เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2567 นสพ.Business Standard ของอินเดีย รายงานข่าว B'desh's top court scales back govt jobs quota after unrest killed scores ระบุว่า ศาลฎีกาของบังกลาเทศ มีคำสั่งให้รัฐบาลแก้ไขการจัดสรรโควตาการจ้างงานของภาครัฐ จากเดิมที่กันสัดส่วนร้อยละ 30 ให้กับครอบครัวทหารผ่านศึกสงครามประกาศเอกราชของประเทศ เหลือเพียงร้อยละ 7 ขณะที่อีกร้อยละ 93 ให้ใช้วิธีจัดสรรตามระบบคุณธรรม ซึ่งคำสั่งดังกล่าว เกิดขึ้นหลังเหตุจลาจลนองเลือดที่ประชาชนชาวบังกลาเทศออกมาประท้วงและปะทะกับตำรวจจนมีผู้เสียชีวิตเป็นจำนวนมาก

การประท้วงซึ่งผู้ชุมนุมส่วนใหญ่เป็นนักศึกษา เกิดขึ้นทั่วประเทศตลอดหลายสัปดาห์ที่ผ่านมา และเริ่มมีรายงานผู้เสียชีวิตตั้งแต่วันที่ 16 ก.ค. 2567 โดยตำรวจใช้แก๊สน้ำตา ระเบิดควันและกระสุนยางเพื่อสลายการชุมนุม ขณะที่ผู้ประท้วงก็ตอบโต้ด้วยการขว้างปาก้อนหิน มีการปะทะกันตามท้องถนนและบริเวณใกล้กับมหาวิทยาลัย รายงานล่าสุดคือในวันที่ 20 ก.ค. 2567 มีการปะทะกันประปรายในบางพื้นที่ของกรุงธากา เมืองหลวงของบังกลาเทศ แต่ยังไม่ชัดเจนว่ามีผู้เสียชีวิตหรือไม่

ทางการบังกลาเทศไม่ได้เปิดเผยตัวเลขอย่างเป็นทางการของผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บจากการประท้วง แต่ นสพ.Daily Prothom Alo สื่อท้องถิ่นของบังกลาเทศ รายงานข่าวเมื่อวันที่ 20 ก.ค. 2567 ว่า จนถึงขณะนี้มีผู้เสียชีวิตแล้วอย่างน้อย 103 ราย

ด้านสำนักข่าวอัลจาซีราของกาตาร์ รายงานข่าว Bangladesh top court scraps job quotas that caused deadly unrest อ้างการเปิดเผยชอง เอเอ็ม อามิน อุดดิน (AM Amin Uddin) อัยการสูงสุดของบังกลาเทศ ที่กล่าวกับสำนักข่าว AFP ว่า ก่อนหน้านี้ ร้อยละ 30 ของงานถูกสงวนไว้สำหรับญาติของทหารผ่านศึก แต่จากคำสั่งศาลล่าสุด ร้อยละ 5 ของงานภาครัฐจะยังคงสงวนไว้สำหรับทายาทของทหารผ่านศึกประกาศอิสรภาพ และอีกร้อยละ 2 สำหรับหมวดหมู่อื่นๆ

ย้อนไปในปี 2561 รัฐบาลบังกลาเทศภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรี ชีค ฮาซินา (Sheikh Hasina) เคยประกาศยกเลิกระบบการจัดสรรโควตาการจ้างงานภาครัฐ แต่ต่อมาศาลชั้นต้นมีคำสั่งตีตกประกาศยกเลิกดังกล่าว นำไปสู่การชุมนุมประท้วงและยกระดับสู่เหตุจลาจล ตามด้วยการปราบปรามของรัฐบาล โดยผู้ชุมนุมมองว่าระบบโควตานั้นส่งเสริมการเลือกปฏิบัติ อีกทั้งเชื่อว่า ระบบโควตาให้ผลประโยชน์เฉพาะกับผู้ที่สนับสนุนรัฐบาลของนายกฯ ฮาซินา และพรรคสันนิบาตอวามี (Awami League) จึงควรแทนที่ด้วยระบบคุณธรรม

