วอชิงตัน/เม็กซิโกซิตี/ออตตาวา (รอยเตอร์ส/ซีเอ็นเอ็น) - ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐ ยืนยันจะเริ่มเก็บภาษีนำเข้าจากแคนาดาและเม็กซิโกร้อยละ 25 และจากจีนร้อยละ 10 เริ่มมีผลในวันเสาร์ตามเวลาท้องถิ่น ด้านเม็กซิโก และแคนาดาเตือนส่งผลกระทบหนักและพร้อมตอบโต้

โฆษกทำเนียบขาวออกมายืนยันเรื่องที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐ จะเริ่มเก็บภาษีนำเข้าสินค้าจากแคนาดาและเม็กซิโกร้อยละ 25 และสินค้าจากจีนร้อยละ 10 โดยจะเริ่มมีผลทันทีในวันเสาร์ตามเวลาสหรัฐ วันที่ 1 ก.พ. ตามที่เคยเตือนทั้งแคนาดาและเม็กซิโกว่า ซึ่งเป็นประเทศคู่ค้ารายใหญ่ก่อนหน้านี้ว่าจะขึ้นภาษีหากทั้งสองประเทศไม่หยุดการส่งออกยาเฟนทานิล และแก้ปัญหาผู้ลักลอบอพยพเข้าดินแดน

การประกาศขึ้นภาษีของสหรัฐ จะส่งผลกระทบต่อตลาดการเงิน และทำให้ความสัมพันธ์ทางการค้าระหว่างสหรัฐกับแคนาดาและเม็กซิโกตึงเครียดมากขึ้น โดยมีโอกาสที่มาตรการตอบโต้กันไปมา จะส่งผลกระทบต่อการค้าในอเมริกาเหนือคิดเป็นมูลค่าราว 1.6 ล้านล้านดอลลาร์ (ประมาณ 54 ล้านล้านบาท)รวมถึงอาจทำให้ระบบการค้าเสรีที่ดำเนินการต่อเนื่องมานาน 30 ปี ต้องยุติลง นอกจากนี้ ทรัมป์ยังได้ประกาศที่จะขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจากจีนร้อยละ 10 เพื่อลงโทษกรณีที่จีนมีส่วนเกี่ยวข้องกับการค้ายาเฟนทานิล

อย่างไรก็ตาม ทรัมป์ได้ส่งสัญญาณว่าอาจจะพิจารณาข้อยกเว้นบางประการ อาทิ เรื่องสินค้าประเภทน้ำมันที่นำเข้ามาจากแคนาดาและเม็กซิโก เนื่องจากกังวลว่าอาจจะกระทบต่อราคาน้ำมัน

เบื้องต้นคาดว่า ทรัมป์จะใช้กฎหมายอำนาจฉุกเฉินทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ หรือ IEEPA เป็นพื้นฐานกฎหมายสำหรับเรียกเก็บภาษี ด้วยวิธีการประกาศภาวะฉุกเฉินเกี่ยวกับวิกฤตการใช้ยาเฟนทานิล ซึ่งเป็นสิ่งที่คร่าชีวิตชาวอเมริกันไปเกือบ 75,000 คน เมื่อปี 2023 รวมถึงปัญหาผู้อพยพผิดกฎหมาย นับเป็นอำนาจในมือของทรัมป์ที่สามารถทำให้เขาขึ้นภาษีได้ในวงกว้างและเร็วที่สุด เนื่องจากกฎหมายอื่นๆ ต้องใช้เวลาดำเนินการค่อนข้างนานโดยกระทรวงพาณิชย์ หรือ สำนักงานผู้แทนการค้าสหรัฐ (USTR)

ขณะที่รัฐบาลเม็กซิโกและบรรดาผู้เชี่ยวชาญออกมาเตือนว่า การขึ้นภาษีนำเข้าจะส่งผลกระทบให้ราคาสินค้าในสหรัฐ เพิ่มสูงขึ้น ได้แก่ อะลูมิเนียมและไม้ จากแคนาดา รวมถึงผลไม้ ผัก เบียร์ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ จากเม็กซิโก รวมถึงยานพาหนะที่สหรัฐ นำเข้าจากทั้งสองประเทศ

ส่วนทางด้านนายกรัฐมนตรี จัสติน ทรูโด ของแคนาดา ก็ออกมาระบุเกี่ยวกับเรื่องนี้ว่า แคนาดาพร้อมที่จะตอบโต้ทันทีอย่างเด็ดขาด หากว่าสหรัฐดำเนินการตามที่ขู่เอาไว้จริงๆ ว่าจะขยับขึ้นภาษีแคนาดาเป็นร้อยละ 25 พร้อมกับเตือนชาวแคนาดาว่าอาจจะต้องเผชิญกับช่วงเวลาที่ยากลำบาก