ระยะหลังๆ นี้คำว่าแรงบันดาลใจ (Inspiration) ถูกนำมาใช้ให้เป็นสาเหตุสำคัญของการสร้างนวัตกรรมต่างๆ มากขึ้น ทั้งงานศิลปะ วิทยาศาสตร์ ดนตรี กวี เพลง ฯลฯ

หลายๆ คนคงเคยรู้จักประวัติชีวิตของ Stephen Hawking ซึ่งเป็นนักฟิสิกส์ที่โด่งดังที่สุดคนหนึ่งของโลกยุคนี้ เขาเป็นผู้อธิบายสภาวะของหลุมดำและการกำเนิดของจักรวาล เป็นการเปิดฉากจักรวาลวิทยาซึ่งเป็นหลักฟิสิกส์ยุคใหม่ของโลกทีเดียว

ที่น่าสนใจยิ่งไปกว่านั้นก็คือ เขาเป็นคนพิการ เดินไม่ได้ พูดไม่ได้ ขยับได้เพียงนิ้วสองนิ้วและซีกหน้าด้านซ้ายเท่านั้น

เขาเป็นโรคประสาทกล้ามเนื้อเสื่อม (Motor Neurone Disease) ประสาทส่วนกลางส่วนที่ควบคุมกล้ามเนื้อจะเสื่อมตายไปเรื่อยๆ เหลือเพียงสมองเท่านั้นที่ยังดีอยู่และยังคงความเป็นอัจฉริยะอยู่ได้ด้วยสมองที่ยอดเยี่ยมของเขา

เขาเรียนจบระดับปริญญาเอกที่มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์

เมื่อเขาเห็นความตายมารออยู่ แทนที่จะหมดหวังและนั่งรอความตาย แต่เขากลับเกิด “แรงบันดาลใจ” ที่จะทำชีวิตให้มีคุณค่ามากที่สุดในทางวิทยาศาสตร์ที่เขาถนัดผลงานโด่งดังหลายๆ อย่างจึงปรากฏขึ้น โดยใช้ตัวช่วยในการทำงานเป็นคอมพิวเตอร์และบุตรสาว

ผมอ่านชีวประวัติของเขาด้วยความทึ่ง

และเกิดความคิดทันทีว่า...

ที่เขามีแรงบันดาลใจ (Inspiration) สูงมาก ที่จะทำงานที่ยิ่งใหญ่ในชีวิตต่อไปแม้ร่างกายใกล้ตาย มองเห็นความตายชัดเจนอยู่ใกล้ๆ แล้วนั้น เป็นเพราะ

1. เขามีแรงผลัก (Drive) ให้ทำงานสูงมาก เป็นแรงผลักที่มาจากความกลัวตายและยังไม่อยากตาย ทำให้เกิดเป็นความกร้าวแกร่ง ( Aggressive Drive) ที่จะสู้กับความตาย โดยทำกิจกรรมให้เต็มที่ เพื่อจะได้ไม่ต้องนึกถึงความกลัวความตาย

2. เขามีแรงจูงใจ (Motivation) ให้ทำงานสูงมาก ในยามป่วยย่อมมีชีวิตที่น่าเบื่อ ถ้าหากเขาทำงานให้เต็มที่ ความน่าเบื่อนั้นก็คงจะหมดไป จึงเกิดเป็นความกระตือรือร้น สนุก รู้สึกตัวเองมีค่ามากขึ้นเมื่อทำงานได้สำเร็จ

เราคงรู้กันมาแล้วว่า แรงผลักและแรงจูงใจนี้มีความสำคัญมากในการดำรงชีวิตอยู่และในการทำงาน

ถ้าคุณอยากได้แรงบันดาลใจอย่างนี้บ้างจงลองคิดว่าเราอยู่ใกล้ความตายทุกนาทีซิ เราจะตายเมื่อไรก็ได้ (แม้ขณะนี้เรายังแข็งแรง สบาย มีเงินใช้ก็ตาม) เพราะชีวิตเรามีความไม่แน่นอนทุกวินาที

อาจจะทำให้เราเกิดแรงผลักชนิดกร้าวแกร่งอย่างสร้างสรรค์ และเกิดแรงจูงใจให้หนีจากความน่าเบื่อหน่ายซ้ำซากจำเจ ทำให้เกิดเป็นแรงบันดาลใจสุดๆ เป็นพลังให้ทำบางสิ่งบางอย่างที่คุณไม่คาดคิดก็ได้

ผลงานใหม่ๆ จะเกิดขึ้นแน่ๆ แม้อาจไม่ยิ่งใหญ่เท่าสตีเฟ่น ฮอร์กิ้ง

แต่ผลงานจะมากขึ้น และยิ่งใหญ่กว่า ผลงานที่เกิดขึ้นจากการที่คุณคิดและดำเนินชีวิตอย่างปกติ จำเจอย่างทุกวันนี้แน่ๆ