อย่างไรก็ตาม นายกฯ ฮาซินา ได้กล่าวสนับสนุนระบบโควตา โดยให้เหตุผลว่า ทหารผ่านศึกสมควรได้รับความเคารพอย่างสูงสุดจากการมีส่วนร่วมในการทำสงครามกับปากีสถาน โดยไม่คำนึงถึงความเกี่ยวข้องทางการเมืองของพวกเขา ขณะที่บรรยากาศการประท้วง เมื่อวันที่ 19 ก.ค. 2567 ผู้ชุมนุมนับพันคน บุกโจมตีเรือนจำแห่งหนึ่งในเขตนาร์ซิงดี ทางตะวันออกเฉียงเหนือของกรุงธากา จุดไฟเผาเรือนจำได้รับความเสียหายบางส่วน และปล่อยผู้ต้องขังออกมาได้ประมาณ 800 คน

การประท้วงครั้งนี้เป็นการชุมนุมครั้งใหญ่ที่สุดของบังกลาเทศภายใต้รัฐบาลของ ชีค ฮาซินา ที่เพิ่งชนะการเลือกตั้งสมัยที่ 4 เมื่อเร็วๆ นี้ ขณะที่ อาซาดุซอามาน ข่าน (Asaduzzaman Khan) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ระบุว่า มาตรการห้ามออกนอกเคหสถาน หรือเคอร์ฟิว จะผ่อนคลายลงในช่วงเวลา 15.00-17.00 น. ตามเวลาท้องถิ่นของบังกลาเทศ ในวันที่ 21 ก.ค. 2567 (หรือ 16.00-18.00 น. ตามเวลาประเทศไทยในวันเดียวกัน) เพื่อให้ประชาชนได้เตรียมพร้อมเสบียงอาหารและสิ่งของจำเป็น จากนั้นจะบังคับใช้มาตรการเคอร์ฟิวอีกครั้ง แต่ยังไม่ระบุเวลาที่แน่นอน

ตันเวียร์ โชโวฮูรี (Tanvir Chowohury) ผู้สื่อข่าวของอัลจาซีรา ที่ประจำในกรุงธากาของบังกลาเทศ เล่าว่า รัฐบาลบังกลาเทศได้ตัดการเชื่อมต่อทั้งโทรศัพท์และอินเตอร์เน็ต ทั้งนี้ การเลือกใช้วิธีการรุนแรงในการสลายการชุมนุม ได้ทำให้ประชาชนที่ออกมาประท้วงยกระดับข้อเรียกร้อง จากเดิมที่ต้องการให้ยกเลิกโควตาการจัดสรรงานภาครัฐ กลายเป็นการขับไล่รัฐบาล ซึ่งตนก็ยังไม่แน่ชัดว่า 2-3 วันมานี้ ยอดผู้เสียชีวิตอยู่ที่จำนวนเท่าใด

ศ.อาลี ริอาซ (Prof.Ali Riaz) อาจารย์ด้านรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแห่งรัฐอิลลินอยส์ สหรัฐอเมริกา ให้ความเห็นว่า การประท้วงได้เปลี่ยนไปสู่ภัยคุกคามต่อรัฐบาล ซึ่งเรียกร้องให้ผู้ประท้วงรอผลคำตัดสินของวันนี้ ซึ่งบังกลาเทศกำลังยืนอยู่ตรงทางแยก ตนคิดว่ารัฐบาลจะอยู่รอดได้ในทางการเมือง แต่ในทางกลับกัน หากผู้ประท้วงอดทนได้ พวกเขาอาจกดดันรัฐบาลให้ลาออกก็ได้เช่นกัน

ทั้งนี้ ยังไม่ชัดเจนในทันทีว่าผู้ประท้วงจะตอบสนองต่อคำตัดสินของศาลอย่างไร ขณะที่รัฐบาลของฮาซินา ได้ประกาศให้วันที่ 21-22 ก.ค. 2567 เป็นวันหยุดของภาครัฐ โดยอนุญาตให้ให้บริการได้เฉพาะบริการฉุกเฉินเท่านั้น

ข่าวที่เกี่ยวข้อง : ตึงเครียดหนัก!! 'บังกลาเทศ'ประกาศเคอร์ฟิว ตัดระบบสื่อสาร ประท้วงลามปะทะดับเกินร้อย

- 006