ชาวภูไทอำเภอนาแก นครพนมกว่า 1 พันชีวิตพร้อมใจรำบวงสรวงงาน "นมัสการพระธาตุศรีคุณ" บรรจุอัฐิธาตุ 3 อรหันต์สาวกเบื้องซ้าย-ขวาพระพุทธเจ้า

วันที่ 13 มีนาคม 2568 เวลา 09.30 น. ที่วัดธาตุศรีคุณ อ.นาแก จ.นครพนม นายปราชญา อุ่นเพชรวรากร ผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม พร้อมนางธนวัน อุ่นเพชรวรากร นายกเหล่ากาชาดนครพนม นางยุวดี มีบุญ วัฒนธรรมจังหวัดนครพนม และหัวหน้าส่วนราชการ พ่อค้า ประชาชน รวมถึงนักท่องเที่ยวได้ร่วมเปิดงานนมัสการพระธาตุศรีคุณ ซึ่งเป็นพระธาตุประจำวันผู้เกิดวันอังคารระหว่างวันที่ 12-15 มีนาคม 68 โดยมีพระครูบวรโพธิวัฒน์ เจ้าคณะอำเภอนาแก และเจ้าอาวาสวัดธาตุศรีคุณ ตลอดจนกลุ่มชาติพันธุ์ภูไท และชนเผ่ากะเลิงให้การต้อนรับ

จากนั้นได้เริ่มประกอบพิธีบวงสรวงบอกกล่าวต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เทวดาที่ปกปักษ์รักษาองค์พระธาตุ มีการแสดงดนตรีไทยผู้สูงอายุ พิธีหมอเหยา และการแสดงของผู้สูงอายุพร้อมนางรำกว่า 1,000 ชีวิตทั่วทั้งอำเภอนาแก ได้พร้อมใจกันรำถวายบูชาพระธาตุศรีคุณ ถือเป็นประเพณีที่ยึดถือปฏิบัติกันมาจนถึงปัจจุบัน

นอกจากนี้ พัฒนาชุมชนจังหวัดนครพนม ได้นำสินค้าโอทอปที่ขึ้นชื่อของ อ.นาแก ได้แก่ ผ้ามัดหมี่ลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรี ผ้าพื้นเมืองแปรรูป เสื้อที่ระลึกช้างศรีคุณ ผลิตภัณฑ์แปรรูปจากเนื้องสัตว์ ข้าวปุ้นพาสะแนน ขนมไทยโบราณ ขันหมากเบ็งโบราณ ผลิตภัณฑ์จักสานจากกก หมวกพลาสติกและใบลาน ข้าวต้มมัด ผลิตภัณฑ์แปรรูปทางการเกษตร เป็นต้น

ทั้งนี้ ชาวนาแกเป็นชนเผ่าภูไทและไทกะเลิง ต่อมาประสบปัญหาที่ทำกิน ฝนฟ้าไม่ตกต้องตามฤดูกาล รวมถึงหนีภัยสงคราม ส่วนหนึ่งจึงอพยพมาเจอพระธาตุเก่าแก่ ซึ่งแรกเจอนั้นมีลักษณะเอียง เกิดจากการที่ช้างมาถูสีกับองค์พระธาตุเป็นประจำ และตามความเชื่อของชนเผ่าที่ใดมีพระธาตุ ที่นั่นย่อมพักพิงอาศัยได้ ชาวบ้านจึงตั้งบ้านเรือนในพื้นที่นี้ และตั้งชื่อว่านาแกเพราะพื้นที่ส่วนใหญ่มีต้นสะแกขึ้นอยู่จำนวนมาก และมีสัญลักษณ์เป็นช้างสีชมพู เพราะตำนานเล่าว่ากษัตริย์นักรบผู้มีช้างเป็นสัตว์ประจำตนเป็นผู้สร้างพระธาตุศรีคุณ

สำหรับเอกลักษณ์ของชาวภูไท อ.นาแก คือการแต่งตัวผู้หญิงสวมเสื้อผ้าทอมือสีดำขลิบแดง ผ้าถุงมัดหมี่ ผู้ชายใส่เสื้อม่อฮ่อมโทนสีดำ สวมโสร่งคาดด้วยผ้าขาวม้า และชาว อ.นาแกมีภูมิปัญญาท้องถิ่นมากมาย เช่น การจัดสานหมวกกก ผ้าทอมือ หมวกใบลาน ได้ร่วมมือกันสร้างศูนย์รีไซเคิลขยะเพื่อลดขยะในหมู่บ้าน พัฒนาผลิตภัณฑ์จากขยะเพิ่มรายได้ เช่นกระเป๋าถือ เครื่องประดับจากกระป๋อง ที่นำมาสวมใส่ในเทศกาลต่างๆ

ส่วนสถานที่ท่องเที่ยวในชุมชน ที่อยู่ใกล้กับวัดพระธาตุศรีคุณ คือวัดศรีจำปา ประดิษฐานพระพุทธรูปทองคำโบราณ นามหลวงพ่อหมื่นคงอัตตะ อายุเกือบ 200 ปี ในศิลปะล้านช้าง รวมถึงพระเขี้ยวแก้วจากศรีลังกา และบ่อน้ำเทพนิมิตที่ไม่เคยเหือดแห้ง ในอดีตได้หล่อเลี้ยงชาวบ้านในละแวกนั้น จึงเป็นวัดแห่งศรัทธาสูงสุดของชุมชน

โดยวัดธาตุศรีคุณเดิมเป็นวัดร้าง สร้างมาแต่สมัยโบราณชื่ออะไรไม่ปรากฏหลักฐาน ถูกค้นพบเมื่อประมาณ พ.ศ.2340-2360  โดยคณะผู้อพยพที่เข้ามาอยู่ อ.นาแกรุ่นแรก ซึ่งคนกลุ่มนี้เป็นชาวผู้ไทวัง และ ผู้ไทกะโป ที่อพยพหนีภัยสงครามมาจากประเทศลาว จากบ้านกวนกุ กวนงัว เมืองก่องแก้วมหาชัย ผู้นำคนรุ่นแรกที่อพยพเข้ามานั้นได้แก่ นายโสมแผ้ว นายอ้อน และนายจ่า ได้เดินสำรวจที่ทั้งหมู่บ้าน ได้พบเจดีย์เก่ากลางป่ามีขนาดฐานกว้าง 12 เมตร ก่อด้วยอิฐถือปูน เจดีย์มีลักษณะเอียง มีรูปทรงคล้ายกับพระธาตุพนม

บริเวณเดียวกันได้พบหอคุณ (ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง) ซึ่งทำด้วยท่อนซุงไม้เนื้อแข็งขนาดใหญ่ เมื่อสำรวจไปรอบ ๆ ชัยภูมิเหมาะที่จะตั้งบ้านเรือนอยู่ จึงได้อพยพผู้คนมาสร้างที่อยู่อาศัย ถากถางต้นไม้ทำไร่ทำนา และบูรณะวัดขึ้นได้ตั้งชื่อว่าวัดธาตุศรีคุณ  ซึ่งคำเหล่านี้นำมาจากสิ่งสำคัญที่คณะสำรวจค้นพบ คือคำว่าธาตุมาจากเจดีย์ คนโบราณเรียกว่าธาตุ คำว่าศรีมาจากคำว่าสี หมายถึงการที่ช้างสีแก้คันบริเวณข้าง คำว่าคุณมาจากสิ่งที่พบเห็นถึงหอคุณ เมื่อเอาคำเหล่านั้นมารวมกันเข้าจึงกลายเป็น " วัดธาตุศรีคุณ "หมายถึงวัดที่มีเจดีย์อันเป็นศรีสง่าและมีพระคุณต่อศาสนา

ต่อมาเมื่อวันที่ 20 มกราคม 2490 ข้าหลวงวิทย์ผู้ตรวจราชการกระทรวงมหาดไทย และนายอำเภอสิทธิ์ ณ นครพนม ได้อัญเชิญอัฐิของพระอรหันต์ ซึ่งนำมาจากประเทศอินเดียรวม 3 พระองค์ คือ พระโมคัลลานะ พระสารีบุตร และพระกัจจายะ เพื่อมาให้ชาวนาแกได้สักการะบูชาแล้วจึงได้มีโครงการบูรณะปฏิสังขรณ์ องค์พระธาตุศรีคุณขึ้นมาใหม่เมื่อ พ.ศ.2497 มีชาวนาร่วมกับเจ้านายทางเมืองเวียงจันทน์ประเทศสาว เป็นเจ้าภาพร่วมกัน และได้ขุดพบของสำคัญคือ พระพุทธรูปทองคำ พระพุทธรูปหิน และพระพุทธรูปเนื้อผงเป็นจำนวนมาก และยังได้พบแก้วสีนวนขนาดเท่าไข่เป็ด สิ่งของมีค่าเหล่านี้ 

เมื่อสร้างพระธาตุองค์ใหม่เสร็จเรียบร้อยแล้ว ได้นำมาบรรจุไว้ในองค์พระธาตุ รวมทั้งอัