วัดสว่างสุวรรณาราม ชุมชนหนองแสง เขตเทศบาลเมืองนครพนม จัดงานสมโภชยิ่งใหญ่ "พระธาตุแสงนคร" ท้องฟ้าสดใส อัญเชิญพระอุปคุตช่วยปกปักษ์งานบุญเดือนสี่ในฮีตสิบสอง คนอีสานยึดมั่นแต่โบราณ ระหว่างวันที่ 27 กุมภาพันธ์ - 1 มีนาคม 2568

วันที่ 27 ก.พ.68 เมื่อเวลา 10.00 น.ที่วัดสว่างสุวรรณาราม ชุมชนหนองแสง เขตเทศบาลเมืองนครพนม นายชูศักดิ์ ศิรินิล รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เป็นประธานเปิดงานพิธีสมโภชพระธาตุแสงนคร โดยมีนายนิวัต เจียวิริยบุญญา นายกเทศมนตรีเมืองนครพนม นางธนวัน อุ่นเพชรวรากร นายกเหล่ากาชาดจังหวัดนครพนม นางลลิตา ฤกษ์วาณิชย์ รองนายกเหล่ากาชาดจังหวัดสกลนคร และ หัวหน้าส่วนราชการ พ่อค้า ประชาชน รวมถึงนางรำจาก 25 ชุมชนเขตเทศบาลเมืองฯ โรงเรียนนครพนมวิทยาคม และ โรงเรียนเชียงยืนวิทยาคม พร้อมผู้มีจิตศรัทธาตั้งโรงทานแจกอาหารแก่ผู้มาร่วมงาน โดยบนท้องฟ้าแตกต่างจาก 2-3 วันที่ผ่านมา ที่ครึ้มฟ้าครึ้มฝนตลอดทั้งวัน วันนี้มีความปลอดโปร่ง สดใส ไร้เมฆหมอก

นายวรวิทย์ พิมพนิตย์ รอง ผวจ.นครพนม กล่าวรายงานว่าวัดสว่างสุวรรณาราม เดิมชื่อว่า วัดโพธิ์ชัย สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ.2477 สังกัดคณะมหานิกาย มีพระราชสิริวัฒน์ หรือเจ้าคุณเพชร เป็นเจ้าอาวาส และเจ้าคณะจังหวัดนครพนม ทั้งนี้ พระธาตุแสงนคร วางศิลาฤกษ์เมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2565 ตรงกับวันวิสาขบูชา ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ปีขาล รูปทรงคล้ายพระธาตุพนม ศิลปะสมัยอาณาจักรศรีโคตรบูรณ์รุ่งเรือง ลักษณะทรงสี่เหลี่ยมมณฑป ขนาดความสูง 32 เมตร ฐานกว้างด้านละ 2 เมตร มีซุ้มประตูที่จำลองมาจากซุ้มประตูองค์พระธาตุพนม ใต้ฐานบรรจุพระพุทธรูป พระผง พระพิมพ์ จำนวน 84,000 องค์ และเงินทองเพชรนิลจินดา รวมถึงศาสตราวุธและสิ่งของโบราณของผู้ศรัทธา เพื่อถวายเป็นพุทธบูชา ธรรมบูชา สังฆบูชา ส่วนภายในองค์พระธาตุมี 4 ชั้นบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ พระพุทธรูปโบราณ ของมีค่าต่างๆ เพื่อให้เป็นศูนย์รวมจิตใจของชุมชนและพุทธศาสนิกชน เสริมสร้างความมั่นคงทางพุทธศาสนา โดยใช้เวลาก่อสร้าง 2 ปี งบก่อสร้าง 12 ล้านบาท

โดยนางลลิตา ฤกษ์วาณิชย์ รองนายกเหล่ากาชาดจังหวัดสกลนคร ภรรยานายวีระ ฤกษ์วาณิชย์ รอง ผวจ.สกลนคร ถือเป็นเจ้าศรัทธาหลัก ได้มอบเพชร นิล จินดา แก้วนพเก้าทั้ง 9 ชนิด พร้อมผู้ใจบุญร่วมบริจาคทองคำสมทบน้ำหนักรวม 71 บาท เพื่อหล่อหุ้มยอดฉัตร มูลค่ารวมประมาณ 4 ล้านบาท เพื่อนำขึ้นประดับบนยอดฉัตรพระธาตุ เมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2567 ตรงกับขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ปีมะโรง ซึ่งเป็นวันวิสาขบูชา

ด้านพระราชสิริวัฒน์ หรือเจ้าคุณเพชร เผยว่าการสร้างพระธาตุถือเป็นประเพณีของพ่อแม่ ครู อาจารย์ ที่ท่านได้วางแนวทางการสืบสานพระพุทธศาสนาไว้ โดยอดีตผ่านมาเมื่อพระสงฆ์มีสมณศักดิ์เป็นเจ้าคณะจังหวัดแล้ว หากวัดที่จำพรรษายังไม่มีพระธาตุ ท่านก็จะสร้างพระธาตุไว้เพื่อเป็นปูชนียสถานแก่พุทธศาสนิกชนและเป็นบุญญาบารมี ในการได้บรรจุอัฐิพระบรมสารีริกธาตุ อรหันตธาตุ บูรพาจารย์

