"เชียงคาน"จัดประเพณีผีขนน้ำ เชื่อเซ่นไหว้สัตว์เลี้ยงวัวควายล้มหายตายจากไป

เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม 2567 ที่บ้านนาซ่าว ตำบลนาซ่าว อ.เชียงคาน จ.เลย ได้มีการจัดงานประเพณี “ผีขนน้ำ” โดยนายชัยพจน์ จรูญพงศ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดเลย เป็นประธานการเปิดงาน โดยมีนายอภินันต์ สุวรรณโค นายอำเภอเชียงคาน นายอวิรุจน์ ศรีพันธ์ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลนาซ่าว พร้อมหัวหน้าส่วนราชการ ข้าราชองค์การปกครองปกครองส่วนท้องถิ่น ต.นาซ่าว และชาวบ้าน 15 หมู่บ้าน ร่วมขบวนแห่ เป็นอย่างสนุกสนาน ประเพณีผีขนน้ำหรือบุญเดือนหก ของชาวบ้านนาซ่าว ปกติจะจัดขึ้นเป็นประจำทุกปี ซึ่งเป็นการละเล่นตามความเชื่อคนโบราณ

เชื่อกันว่าเมื่อมีการละเล่นผีขนน้ำแล้ว จะทำให้ฝนฟ้าตกตามฤดูกาล และเป็นการละเล่น เพื่อเซ่นไหว้สัตว์เลี้ยงที่มีคุณประโยชน์ เช่น วัว ควาย ที่ล้มหายตายจากไป โดยมีการจัดขบวนแห่ฟ้อนรำอันสวยงาม โดยการละเล่นผีขนน้ำของตำบลนาซ่าวแสดงออกถึงเอกลักษณ์ท้องถิ่น สืบทอดกันมาจนถึงปัจจุบัน ที่ถือเอาวันแรม 13 ค่ำ เดือนหกเป็นวันกำหนดการจัดงาน

การละเล่นแห่ขบวนผีขนน้ำ จะเดินตามเป็นขบวนในภายในหมู่บ้านจะเป็นการถวายผีเจ้านาย ผีขนน้ำจะแต่งกายจากวัสดุที่ทำจากกิ่งไม้ไผ่นำมาดัดให้โค้ง แล้วติดด้วยกระดาษสีต่างๆ เพื่อความสวยงาม หลังจากนั้นจึงนำมาเย็บติดกับผ้าเพิ่มความสวยงามชุดไว้สวมใส่ก่อนที่จะสวมหน้ากาก แขวนขอลอให้เวลาเดินหรือเต้น จะส่งเสียงให้ได้ยินแต่ไกลโดยชาวบ้านที่ร่วมขบวนส่วนใหญ่จะเป็นชายฉกรรจ์กับเด็ก ๆ ที่ชอบความสนุกสนาน ทุกคนจะพร้อมใจกันสวมหน้ากาก ตกแต่งเป็นรูปหน้าโค กระบือ วาดลวดลายสีสันฉูดฉาดเพื่อบูชาคุณสัตว์ทั้งสองชนิดที่ช่วยงานเกษตร

นอกจากนี้ ยังนำเอาผ้าจากที่นอนเก่า ๆ มาห่มร่างเพื่อให้นุ่นที่ติดอยู่ฟุ้งกระจาย ซึ่งแต่ก่อนเรียกประเพณีนี้ว่า การแห่ผีขนน้ำ หรือ แมงหน้างาม เป็นส่วนหนึ่งและเป็นไฮไลท์สำคัญของ งานบุญเดือนหก ซึ่งเป็นการละเล่นที่สืบทอดกันมายาวนานของชาวนาซ่าว ที่จากเดิมคือชนกลุ่มน้อยเผ่าไทยพวน ที่อพยพมาจากเมืองหลวงพระบางได้มาตั้งหลักแหล่งกันที่บ้านนาซำหว้า และในสมัยนั้นชาวบ้านยังไม่มีที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ จึงนับถือผีบรรพบุรุษและผีปู่ย่า และเชื่อกันว่าการเล่นผีขนน้ำคือพิธีกรรมไหว้ผีบรรพบุรุษที่ชาวบ้านรวมตัวกันจัดขึ้น หรือเรียกว่าเลี้ยงบ้าน เพื่อแสดงความเคารพและตอบแทนบุญคุณ ผีเจ้าปู่ที่ให้ความคุ้มครองให้ชาวบ้านอยู่เย็นเป็นสุข ฝนตกต้องตามฤดูกาลและมีพืชผลอุดมสมบูรณ์