สภาพอากาศในช่วงฤดูร้อนนี้อาจทำให้หลายคนเจ็บป่วยง่าย เพราะมีทั้งอากาศร้อน และฝุ่น PM2.5 เพราะฉะนั้น สิ่งที่ทุกคนต้องตระหนักก็คือ การดูแลสุขภาพและผิวพรรณ เพราะอุณหภูมิที่สูงขึ้นและฝุ่นละอองขนาดเล็กมักก่อให้เกิดผลเสียต่อร่างกายทุกส่วน

ข้อมูลจาก แพทย์หญิงดวงกมล ทัศนพงศากุล แพทย์ประจำศูนย์ผิวหนัง โรงพยาบาลเวชธานีเปิดเผยว่า ในช่วงหน้าร้อน สิ่งที่ต้องระวังคือแสงแดด เพราะอาจก่อให้เกิดปัญหาผิวไหม้แดด ริ้วรอย ฝ้า กระ ตามมาได้เนื่องจากในแสงแดดมีรังสีอัลตราไวโอเลต ซึ่งจะไปทำลายคอลลาเจนและอีลาสตินในชั้นหนังแท้ ทำให้เกิดริ้วรอยต่างๆดังนั้น ควรทาครีมกันแดดทุกวัน และควรทาก่อนออกแดดอย่างน้อย30 นาที การทาครีมกันแดดที่ได้ผลดีควรทาให้เพียงพอ ไม่บางหรือหนาจนเกินไป ควรเลือกครีมกันแดดที่สามารถป้องกันได้ทั้ง UVA และ UVB และต้องไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้มีความคงตัวสูง ไม่ว่าจะโดนน้ำ หรือเหงื่อก็จะไม่เหนียวเหนอะหนะ หากเป็นไปได้ควรหลีกเลี่ยงการโดนแสงแดดโดยเฉพาะในช่วงเวลา 10.00-16.00 น. นอกจากนี้ ในช่วงหน้าร้อนมักทำให้เกิดเหงื่อ ซึ่งอาจก่อให้เกิดปัญหาผิวต่างๆ อีก ได้แก่

l ผด มีลักษณะเป็นผื่นแดงเล็กกระจายสม่ำเสมอ หรือบางครั้งจะเป็นเม็ดใสๆ ในเด็กมักขึ้นรอบๆ คอ หน้าผาก
หน้าขา และรักแร้ ในผู้ใหญ่มักพบในบริเวณร่มผ้าที่มีการเสียดสี เช่น คอ หนังศีรษะ หน้าอก ลำตัว และข้อพับ แนะนำให้อยู่ในที่อากาศเย็น มีลมโกรก สวมใส่เสื้อผ้าที่เบาสบาย ในเวลาที่เหงื่อออกมาก ให้อาบน้ำหรือใช้ผ้าซุบน้ำเช็ด

l ผื่นผิวหนังอักเสบจากเชื้อรา

-เกลื้อน จะมีลักษณะเป็นผื่นวงกลมหลายๆ วง มีขุยละเอียด สีต่างกัน เช่น สีจางหรือสีขาว แดง น้ำตาล หรือดำมักไม่มีอาการคัน พบมากในผู้เล่นกีฬาที่มีเหงื่อออกมาก อยู่ในที่ร้อนมากๆ สวมเสื้อผ้ารัดแน่น หรือเสื้อผ้าที่อับชื้น เนื่องจากการเกิดความอับชื้นทำให้เกิดการติดเชื้อราได้ง่าย

-กลาก จะมีลักษณะเป็นวงมีขอบเขตชัดเจน เป็นขุย เริ่มต้นด้วยอาการคันแล้วตามด้วยผื่นแดง ต่อมาจะลามเป็นวงออกไปเรื่อยๆ และมักจะคันมาก ส่วนใหญ่มักพบในบริเวณที่มีความอับชื้น ดังนั้น ต้องดูแลรักษาความสะอาดของร่างกายให้ดี บางครั้งกลากอาจจะติดจากการใช้ของร่วมกับคนที่เป็นโรค หรือติดจากสัตว์เลี้ยงก็ได้

l ผื่นผิวหนังอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย-ในฤดูร้อนมีเหงื่อออกมาก ทำให้เกิดการมีกลิ่นตัวได้ง่าย โดยเฉพาะในบริเวณที่มีความอับชื้น เช่น รักแร้และในร่มผ้า