ส่วนที่มาของชื่อพระธาตุแสงนคร คือ คำว่า “พระธาตุ” หมายถึงสถานที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หรือพระอรหันตธาตุ พระสาวก สาวิกาของพระพุทธเจ้า ถือเป็นสมบัติล้ำค่าที่ตกทอดมาจากบรรพบุรุษ "แสง" คือ ความสว่างปราศจากความมืดบอด ได้แก่ แสงสว่างแห่งธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ดังนามของวัดและนามแห่งสถานที่ตั้ง ณ บริเวณหนองแสง และ  "นคร" คือ เมืองนครพนม อันเป็นดินแดนศูนย์กลางของอาณาจักรศรีโคตรบูรณ์ ที่มีความเจริญรุ่งเรืองมาแต่อดีต

เพื่อน้อมถวายเป็น พุทธบูชา ธรรมบูชา สังฆบูชา และถวายเป็นพระราชกุศลแด่สมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้าทุกพระองค์ เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของพุทธศาสนิกชน เตือนใจอนุชนรุ่นหลัง ให้ดำเนินชีวิตอย่าง มีสติปัญญา ภายใต้แสงสว่างแห่งธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และเป็นหลักฐานทางพระพุทธศาสนาสีบไป

การจัดงานสมโภชองค์พระธาตุแสงนคร กำหนดขึ้นในระหว่างวันที่ 27 กุมภาพันธ์ - 1 มีนาคม 2568 ซึ่งตรงกับวันขึ้น 1-3 ค่ำ เดือน 4 ปีมะเส็ง รวม 3 วัน 3 คืน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้พุทธศาสนิกชนทั้งหลายได้แสดงออกซึ่งความกตัญญูกตเวทีต่อบุพพการีชน ผู้ที่เสียสละกำลังกาย กำลังทรัพย์ กำลังสติปัญญา อุทิศตนเพื่อพระพุทธศาสนาให้คงสืบไป เปิดโอกาสให้พุทธศาสนิกชนทั้งหลายได้เข้าวัด ฟังธรรม เจริญจิตตภาวนาและน้อมนำเอาหลักธรรมคำสั่งสอนในทางพระพุทธศาสนาไปใช้ในการดำเนินชีวิต เป็นการส่งเสริมให้พุทธศาสนิกชนทั้งหลายได้มีโอกาสใกล้ชิดศาสนา มีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมของวัด เรียนรู้ อนุรักษ์ และสืบสานประเพณีวัฒนธรรมทางพระพุทธศาสนาให้คงอยู่สืบต่อไป และเพื่อเป็นการประชาสัมพันธ์องค์พระธาตุแสงนครให้เป็นที่รู้จักแก่สาธารณชนอย่างกว้างขวางยิ่งขึ้น

ผู้สื่อข่าวรายงานเพิ่มเติมว่า เมื่อเวลา 04.00 น.เช้ามืดของวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 68 พระราชสิริวัฒน์ เจ้าคณะจังหวัดนครพนม เจ้าอาวาสวัดสว่างสุวรรณารามและพระสงฆ์ ญาติโยมสาธุชนได้อัญเชิญพระอุปคุตจากสระน้ำสวนหลวง ร.9 เพื่อประดิษฐาน ณ หอพระอุปคุต วัดสว่างสุวรรณาราม เพื่อขอให้องค์พระอุปคุต ซึ่งถือเป็นพระผู้มีอิทธิฤทธิ์ตามตำนานความเชื่อ มาช่วยคุ้มครองปกปักษ์รักษา ปกป้องภยันตรายต่าง ๆ ไม่ให้เกิดขึ้น ตลอดการจัดงานสมโภชพระธาตุแสงนคร คำว่า “อุปคุต” เมื่อแยกออกจากกันแล้วจะได้คำ 2 คำ คือ 1.อุปะ คำนี้เป็นคำอุปสรรค แปลว่า “เข้าไป, ใกล้, มั่น” 2.คุต คำนี้เป็นคำคุณศัพท์ มาจากภาษาบาลีว่า “คุตตะ” แปลว่า “คุ้มครองรักษาแล้ว” เมื่อรวมคำสองคำเข้าด้วยกันเป็น“อุปคุต” จึงแปลว่า “ผู้ชอบการคุ้มครองรักษา”นั่นเอง

นอกจากนี้ บุญเดือนสี่ อยู่ในฮีตสิบสองของชาวอีสาน คำว่าฮีพแปลว่าจารีต เป็นขนบธรรมเนียมที่ชาวอีสานได้ประพฤติปฏิบัติสืบๆกันมา จนกลายเป็นประเพณีที่ไม่สามารถแยกหรือลบเลือนไปจากวิถีชีวิตของคนอีสานไปได้ และในบุญเดือนสี่นี้ยังเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าบุญเผวส คือบุญที่มีการเทศน์เผวสหรือเทศน์มหาชาติ คราวพระพุทธองค์ได้เสวยพระชาติเป็นพระเวสสันดร