ขยะมูลฝอยชุมชน เป็นปัญหาสำคัญที่ทั่วโลกตระหนักและให้ความสำคัญ และมีแนวโน้มทวีความรุนแรงมากขึ้น ตามสัดส่วนการเติบโตทางเศรษฐกิจและสังคม โดยเฉพาะจากการบริโภคของประชากรที่เพิ่มสูงขึ้น

ปัจจุบันรัฐบาลกำหนดนโยบาย ให้การจัดการปัญหาขยะมูลฝอยเป็นวาระแห่งชาติ รวมทั้งการผลักดันการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนแบบกลุ่ม พื้นที่เมือง รวมทั้งกำหนดนโยบายการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนและขยะพลาสติกในระยะยาว 20 ปีข้างหน้า แต่ยังมีความท้าทายในการขับเคลื่อนนโยบายเกี่ยวกับการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนเมือง สู่การปฏิบัติอย่างมีประสิทธิผลและเน้นการมีส่วนร่วมของประชาชนเพื่อมุ่งสู่การบรรลุเป้าหมายการพัฒนา และการบริหารจัดการเมืองและการตั้งถิ่นฐานอย่างยั่งยืน

กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมหุ่นยนต์และเครื่องจักรกลอัตโนมัติ ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมพลังงานสะอาดและสิ่งแวดล้อม ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมวัสดุ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) บูรณาการวิจัยพัฒนา “เครื่องคัดแยกขวดและกระป๋อง” เพื่อร่วมแก้ปัญหาดังกล่าว

โดยเครื่องฯ นี้ มีประสิทธิภาพ สามารถประยุกต์ใช้กับระบบการจ่ายค่าตอบแทนตามความต้องการลูกค้า คัดแยกบรรจุภัณฑ์โดยไม่ต้องใช้บาร์โค้ด (โดยอ่านค่าจากวัสดุที่ใช้ผลิตขวดและแยกลงในถังแต่ละประเภท) สามารถประเมินข้อมูลการลดการทิ้งขยะ/การนำกลับปริมาณวัสดุรีไซเคิลมาใช้ประโยชน์และช่วยลดปริมาณก๊าซเรือนกระจก

ขนาดเครื่อง (กว้างxยาวxสูง) 85x95x165 เซนติเมตร  รองรับขวดขนาด 500-600 มิลลิลิตร ได้ประมาณ 50-60 ขวดต่อประเภท  ใช้กำลังไฟ 220 โวลต์ 900 วัตต์ สามารถคัดแยกขยะรีไซเคิลแบบออนไลน์ได้ 4-5 ประเภท ดังนี้

•             ขวดน้ำดื่มเพชรใส (Clear PET)

•             ขวดน้ำดื่มเพชรสีอื่นๆ  (Color  PET)

•             ขวดเครื่องดื่ม HDPE  (สีขาว)

•             กระป๋องอลูมิเนียม

•             กระป๋องเหล็ก

นอกจากนี้ “เครื่องคัดแยกขวดและกระป๋อง” ยังมี Option อื่นๆ ที่เหมาะสำหรับนำไปใช้ ณ สถานที่ต่างๆ ในสังคม เช่นโรงเรียน  สถานที่ราชการ  บริษัทเอกชน  ห้างสรรพสินค้า เป็นต้น  โดยมีการออกแบบระบบการทำงานที่สอดคล้องกับบริบทสังคมปัจจุบัน  ได้แก่

1)            มี QR Code เพื่อสมัครสมาชิก

2)            มีไฟแสดงสถานการณ์ทำงานแบบวงแหวน และเปลี่ยนสีตามชนิดขวดหรือกระป๋อง

3)            เลือกใช้งานภาษาจากหน้าจอ และมีเสียงแนะนำการใช้งานไทย/อังกฤษ

4)            จอทัชสกรีนขนาด 7-15 นิ้ว เพื่อแสดงข้อข้อมูลจำนวน ประเภทขวดที่นำมาใส่ทั้งหมด และแสดงยอดเงินหรือคะแนนที่ได้รับ

5)            มีแอปพลิเคชันในโทรศัพท์มือถือ เพื่อดูยอดสะสมคะแนนหรือยอดเงินและปริมาณก๊าซเรือนกระจก

6)            มี Server ส่วนกลางเพื่อเก็บข้อมูลของผู้ใช้งานผ่านหมายเลขโทรศัพท์

7)            มีระบบแจ้งเตือนผู้ดูเครื่องทางไลน์ว่า เครื่องมีปัญหาขวดเต็มหรือกระดาษพิมพ์รายการหมด

8)            วว. รับผลิตเครื่องฯ ตามความต้องการของลูกค้า และรับประกันการใช้งาน 1 ปี 

ทั้งนี้ “เครื่องคัดแยกขวดและกระป๋อง” ได้รับรางวัลการันตีจาการประกวดมหกรรมสิ่งประดิษฐ์และนวัตกรรมนานาชาติ Bangkok International Intellectual Property, Invention, Innovation and Technology Exposition 2025 (IPITEx 2025) ภายในงาน “วันนักประดิษฐ์” ประจำปี 2568 (Thailand  Inventors’ Day 2025) ซึ่ง สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.)   จัดขึ้นจำนวน 3 รางวัล  ดังนี้

1. รางวัลเหรียญทอง Gold Award จาก สำนักงานกรรมการวิจัยแห่งชาติ

2. รางวัล Outstanding Award จาก Citizen Innovation ประเทศสิงคโปร์

3. รางวัล Outstanding Invention จาก NIZHNY NOVGOROD STATE TECHNICAL UNIVERSITY ประเทศรัสเซีย

วว. มุ่งมั่นให้ “เครื่องคัดแยกขวดและกระป๋อง” เป็นผลงานร่วมเสริมการจัดการขยะและของเสียที่ต้นทาง และเป็นนวัตกรรมร่วมขับเคลื่อนเมืองสระบุรีคาร์บอนต่ำ (Saraburi Sandbox) ทั้งนี้หากมีการนำไปใช้งานให้หลากหลายจะทำให้การแก้ไขปัญหาขยะในชุมชนมีประสิทธิภาพอย่างเป็นรูปธรรม

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม ได้ที่ Call center โทร. 0 2577 9000  หรือที่ระบบบริการลูกค้า “วว. JUMP”

-(016)