แม้จะเคยวนเวียนผ่านไปผ่านมาแถวย่านถนนสามเสน ตั้งแต่สมัยเรียนมหาวิทยาลัยในย่านแถบนี้ ผมก็ไม่เคยแวะเข้าไปวัดโบสถ์ (สามเสน) สักครั้งเลย จนเมื่อไม่นานมานี้มีพี่ที่เป็นเพื่อนในเฟซบุ๊ก ได้ส่งคำเชิญกดไลค์เพจของวัด จึงได้รู้ว่าวัดนี้มีของดี  ซึ่งชื่อวัดนี้หากจะคุ้นเคยที่สุด ก็เท่าที่เคยอ่านผ่านตาในนิราศภูเขาทอง ของสุนทรภู่ที่กล่าวถึงวัดแห่งนี้ และตำนานพระลอยน้ำ 

ช่วงบ่ายแดดแรงฟ้าใสวันนี้  ผมพาตัวเอง ไปยืนข้างพระวิหาร ที่ในอดีตเคยเป็นพระอุโบสถมาก่อน เพียงเดินเข้าในเขตพุทธาวาส ก็สังเกตได้ไม่ยากว่า วิหารนี้สร้างในช่วงสมัยอยุธยาแน่นอน จากรูปทรงอันเป็นเอกลักษณ์ของวิหาร เมื่อเข้าไปด้านใน ผมชอบมาก ภาพจิตรกรรมฝาผนังที่งดงาม ซ้ายขวาเป็นเทวดาชุมนุม มีทั้งคนถรรพ์ มักกะรีผล ฤาษี ด้านหลังพระประธาน เป็นภาพไตรภูมิ ที่ถือว่าสมบูรณ์มาก และเอกลักษณ์ของวิหาร

ด้านหน้ามีตราพระอาทิตย์ ด้านหลังเป็นตราพระจันทร์ ไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อน กลับมาในวิหาร ฝั่งตรงข้ามกับพระประธาน เป็นภาพพระพุทธเจ้าพิชิตมาร ถือว่างามมาก รวมทั้งทางวัดได้ทำรูปประติมากรรมพระพุทธเจ้าพิชิตมารและได้มีการสวดบูชาเมื่อวันที่ 1 ส.ค.ที่ผ่านมา ส่วนพระประธานนั้น ต่างจากวัดอื่นๆ ที่พระพุทธรูปจะมองตรง แต่ของวัดนี้ พระพักตร์ มองผินไปทางด้านซ้าย

สำหรับพระประธาน มีชื่อว่า “หลวงพ่อสุขเกษม” ซึ่งพระพุทธรูปนี้ มีตำนานที่ได้เล่าไว้ว่า พระมหากษัตริย์ในสมัยอยุธยาได้ทรงสร้างพระพุทธรูปแล้วบรรทุกใส่แพล่องน้ำลงมา โดยที่ทรงปรารถนาไว้ว่าถ้าหากไปขึ้นฝั่งที่ไหนแล้วหากวัดนั้นไม่มีพระประธาน ก็จะมอบองค์พระพุทธรูปให้ประดิษฐานที่วัดนั้น ซึ่งก็ได้ล่องแพมายังที่วัดโบสถ์สามเสน

ผมได้มีโอกาสพูดคุยกับพระอภิชัย สุปฏิปันโน พระในวัด ท่านเมตตาเล่าให้ฟังว่า ประวัติของวัดมีน้อยมาก ไม่ชัดเจน แต่สันนิษฐานกันว่า สร้างในยุคสมัยอยุธยา และเมื่อถามถึงเรื่องการบูรณะฝาผนัง ท่านตอบว่า ทางวัดอยากจะทำการบูรณะ แต่ติดที่เป็นโบราณสถาน ของกรมศิลปากร ซึ่งมีคิวบูรณะในปี2565 หลังจากที่เคยบูรณะใหญ่เมื่อ2540 ซึ่งท่านมองว่าล่าช้าเกินไป แต่ก็ทำอะไรไม่ได้ และสงสัยว่า ทำไมในเมื่อเป็นโบราณสถาน แต่ในการบูรณะ เจ้าหน้าที่กลับมาถามวัดว่ามีเงินบูรณะเท่าไหร่ 

ขณะที่การพูดคุยกับพี่ตี๋ ช่างฝีมือ ที่กำลังลงรักปิดทององค์พระ ในชิ้นงานประติมากรรมพระพุทธเจ้าพิชิตมาร ได้มองฝาผนังแล้วบอกผมว่า จากการเป็นช่างของเขานั้น ลายเส้นของภาพวาดบนผนังทุกด้าน บ่งบอกได้อย่างชัดเจนว่า นี่คือศิลปะอยุธยาอย่างไม่ต้องสงสัย ลายเส้นเป็นเอกลักษณ์  การลงน้ำหนัก ตัวภาพบ่งบอกถึงเอกลักษณ์ของอยุธยาอย่างเด่นชัด 

หากใครมีโอกาส หรือสนใจศึกษาจิตรกรรมฝาผนัง แนะนำไปเที่ยว ไปไหว้พระกันได้นะครับ วัดสงบ เงียบ ไม่น่าเชื่อว่าจะอยู่ในกรุงเทพฯ พิกัด https://goo.gl/maps/BNzTEmACJfKN7GGj6

วรกร เข็มทองวงศ์