"สามเณรวัย 17 ปี"สอบผ่านเปรียญธรรม 9 ประโยคอายุน้อยที่สุดในประวัติศาสตร์ไทย

ในการสอบประโยคบาลีสนามหลวง ประจำปี พ.ศ. 2567 ซึ่งได้มีการประกาศผลสอบที่วัดสามพระยา ซึ่งปีนี้มีผู้สอบได้เปรียญธรรม (ป.ธ.)​ 9 ประโยค จำนวน 76 รูป ในจำนวนนี้เป็นสามเณร 14 รูปนั้น หนึ่งในรายชื่อสามเณร พบว่ามีชื่อสามเณรภานุวัฒน์ กองทุ่งมน หรือ "สามเณรนนท์" อายุ 17 ปีวัดโมลีโลกยาราม รวมอยู่ด้วย ถือว่าเป็นสามเณรที่มีอายุน้อยที่สุดในประวัติศาสตร์คณะสงฆ์ไทยที่สามารถสอบได้ ป.ธ.9

สำหรับประวัติสามเณรภานุวัฒน์ เป็นชาวอำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา สังกัดสำนักเรียนวัดโมลีโลกยาราม กรุงเทพฯ บวชตั้งแต่อายุ 7 ขวบ ศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลี ที่สำนักเรียนวัดโมลีโลกยาราม อายุ 10 ปี สอบไล่ได้ ประโยค 1-2, อายุ 11 ปี สอบไล่ได้ ประโยค ป.ธ.3, อายุ 12 ปี สอบไล่ได้ ประโยค ป.ธ.4, อายุ 13 ปี สอบไล่ได้ ประโยค ป.ธ.5, อายุ 14 ปี สอบไล่ได้ ประโยค ป.ธ.6, อายุ 15 ปี สอบไล่ได้ ประโยค ป.ธ.7, อายุ 16 ปี สอบไล่ได้ ประโยค ป.ธ.8

พระธรรมราชานุวัตร (สุทัศน์ ปิยสีโล) เจ้าอาวาสวัดโมลีโลกยาราม กล่าวว่า ถือเป็นเรื่องที่น่ายินดียิ่ง ที่สำนักเรียนได้สร้างประวัติศาสตร์ของวัดเป็นครั้งแรกที่พระภิกษุ-สามเณร สามารถสอบได้ ป.ธ.9 เป็นจำนวนถึง 25 รูป ถือว่ามากที่สุด ในประวัติศาสตร์การสอบของวัดโมลีฯ อีกทั้งมีสามเณรสอบได้ ป.ธ.9 ถึง 9 รูป โดยเฉพาะสามเณรภานุวัฒน์ ที่มีอายุเพียง 17 ปี ถือว่ามีอายุน้อยที่สุด ขอแสดงความยินดีเป็นอย่างยิ่ง

ในประวัติศาสตร์ไทยเคยมีสามเณรที่อายุน้อยที่สุดที่เคยสอบผ่านมาก่อนคือ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว ป.ธ.9) วัดราชประดิษฐ์สถิตมหาสีมาราม ทรงสอบได้เปรียญธรรม 9 ประโยค ขณะเป็นสามเณร มีอายุเพียง 18 ปี (พ.ศ.2374)

ต่อมาได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดฯ รับไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์ และได้รับการอุปสมบท ณ วัดราชาธิวาส (สมอราย) ก่อนจะย้ายตามพระภิกษุพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มาจำพรรษาที่วัดบวรนิเวศวิหาร ได้ลาสิกขาออกไประยะหนึ่งจึงได้รับพระมหากรุณาธิคุณ จากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ให้อุปสมบทเป็นครั้งที่สอง โปรดให้ไปครองวัดราชประดิษฐ์ฯ เป็นเจ้าอาวาสรูปแรก และได้รับการสถาปนาขึ้นเป็น “สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์” ในปี พ.ศ.2422 ที่สุดได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นสมเด็จพระสังฆราช พระองค์ที่ 9 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ในปี พ.ศ. 2434 (ในสมัยรัชกาลที่ 5) และตั้งแต่นั้นมาก็ไม่เคยมีสามเณรที่อายุน้อยกว่า 18 ปี สอบผ่านเปรียญธรรม 9 ประโยค อีกเลย

เปรียญธรรม 9 ประโยค หรือ (ป.ธ.9) เป็นระดับชั้นสูงสุดของการศึกษาแผนกบาลีของคณะสงฆ์ไทย ภิกษุและสามเณรผู้สอบได้เปรียญธรรม 9 ประโยค จะได้รับการยกย่องและเป็นที่นับถือในหมู่คณะสงฆ์ ว่าเป็นผู้แตกฉานในพระปริยัติธรรมชั้นสูงสุด ซึ่งภิกษุและสามเณร ผู้สำเร็จการศึกษาเปรียญธรรม 9 ประโยคนั้น ล้วนเป็นกำลังสำคัญของพระพุทธศาสนาในการบริหารกิจการคณะสงฆ์ในด้านต่างๆ มีเกียรติคุณเป็นที่ปรากฏทั้งในประเทศไทย และเป็นที่ยอมรับในประเทศที่นับถือและให้ความสำคัญกับพระพุทธศาสนาทั่วโลก