มะเร็งช่องปาก เป็นมะเร็งที่พบบ่อยในส่วนของมะเร็งศีรษะและคอ ได้แก่ มะเร็งในบริเวณเยื่อบุของลิ้น พื้นปาก เหงือก เพดานปาก กระพุ้งแก้ม และบริเวณหลังฟันกราม โดยการรายงานของทะเบียนมะเร็งประเทศไทยรายงานล่าสุดปีพ.ศ. 2559-2561 พบว่าในเพศชายมีอุบัติการณ์การเกิดมะเร็งช่องปาก 5.7 ต่อประชากรแสนคน โดยเป็นอันดับ 6 ของมะเร็งพบบ่อย ดังรูป

ในการรักษามะเร็งช่องปาก ประกอบด้วยการรักษา ได้แก่ การผ่าตัด การฉายรังสี และการให้เคมีบำบัด การรักษามะเร็งในระยะเริ่มแรกได้ผลการรักษาที่ควบคุมโรคโดยจากอัตราการรอดชีวิตดีกว่าผู้ป่วยมะเร็งช่องปากในระยะลุกลาม ดังรายงานของอัตราการรอดชีวิตในต่างประเทศ (AJCC 8th edition 2017) รายงานอัตราการรอดชีวิต ที่ 1 ปีของผู้ป่วยมะเร็งช่องปากระยะเริ่มแรก ร้อยละ 86.6 เมื่อเปรียบเทียบกับผู้ป่วยมะเร็งช่องปากระยะอื่นๆ ทั้งหมดที่ร้อยละ 76.9

ในการดูแลผู้ป่วยมะเร็งช่องปากที่จะให้ได้ผลดี คือ ผู้ป่วยมะเร็งระยะเริ่มแรกมาพบแพทย์เพื่อรับการรักษาที่ทันท่วงที ซึ่งจะช่วยทำให้การรักษามีประสิทธิภาพ และหากผู้ป่วยยังเป็นไม่มากก็สามารถรักษาให้หายขาดได้ ดังนั้นการให้ความรู้แก่ประชาชนในเรื่องของผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง ได้แก่ การสูบบุหรี่ การดื่มสุรา การเคี้ยวหมาก การใส่ฟันปลอมที่ไม่พอดีหรือมีฟันแหลมคม ปัจจัยเหล่านี้หากได้รับเป็นประจำเป็นเวลานานๆ จะก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของเยื่อบุจนเกิดเป็นมะเร็งได้ในที่สุด ซึ่งอาการของเยื่อบุช่องปากที่เกิดการเปลี่ยนแปลงในระยะก่อนเป็นมะเร็งหรือเป็นมะเร็งระยะเริ่มแรก จะสามารถสังเกตเห็นได้เนื่องจากเป็นอวัยวะส่วนที่สามารถมองเห็นได้ ซึ่งการเปลี่ยนแปลงนั้นจะทำให้เกิดลักษณะรอยโรคเป็นฝ้าขาว หรือ ฝ้าแดง ไปจนถึงเกิดเป็นแผลตุ่มก้อน ซึ่งจะโตขึ้นเรื่อยๆ และมีการลุกลามออกไปที่ต่อมน้ำเหลืองทำให้เกิดก้อนที่คอ อาการเหล่านี้อาจทำให้เกิดอาการปวด หรือไม่ปวดก็ได้ ดังรูป

นอกจากการให้ความรู้แล้ว ยังมีการให้ประชาชนรู้จักการตรวจคัดกรองมะเร็งช่องปาก โดยเฉพาะในผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง เพื่อค้นหารอยโรคมะเร็งช่องปากตั้งแต่ระยะเริ่มแรก โดยการตรวจช่องปากสามารถทำได้ด้วยตนเอง หรือหากไปพบทันตแพทย์ในการตรวจสุขภาพประจำปี ซึ่งการตรวจค้นหามะเร็งช่องปากด้วยตนเองสามารถทำได้ดังนี้

หากท่านตรวจพบความผิดปกติ ควรมาพบแพทย์เพื่อตรวจเพิ่มเติม

กลุ่มศูนย์การแพทย์เฉพาะทางด้านโสต ศอ นาสิก

โรงพยาบาลราชวิถี