หนุ่มเรียนจบปริญญาตรี ม.พระจอมเกล้าพระนครเหนือ ชาวอำเภอจอมบึง ราชบุรี ทำอาชีพแปลกเลี้ยงหนอนกินผักผลไม้ช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม 15 - 20 วัน ส่งขายฟาร์มเลี้ยงสัตว์ ขายได้ทั้งตัวหนอน ปุ๋ยและต้นกล้าพันธุ์ไม้แบบครบวงจร ไข่ตัวอ่อนมีราคาแพงกิโลกรัมละเกือบ 2 หมื่นบาท นอกจากนี้ยังเปิดเป็นศูนย์เรียนรู้แก่ผู้สนใจด้วย

วันนี้ พาไปดูการจัดการขยะแบบครบวงจรที่บ้านจอมพลของนายทศพร ศรีเรือง อายุ 46 ปี อยู่บ้านเลขที่ 17/3 หมู่ 11 ต.จอมบึง อ.จอมบึง จ.ราชบุรี หลังจากจบการศึกษาปริญญาตรี สาขาวิศวกรรมโยธาและเทคโนโลยี จากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ ด้วยใจอยากศึกษาทดลองสิ่งแปลกใหม่ จึงนำพืชผัก ผลไม้ เศษอาหารมาวางกองใส่ลองซีเมนต์นำภาชนะมาปิดไว้เล็กน้อย โดยจะใช้เวลาการหมักประมาณ 7 วัน เพื่อให้เกิดจุลินทรีย์ให้แมลงวันลายซึ่งเป็นแมลงวันที่มีในท้องถิ่นมาวางไข่ในภาชนะที่เตรียมไว้ เพื่อให้ได้พ่อแม่พันธุ์แมลงวันลายไปวางไข่เป็นตัวหนอนนำไปจำหน่ายสร้างรายได้ เนื่องจากมีธาตุอาหารโปรตีนสูง ให้สีสันสวยงาม ทำให้เป็นที่นิยมกับร้านจำหน่ายปลาสวยงาม และสัตว์เลี้ยงบางชนิด โดยมีการจัดการขยะที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม อีกทั้งแมลงวันลายไม่เป็นการรบกวนด้วย

นายทศพร ศรีเมือง กล่าวว่า ได้รับการส่งเสริมจากศูนย์วิจัยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม ต.คลอง 5 อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี จากนั้นเริ่มศึกษาจากยูทูปและเฟซบุ๊ก ต่อมาทางสิ่งแวดล้อมได้ส่งตัวอย่างหนอนมาให้ฝึกเพาะเลี้ยง ส่วนแรกต้องการหนอนมาเป็นอาหารสัตว์ได้ศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม ทำมาได้ระยะหนึ่งก็ได้รับการสนับสนุนจากบริษัท ซีพีแอ็กซ์ตร้า จำกัด ส่งเศษอาหารจากห้างฯ เข้ามาเพื่อช่วยในการเพิ่มโปรตีนให้กับหนอน ทำให้หนอนมีความแข็งแรง ตัวใหญ่จะมีอยู่ 2 สายพันธุ์ พันธุ์แรกดักจับจากธรรมชาติเป็นสิ่งแวดล้อมจากการเลี้ยงอยู่

อีกส่วนได้รับการสนับสนุนมาจากศูนย์วิจัยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม เป็นสายพันธุ์ของกรมวิชาการ ช่วยให้มีตัวเปรียบเทียบได้และได้นำมาผสมข้ามสายพันธุ์เพื่อให้มีความแข็งแรงทนต่อสภาพแวดล้อมในจุดที่อยู่ ขณะที่ทางมหาวิทยาลัยราชภัฎหมู่บ้านจอมบึง ได้เข้ามาสนับสนุนให้ความรู้เรื่องของการทำแพคเกจจิ้ง บรรจุภัณฑ์ และการจัดหาพื้นที่ออกบูธ ต่อยอดขยายให้ความรู้ต่อชุมชน 

วิธีดักจับคือใช้การหมักขยะจุลินทรีย์ในบ่อปูนซีเมนต์ นำผลไม้มาใส่จะมีตัวแมลงวันลายมาวางไข่ ปิดฝาไม่ต้องมิดชิดมาก พยายามจะไม่ใส่เศษอาหารมากเพราะจะมีแมลงวันบ้านบินเข้ามาวางไข่ด้วย จะทำให้คัดแยกตัวดักแด้ค่อนข้างยากขึ้น เมื่อได้ดักแด้ที่อยู่ในธรรมชาติแล้วจะนำมาเข้ากล่องเพื่อรอให้เป็นพ่อแม่พันธุ์ในการบิน ผสมพันธุ์ในจุดที่กำหนดไว้ ก็จะได้ไข่จากหนอนแมลงวันที่บริสุทธิ์ ไม่เจือปนกับแมลงวันบ้าน เมื่อได้แล้วจะนำไปเพาะในภาชนะพลาสติกเลี้ยงให้ได้อายุประมาณ 3 วันจะเห็นตัวหนอนขนาดเท่าเม็ดข้าวสาร จึงนำมาปล่อยในภาชนะเลี้ยงกินเศษอาหารจากผลไม้ ให้ได้อายุประมาณ 15 - 20 วันก็จะได้ตัวหนอนเป็นอาหารสัตว์ พร้อมใช้งาน แต่หากต้องการนำไปเป็นพ่อแม่พันธุ์อีกที ต้องปล่อยให้เข้าสู่วัยแก่ ลักษณะตัวเป็นสีน้ำตาล จะคัดออกเพื่อรอเป็นดักแด้ก่อนที่จะเป็นพ่อแม่พันธุ์อีกทีอายุประมาณ 40 - 45 วัน