-โรคเท้าเหม็น (Pitted Keratolysis) เป็นโรคที่มีการติดเชื้อแบคทีเรียที่ผิวหนังบริเวณชั้นนอกมีอาการเท้าแห้งลอก เท้าจะเหม็นมากกว่าคนทั่วไป มีหลุม รูพรุนเล็กๆบริเวณฝ่าเท้าและง่ามเท้า

l ผื่นผิวหนังอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย (Erythrasma) จะมีลักษณะเป็นผื่นแดงแห้งๆ ออกน้ำตาลมักพบบริเวณรักแร้ ขาหนีบ ซอกนิ้วเท้า

l ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic dermatitis)-มีโอกาสเกิดมากในช่วงฤดูร้อนเพราะมีเหงื่อเป็นตัวกระตุ้น จะมีลักษณะเป็นผื่นแดง แห้งลอก มีอาการคันมาก มักพบตามข้อพับแขน ข้อพับขา ใบหน้า แขน ขา ซอกคอ แนะนำควรหลีกเลี่ยงอากาศร้อนหรือมีฝุ่นละอองมาก เพราะอาจทำให้เกิดอาการคันมากขึ้น

l และผื่นผิวหนังอักเสบบริเวณผิวมัน (Seborrheic dermatitis)-มีโอกาสเกิดได้เมื่อรับแสงแดดจัดหรือโดนความร้อนมากๆ จะมีลักษณะเป็นผื่นแดง มีสะเก็ดเป็นมัน ขอบเขตชัดเจน มักพบบริเวณร่องข้างจมูก หว่างคิ้ว หน้าหลังใบหู และหนังศีรษะ

นอกเหนือจากแสงแดดและความร้อนฝุ่น PM2.5 ก็เป็นปัจจัยที่สามารถทำลายผิวของเราได้ ดังนั้น จึงแนะนำให้ปฏิบัติดังนี้

l ล้างทำความสะอาดผิว ขจัดสารอนุภาคละอองฝุ่นที่ตกค้างออกจากผิวหนัง

l ทาครีมให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวเป็นการทำให้ชั้นผิวหนังมีความแข็งแรงมากขึ้น และ

l หลีกเลี่ยงการออกนอกอาคารโดยไม่จำเป็น หากมีความจำเป็นต้องออกนอกอาคาร ควรสวมหน้ากากที่มีคุณสมบัติป้องกันฝุ่น PM2.5 ได้ รวมทั้งเลือกสวมใส่เสื้อแขนยาว และกางเกงขายาว เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม นอกจากผิวพรรณที่ต้องดูแลแล้ว สุขภาพโดยรวมก็เป็นสิ่งสำคัญ ในสภาวะอากาศร้อนเช่นนี้ควรดูแลตัวเองคนรอบข้างอยู่เสมอ โดยมี 7 วิธี ในการรับมือหน้าร้อน ได้แก่

1.ดื่มน้ำเปล่าบ่อยๆ เพื่อลดทดแทนการสูญเสียน้ำจากเหงื่อ

2.หลีกเลี่ยงอาหารกึ่งสุกกึ่งดิบ และอาหารที่ไม่ผ่านการฆ่าเชื้อ ซึ่งอาจเป็นสาเหตุของโรคท้องร่วง

3.สวมใส่เสื้อผ้าที่โปร่งสบาย ระบายความร้อนได้ดี

4.หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแดดร้อนจัดเป็นเวลานาน

5.หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ เพราะอากาศร้อนอาจทำให้แอลกอฮอล์ดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดได้ดีกว่าปกติ

6.นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอและออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อช่วยให้ระบบต่างๆ ของร่างกายทำงานได้ดี

7.ควรดูแลเด็กและผู้สูงอายุเป็นพิเศษ

เทคนิคการดูแลผิวพรรณและสุขภาพ สามารถเริ่มต้นได้ที่ตัวเอง แต่หากปฏิบัติตามแล้วยังเกิดความผิดปกติกับร่างกาย ควรรีบมาพบแพทย์เพื่อได้รับการวินิจฉัยและการรักษาอย่างเหมาะสม

ผศ.(พิเศษ)ดร.อภิสิทธิ์ ฉัตรทนานนท์

ประธานกรรมการ มูลนิธิคุณแม่คุณภาพ