วอชิงตัน/ปานามาซิตี้ (เอพี/รอยเตอร์ส/ซีเอ็นเอ็น) - โดนัลด์ ทรัมป์ ว่าที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ออกมากล่าวว่าคลองปานามาเป็น “ทรัพยากรที่สำคัญยิ่งของสหรัฐฯ” พร้อมข่มขู่ว่าจะยึดคืนคลองสายนี้ อ้างว่ามีการเรียกเก็บค่าธรรมเนียมจากเรือของสหรัฐฯ ในระดับสูงอย่างไม่สมเหตุสมผล ขณะที่ผู้นำปานามาออกมาโต้ว่า คลองปานามาอยู่ภายใต้อธิปไตยของปานามา สหรัฐฯ ไม่มีสิทธิ์ยึด

โดนัลด์ ทรัมป์ ว่าที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ได้พูดถึงคลองปานามาว่า เป็น “ทรัพยากรที่สำคัญยิ่งต่อประเทศชาติ” ในระหว่างการกล่าวสุนทรพจน์ในงานประจำปี “อเมริกาเฟสต์” (AmericaFest) ที่จัดขึ้นโดยองค์การไม่แสวงผลกำไร “เทิร์นนิ่งพอยต์ ยูเอสเอ” (Turning Point USA)ในเมืองฟินิกซ์ รัฐแอริโซน่า ของสหรัฐฯ เมื่อวันอาทิตย์ที่ 22 ธ.ค. พร้อมกับเรียกร้องให้ปานามาคืนสิทธิ์ในการควบคุมคลองปานามาแก่สหรัฐฯ ซึ่งเคยได้รับอำนาจจากรัฐบาลปานามา ให้สิทธิในการควบคุมอธิปไตยคลองปานามา เมื่อปี 1903 เพื่อสร้างคลองปานามา ก่อนที่สหรัฐฯ จะทำข้อตกลงและสนธิสัญญาคืนสิทธิในการควบคุมคลองปานามาแก่รัฐบาลปานามาในปี 1977 สมัยที่ประธานาธิบดี จิมมี่ คาร์เตอร์ ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ

ทรัมป์ระบุว่า หลักการทางศีลธรรมและกฎหมายภายใต้ข้อตกลงและสัญญาที่สหรัฐฯ คืนสิทธิการควบคุมคลองปานามาแก่รัฐบาลปานามา กำลังถูกละเมิด พร้อมกับระบุว่า สหรัฐฯ จะได้รับผลประโยชน์หากว่าคลองปานามา ไม่เรียกเก็บค่าธรรมเนียมและค่าผ่านทางที่แพงเกินไปจากเรือขนสินค้า รวมถึงเรือจากกองทัพของสหรัฐฯ นอกจากนี้ ทรัมป์ยังเชื่อว่า คลองปานามาเสี่ยงที่จะตกอยู่ใต้อิทธิพลของจีนด้วย ดังนั้น หากปานามาไม่ลดค่าธรรมเนียมสำหรับผ่านทางของเรือสหรัฐฯ แล้ว เมื่อเขาดำรงตำแหน่ง ประธานาธิบดีอย่างเป็นทางการในเดือนหน้า รัฐบาลสหรัฐฯ ก็จะเข้าไปควบคุมคลองปานามา อย่างไรก็ตาม ทรัมป์ไม่ได้ระบุว่าจะใช้อำนาจหรือสิทธิข้อไหนเพื่อเข้าไปควบคุมคลองปานานา

ด้านประธานาธิบดี โฮเซมูลิโน ของปานามา ออกมาตอบโต้เรื่องนี้ทันที โดยระบุว่า อธิปไตยและเอกราชของดินแดนในประเทศปานามาไม่สามารถต่อรองได้ พร้อมกับอ้างถึง สนธิสัญญาปี 1977 ที่ทั้งสหรัฐฯ และปานามา ต่างก็ยอมรับเรื่องที่ให้ปานามาได้รับสิทธิควบคุมอธิปไตยคลองปานามา ผู้นำปานามา ระบุว่า ปานามาเคารพอธิปไตยของประเทศอื่นๆ และก็หวังว่าปานามาจะได้รับสิ่งเดียวกันนี้จากรัฐบาลชุดใหม่ของสหรัฐฯ เช่นกัน พร้อมกับคาดหวังว่าจะยังรักษาความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันไว้ นอกจากนี้ เขายังต้องการให้ว่าที่ผู้นำสหรัฐฯ ให้ความสำคัญกับเรื่องความร่วมมืออื่นๆ อาทิ ปัญหาการอพยพผิดกฎหมาย ปัญหาการค้ายาเสพติด และปัญหาอาชญากรรมข้ามชาติ ที่ควรยกให้เป็นวาระสำคัญในความร่วมมือทวิภาคี เนื่องจากถือเป็นภัยคุกคามและสิ่งที่ควรกังวลร่วมกันอย่างแท้จริง

ทั้งนี้ สหรัฐฯ เป็นผู้ขุดคลองปานามาเมื่อกว่าร้อยปีก่อน เพื่อเป็นทางลัดสำหรับการเดินเรือเชื่อมมหาสมุทรแอตแลนติกกับมหาสมุทรแปซิฟิกในอเมริกากลาง จนเมื่อปี 1977 สองประเทศทำสนธิสัญญากัน ให้สหรัฐค่อยๆ คืนกรรมสิทธิ์ให้กับปานามา จนเมื่อปี 1999 สหรัฐถ่ายโอนกรรมสิทธิ์ทั้งหมดคืนให้ปานามา ปัจจุบัน ในแต่ละปีมีเรือแล่นผ่านคลองปานามา ราว 14,000 ลำ ถือเป็นหนึ่งในช่องทางขนส่งสินค้าสำคัญของโลก