ส่วนตลาดจะส่งขายฟาร์มเพาะเลี้ยงปลาสวยงาม ปลากัด ปลาหมอสี ปลาอื่นๆ และสัตว์ปีกของนกชนิดต่างๆ จะมีโปรตีนสูง ช่วยเรื่องสร้างสีสัน โตไว ตอนนี้ยังมีผลิตภัณฑ์โปรตีนผงที่กำลังทดลองอยู่คือใช้โปรตีนผงจากหนอน BSF ไปทำเลี้ยงวัยอ่อนของปลาที่ออกจากไข่จะไปทดแทนไข่แดง ซึ่งมีโปรตีนสูงกว่าตอนนี้ถ้าเป็นหนอนสดขายกิโลกรัมละ 140 บาท โดยจะเอาหนอนสดไปต้มและแช่ฟิชไว้ และยังมีแบบอบแห้ง กิโลกรัมละ 200 บาท ถ้าหากเป็นไข่หนอนขายอยู่ประมาณกิโลกรัมละ 10,000 - 20,000 บาท กรณีเรื่องไข่หนอนจะต้องเก็บวันต่อวัน ที่บ้านจะไม่มีพื้นที่เก็บไข่ได้ในปริมาณมาก ๆ แต่สามารถเก็บได้ประมาณ 300 กรัม ส่วนการเขี่ยไข่ขายนั้นถ้าอากาศร้อนมีความชื้นพอสมควรไม่เกิน 3 วันก็จะเกิดเป็นตัวแล้ว

สำหรับตัวหนอน BSF หรือ ตัวหนอนแมลงวันลาย คนส่วนใหญ่เข้าใจว่าเกิดจากการเพาะเลี้ยง ซึ่งจริง ๆ สามารถดักจับในธรรมชาติได้ โดยแต่ละท้องถิ่นจะเรียกไม่เหมือนกัน อย่างที่นี่จะเรียกหนอนขี้ไก่ เพราะจะไปกินโปรตีนที่อยู่ในขี้ไก่ ข้อดีของแมลงวันลายคือ มันจะไม่เป็นแมลงรบกวนเหมือนกับแมลงวันบ้านที่จะตอมหาอาหาร แต่แมลงวันลายใน 1 ช่วงชีวิตของมัน 40 กว่าวันจะมีช่วงระยะบินแค่ 4 วัน เป็นการบินเพื่อจับคู่ผสมพันธุ์และวางไข่ จากนั้นจะตายไปไม่ได้เป็นสัตว์ก่อความรบกวนในบ้านและเศษอาหาร ไม่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม แต่จะช่วยย่อยเศษอาหารซึ่งเป็นผลดีต่อสิ่งแวดล้อม ยังสร้างปุ๋ยที่มีธาตุอาหารสูงให้กับธรรมชาติ ส่วนกลิ่น เกิดเมื่อหนอนแมลงวันลายกินเศษอาหารไม่หมดช่วงระยะ 10 วัน สามารถสร้างกลิ่นที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ หรือ ฟีโรโมนเฉพาะมาคลุมเศษอาหารไว้ทำให้กลิ่นหอมอ่อน ๆ ซึ่งไม่ได้ส่งกลิ่นรบกวนกับการเลี้ยง

ปัจจุบันที่นี่ยังเปิดเป็นศูนย์เรียนรู้ชื่อว่า บ้านจอมพล เป็นพื้นที่การเรียนรู้การจัดการขยะเศษอาหารแบบครบวงจร มีผู้สนใจเข้ามาศึกษาเรียนกันไม่ขาดสาย  ที่ศูนย์ฯยังจำหน่ายพันธุ์ไม้ เช่น ต้นอะโวคาโด้  มะเขือเทศ พริก รวมทั้งพันธุ์ไม้อีกหลายชนิด และยังจำหน่ายปุ๋ยที่ผลิตจากเศษพืชผักผลไม้ที่ตัวหนอนได้กินแล้ว ถือเป็นปุ๋ยชั้นดี นำไปใส่ต้นไม้ทำให้เจริญเติบโตเร็ว   มีออเดอร์สั่งจองผลิตแทบไม่ทัน

สำหรับผู้สนใจสามารถสอบถามรายละเอียดข้อมูลได้และสั่งซื้อสินค้าได้ผ่านช่องทางเฟซบุ๊ก  ชื่อเครือข่ายคนเลี้ยงหนอน หรือ ติดต่อที่เบอร์นายทศพร  ศรีเรือง  083 - 9286938