ETDA โชว์สถิติร้องเรียนปัญหาออนไลน์ ปี 67 กว่า 3.5 หมื่นเคส ชี้ “หลอกซื้อขายออนไลน์ – เว็บผิดกฎหมาย” ยังครองแชมป์ เร่งกลไก ‘กฎหมาย DPS-สร้างเกราะคุ้มกัน’ ดันคนไทย ทันภัยไออนไลน์

สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ ETDA (เอ็ตด้า) เปิดตัวเลขการร้องเรียนปัญหาออนไลน์ ผ่านศูนย์ช่วยเหลือและจัดการปัญหาออนไลน์ หรือ ศูนย์ 1212 ETDA ประจำปี 2567 พบปัญหาร้องเรียนออนไลน์ทั้งหมด 35,358 เรื่อง ลดลงจากปี 2566 ถึงร้อยละ 21.74 โดย ‘ปัญหาหลอกซื้อขายออนไลน์-เว็บไซต์ผิดกฎหมาย’ ยังคงครองแชมป์พบมากสุด เดินหน้าติดสปีดการทำธุรกรรมออนไลน์ผ่านแพลตฟอร์มดิจิทัลที่วางใจได้ด้วยกลไกกฎหมาย DPS (Digital Platform Services) ควบคู่กิจกรรม ‘สร้างภูมิคนไทยรู้ทันปัญหาออนไลน์’ ใน 10 จังหวัดทั่วไทย

นายชัยชนะ มิตรพันธ์ ผู้อำนวยการ สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ ETDA (เอ็ตด้า)  เปิดเผยว่า จากสถิติการรับแจ้งเรื่องร้องเรียนปัญหาออนไลน์ โดยศูนย์ช่วยเหลือและจัดการปัญหาออนไลน์ หรือ 1212 ETDA (Online Fraud and Complaint Center) ในปี 2567 (มกราคม-ธันวาคม) ที่ผ่านมาพบเรื่องร้องเรียนปัญหาออนไลน์ ทั้งหมด 35,358 เรื่อง ลดลง 21.74% จากปี 2566 ที่พบทั้งหมด 45,190 เรื่อง โดยปัญหาที่ถูกร้องเรียนมากที่สุด คือ ปัญหาการซื้อขายออนไลน์ (เช่น ได้ของไม่ตรงปก, ไม่ได้รับสินค้า, สินค้าปลอม) มากถึง 15,050 เรื่อง คิดเป็น 42.56% รองลงมาคือปัญหาเว็บไซต์ผิดกฎหมาย (เช่น เว็บพนัน, เว็บดูดเงิน, แอบอ้าง/ปลอมแปลงตัวตน, หลอกขายสินค้า) จำนวน 11,371 เรื่อง  32.16% ปัญหาอื่นๆ หรือสอบถามข้อสงสัย (เช่น ข้อมูลทั่วไป, การถูกข่มขู่หรือคุกคาม, บริการของ 1212 ETDA) จำนวน 3,039 เรื่อง 8.59%  ปัญหาหลอกลงทุนและทำงานออนไลน์  (เช่น ลงทุนเพื่อทำงานออนไลน์, หลอกให้กู้เงิน แต่ไม่ได้เงิน, หลอกลงทุนคริปโตฯ) จำนวน 1,564 เรื่อง ร้อยละ 4.42 และปัญหาภัยคุกคามทางไซเบอร์ (เช่น ความผิดทางคอมพิวเตอร์, แอปพลิเคชันดูดเงิน, โปรแกรมไม่พึงประสงค์) จำนวน 1,311 เรื่อง คิดเป็น 3.71% เป็นต้น

โดยกลโกงที่เหล่ามิจฉาชีพมักใช้หลอกลวงผู้บริโภคออนไลน์ ที่พบมากสุดในปีนี้ คือ การหลอกขายสินค้าไม่ตรงปก รองลงมาคือ หลอกลวงผ่านเว็บพนันออนไลน์ หลอกให้จ่ายเงินแล้วไม่ได้ของ แฮกข้อมูลโทรศัพท์ ข้อมูลส่วนบุคคล และบัญชีโซเชียลมีเดีย ส่ง SMS แอบอ้างบุคคลหรือหน่วยงาน เพื่อหลอกให้กดลิงก์ แอบอ้าง/ปลอมแปลงตัวตน เพื่อหลอกลวงคนอื่น หลอกขายสินค้าปลอม และแก๊ง Call Center เป็นต้น

อย่างไรก็ดีการที่ตัวเลขร้องเรียนปัญหาออนไลน์ผ่านช่องทางของ 1212 ETDA มีสัดส่วนลดลง อาจเป็นผลมาจากการเอาจริงเอาจังในการป้องกันและแก้ไขปัญหาของทุกภาคส่วน อย่างไรก็ตาม ปัญหาการหลอกลวงออนไลน์ โดยเฉพาะการซื้อขายของออนไลน์ รวมถึงปัญหาเว็บไซต์ผิดกฎหมาย เว็บพนัน เว็บดูดเงิน หรือแม้แต่แก๊ง Call Center ยังคงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำให้การป้องกันและแก้ไขปัญหาดังกล่าว จึงเป็นหนึ่งในนโยบายสำคัญที่ทางกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม(ดีอี) ให้ความสำคัญและมีมาตรการการทำงานเชิงรุกมาอย่างต่อเนื่อง ทั้ง การปราบปรามจับกุมอาชญากรรมออนไลน์ บัญชีม้า การปิดกั้นเว็บไซต์ผิดกฎหมาย ฯลฯ ด้วยการบูรณาการความร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทุกภาคส่วนเพื่อให้การจัดการปัญหาเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ทั้งนี้ ETDA ในฐานะหน่วยงานภายใต้ ดีอี ที่มีบทบาทในการกำกับดูแลธุรกิจบริการดิจิทัล ทั้งธุรกิจบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล และ ธุรกิจผู้ให้บริการ Digital ID  จึงมุ่งส่งเสริมให้คนไทยทำธุรกรรมทางออนไลน์ได้อย่างมั่นใจ ปลอดภัยจากกลลวงออนไลน์ ด้วยกลไกการดำเนินงานภายใต้กฎหมาย DPS (Digital Platform Services) ที่ไม่เพียงกำหนดหน้าที่ให้ธุรกิจบริการแพลตฟอร์มดิจิทัลเข้ามาแจ้งข้อมูลการประกอบธุรกิจ ยืนยันตัวตนก่อนให้บริการเท่านั้น แต่ยังต้องมีมาตรการในการดูแลเยียวยาผู้ใช้บริการที่สอดคล้องตามกฎหมายด้วยที่สำคัญยังยกระดับมาตรฐานบริการแพลตฟอร์มดิจิทัลที่ทุกคนวางใจได้ ด้วยการใช้เครื่องหมายรับแจ้ง “ETDA DPS NOTIFIED” ที่จะเป็นช่องทางในการตรวจสอบแหล่งที่ตั้งของผู้ให้บริการแพลตฟอร์ม เพื่อให้ผู้ใช้บริการมั่นใจได้ว่า บริการแพลตฟอร์มที่เลือกใช้ มีตัวตน ติดต่อได้ พร้อมเสริมบทบาทศูนย์ 1212 ETDA สู่การเป็นช่องทางศูนย์กลางรับเรื่องร้องเรียนที่เกิดจากการให้บริการแพลตฟอร์มดิจิทัลและขยายความร่วมมือกับหน่วยงานทั้งภาครัฐ เอกชน และผู้ให้บริการแพลตฟอร์มดิจิทัลในวงกว้าง

อย่างไรก็ตาม เพื่อให้การจัดการปัญหาเป็นไปอย่างรวดเร็วมากที่สุด ไปพร้อมๆ กับการลงพื้นที่ถ่ายทอดความรู้ เร่งสร้างภูมิคุ้มกันให้คนไทยรู้ทันภัยออนไลน์ ภายใต้ "โครงการสร้างภูมิคนไทยรู้ทันปัญหาออนไลน์ (1212 ETDA)"  รวมถึงการพัฒนาและยกระดับความรู้ของพลเมืองดิจิทัลที่มีคุณภาพ ผ่านโครงการ EDC (ETDA Digital Citizen) ที่ผสานความร่วมมือกับหน่วยงานทั้งส่วนกลางและท้องถิ่นอีกด้วย

- 030