‘รัสเซีย’ระส่ำ! กลุ่ม‘วากเนอร์’ยึดเมือง-ขู่บุกมอสโก ตอกย้ำปมร้าวลึกทหารรับจ้าง-กลาโหมหมีขาว

24 มิ.ย. 2566 สำนักข่าว CNN สหรัฐอเมริกา เสนอข่าว Wagner says troops have taken control of military facilities in key Russian city อ้างการเปิดเผยของ เยฟเกนี พริโกชิน (Yevgeny Prigozhin) หัวหน้ากองกำลังทหารรับจ้างกลุ่มวากเนอร์ (Wagner) ที่ก่อนหน้านี้รับงานจากรัสเซียในการทำสงครามกับยูเครน ว่า ขณะนี้กองกำลังของตนได้เข้าควบคุมเมือง รอสตอฟ-นา-โดนู ทางภาคใต้ของรัสเซีย และประกาศจะยกพลบุกขึ้นเหนือเข้ากรุงมอสโก หากผู้นำระดับสูงฝ่ายทหารของรัสเซีย คือ  เซอร์เก ชอยกู (Sergei Shoigu) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมรัสเซีย และ วาเลรี เกราซิมอฟ (Valery Gerasimov) เสนาธิการใหญ่กองทัพรัสเซีย ไม่ยอมมาเจรจากับตน

เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นดูจะเพิ่มความบาดหมางระหว่างกองทัพรัสเซียกับกลุ่มวากเนอร์ให้ร้าวลึกยิ่งขึ้น โดยการกระทำของกองกำลังทหารรับจ้างกลุ่มวากเนอร์ ครั้งล่าสุดเกิดขึ้นหลังจากที่ พริโกชิน กล่าวหาทหารรัสเซียว่าโจมตีค่ายทหารของวากเนอร์ ส่งผลให้สมาชิกกลุ่มเสียชีวิตจำนวนมาก พรีโกชิน ยังประกาศในวันที่ 23-24 มิ.ย. 2566 ด้วยว่า กองกำลังของตนกำลังเคลื่อนเข้าสู่ภูมิภาครอสตอฟ ซึ่งอยู่ใกล้ดินแดนของยูเครนที่ถูกยึดครองโดยรัสเซีย และพร้อมที่จะทำลายล้างทุกสิ่งที่ขวางหน้า

กระทรวงกลาโหมของรัสเซียปฏิเสธคำกล่าวหาของ พริโกชิน ที่ว่าทหารรัสเซียโจมตีค่ายทหารกลุ่มวากเนอร์ โดยเรียกว่าเป็นการให้ข้อมูลเพื่อยั่วยุ ขณะที่สำนักข่าวกรองแห่งชาติรัสเซีย (FSB) ประกาศเมื่อวันที่ 23 มิ.ย. 2566 เรียกร้องให้สมาชิกกลุ่มวากเนอร์ควบคุมตัวหัวหน้าของพวกเขาส่งตัวมาดำเนินคดีตามกฎหมาย โดย วลาดิเมียร์ อเล็กซีฟ (Vladimir Alekseev) เจ้าหน้าที่ข่าวกรอง ได้โพสต์คลิปวีดีโอการกระทำของกลุ่มวากเนอร์ และชี้ว่า พริโกชิน กำลังพยายามก่อกบฏ  ในขณะที่ พริโกชิน ตอบโต้ว่า ตนไม่ได้ทำรัฐประหาร แต่กำลังเรียกร้องความเป็นธรรม

ก่อนหน้านี้ พริโกชิน แสดงความไม่พอใจที่กองทัพรัสเซียไม่สนับสนุนยุทโธปกรณ์ที่จำเป็นให้กับกลุ่มวากเนอร์ในภารกิจที่ยูเครน ขณะที่ FSB ประกาศว่า หัวหน้ากลุ่มทหารรับจ้างกระทำผิดฐานยุยงปลุกปั่นให้ใช้อาวุธก่อความไม่สงบ ซึ่งมีโทษจำคุกตั้งแต่ 12-20 ปี และเรียกร้องให้สมาชิกกลุ่มยุติการทำตามคำสั่ง ด้าน ดมิทรี เปสคอฟ (Dmitry Peskov) โฆษกรัฐบาลรัสเซีย กล่าว่า วลาดิเมียร์ ปูติน (Vladimir Putin) ประธานาธิบดีรัสเซีย ตระหนักถึงสถานการณ์ดังกล่าว และกำลังดำเนินมาตรการที่จำเป็นทั้งหมด

ในวันที่ 24 มิ.ย. 2566 พริโกชิน ยังอ้างอีกว่า กองกำลังวากเนอร์ถูกเฮลิคอปเตอร์โจมตีบริเวณทางหลวง แต่ไม่ระบุว่าเป็นหน่วยใด โดย พริโกชิน กล่าวว่า กองกำลังของตนไม่ได้รับเสียหาย ในขณะที่เฮลิคอปเตอร์ถูกยิงก่อนลอยไปตกในป่า นอกจากนั้นยังอ้างว่ามีเฮลิคอปเตอร์อีกลำที่ตกหลังไปโจมตีพลเรือน และขณะนี้มีทั้งทหารและตำรวจรัสเซีย ราว 60-70 นาย เข้าร่วมกับกลุ่มวากเนอร์แล้ว อย่างไรก็ตาม ยังไม่สามารถยืนยันว่าคำกล่าวอ้างของ พริโกซิน เป็นความจริงหรือไม่

วาซิลี โกลูเบฟ (Vasily Golubev) ผู้ว่าการภูมิภาครอสตอฟ ประกาศให้ประชาชนอยู่ในความสงบและงดการออกนอกเคหสถาน โดยหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายกำลังทำทุกอย่างที่จำเป็นเพื่อความปลอดภัยของผู้อยู่อาศัยในภูมิภาค

ทั้งนี้ ภูมิภาครอสตอฟอยู่ห่างจากกรุงมอสโกประมาณ 1,000 กิโลเมตร ขณะที่ในสื่อสังคมออนไลน์ปรากฏคลิปวิดีโอที่ระบุตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ของเมืองรอสตอฟ-นา-โดนู แสดงให้เห็นยานพาหนะทางทหารที่เคลื่อนผ่านถนนและเฮลิคอปเตอร์ทั่วเมืองในเช้าวันที่ 24 มิ.ย. 2566 แต่ยังไม่ทราบว่าเป็นของฝ่ายใด

เซอร์เก ซบยานิน (Sergei Sobyanin) นายกเทศมนตรีกรุงมอสโก เปิดเผยว่า มาตรการต่อต้านการก่อการร้ายเพื่อเสริมสร้างความปลอดภัยกำลังดำเนินการในเมืองหลวง อันเป็นผลมาจากข้อมูลที่เข้ามา มีการแนะนำการควบคุมเพิ่มเติมบนท้องถนน อาจมีข้อจำกัดในการจัดกิจกรรมสาธารณะ

ด้าน เซอร์กีย์ ซูโรวิกิน (Sergey Surovikin) แม่ทัพใหญ่ของกองทัพรัสเซียในยูเครน เรียกร้องให้สมาชิกกลุ่มวากเนอร์ยุติปฏิบัติการดังกล่าว และเชื่อฟังเจตจำนงของ ปธน.ปูติน อย่าเล่นอยู่ในมือของศัตรูในช่วงเวลาที่ประเทศกำลังลำบาก

รายงานของ CNN กล่าวต่อไปว่า พริโกซิน รู้จักกับ ปูติน มาตั้งแต่ยุค 1990s (ปี 2533-2542) โดยทั้งคู่มาจากเมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก กลุ่มวากเนอร์ได้รับการว่าจ้างจากรัฐบาลรัสเซีย รวมถึงการก่อตั้งทีม Internet Research Agency ที่พัวพันกับการแทรกแซงการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ในปี 2559 อนึ่ง ความขัดแย้งระหว่างรัสเซียกับยูเครนอาจทำให้ พริโกชิน มีชื่อเสียงมากขึ้น แต่ความเห็นล่าสุดเมื่อวันที่ 24 มิ.ย. 2566 อาจนำพาเขาไปสู่การล่มสลาย

พริโกซิน ขยายประเด็นข้อพิพาทที่กำลังดำเนินอยู่ของกลุ่มวากเนอร์กับผู้นำทางทหารของกองทัพรัสเซียในการสัมภาษณ์ทางวิดีโอ โดยกล่าวว่า รัสเซียรุกรานยูเครนภายใต้เรื่องเท็จที่กระทรวงกลาโหมรัสเซียกุขึ้นเพื่อหลอกลวงประธานาธิบดีและประชาชนชาวรัสเซีย เช่น อ้างว่ายูเครนเป็นพวกก้าวร้าวบ้าคลั่งและกำลังจะร่วมมือกับองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (นาโต้) โจมตีรัสเซีย ซึ่งการรุกรานยูเครนหรือที่เรียกว่า “ปฏิบัติการพิเศษ” ไม่ได้เกิดขึ้นเนื่องจากภัยคุกคามต่อรัสเซียจากยูเครนหรือนาโต้ แม้รัฐบาลรัสเซียจะอ้างเช่นนั้นก็ตาม รวมถึงกล่าวหาด้วยว่า เพราะการวางแผนที่ไม่ดีทำให้ทหารรัสเซียกำลังสูญเสียพื้นที่ในสนามรบ

หัวหน้ากลุ่มวากเนอร์ ยังยกตัวอย่างสถานการณ์ในภาคตะวันออกของยูเครนไม่เปลี่ยนแปลงใน 8 ปีนับจากที่ดินแดนไครเมียถูกผนวก ด้วยว่า แม้รัสเซียกับยูเครนจะมีเหตุใช้อาวุธยิงตอบโต้กันบ้างเป็นครั้งคราว แต่ก็ยังไม่ถึงขั้นเรียกว่าเป็นเหตุรุนแรง ซึ่งสวนทางกับการประกาศของ ปธน.ปูติน ที่อ้างความชอบธรรมในการที่รัสเซียยกทัพบุกยูเครน ว่าเพื่อปกป้องกลุ่มคนที่ใช้ภาษารัสเซียจากการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์โดยกลุ่มชาตินิยมสุดโต่ง หรือนีโอนาซี และแตกต่างไปจากก่อนหน้านี้ที่ พริโกชิน สนับสนุนการทำสงครามของรัสเซีย แต่ได้วิพากษ์วิจารณ์การบริหารจัดการของของกระทรวงกลาโหมรัสเซีย ที่ ชอยกู เป็นเจ้ากระทรวง