ศาสตราจารย์ ดร. สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี เสด็จไปยังห้องประชุมใหญ่ ชั้น ๒ อาคารสถาบันบัณฑิตศึกษาจุฬาภรณ์ เขตหลักสี่ ทรงบรรยายพิเศษ เรื่อง กลไกการเกิดโรคมะเร็ง (Oncogenesis) เป็นครั้งที่ ๒พระราชทานแก่คณาจารย์ นักวิจัย และนักศึกษาสถาบันบัณฑิตศึกษาจุฬาภรณ์ ระดับปริญญาโทและปริญญาเอก ชั้นปีที่ 1 และ 2 สาขาวิชาพิษวิทยาสิ่งแวดล้อม และวิทยาศาสตร์ชีวภาพประยุกต์: อนามัยสิ่งแวดล้อม ของสถาบันบัณฑิตศึกษาจุฬาภรณ์ เมื่อวันพุธที่ 12 มีนาคม 2568 เวลา 12.28 น

ทรงบรรยายเรื่อง การเกิดโรคมะเร็ง หัวข้อ ยีนก่อมะเร็งกับการควบคุมการเจริญของเซลล์ และยีนยับยั้งการเกิดมะเร็ง ซึ่งมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในกระบวนการเกิดมะเร็ง  เมื่อเกิดการกลายพันธุ์ของของยีนที่ควบคุมการเจริญของเซลล์ ไปเป็นยีนก่อมะเร็ง จะส่งผลให้เซลล์มีการแบ่งตัวแล้วเจริญอย่างรวดเร็วจนไม่สามารถควบคุมได้ ทำให้เกิดเซลล์มะเร็งในที่สุด  และทรงยกตัวอย่างการเกิดยีนมะเร็งจากไวรัส โดยที่ยีนของไวรัสแทรกเข้าไปในยีนของเซลล์และเข้าควบคุมการทำงานของยีน การเกิดการกลายพันธุ์ของยีน การย้ายตำแหน่งของโครโมโซม รวมทั้งการเพิ่มจำนวนของยีนที่พบในมะเร็งต่างชนิดกัน ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงยีนปกติให้เป็นอองโคยีน หรือยีนก่อมะเร็งได้  

นอกจากยีนมะเร็งแล้ว ยังมียีนยับยั้งการเกิดมะเร็ง p53 (พี-ฟีฟตี้-ธรี) ซึ่งพบว่า มีการกลายพันธุ์ของยีนนี้บ่อยที่สุดในมะเร็งที่พบในคน โดยมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคมะเร็งหลอดอาหารและมะเร็งลำไส้ การกลายพันธุ์นี้อาจเกิดจากกรรมพันธุ์หรือถูกกระตุ้นจากปัจจัยภายนอก ความเข้าใจในเรื่องยีนเหล่านี้ ตลอดจนกลไกและความเปลี่ยนแปลงในระดับเซลล์ และระดับยีน จะเป็นพื้นฐานสำคัญที่จะนำไปสู่การพัฒนาวิธีการวินิจฉัยโรคมะเร็ง ที่จะนำไปสู่การรักษาในแนวใหม่ ที่จะตรงกับลักษณะของโรค โดยเป็นเป้าหมายในการใช้ยาที่ตรงเป้า ไปจนถึงการพัฒนายาและการรักษาที่มีประสิทธิภาพที่ดีขึ้น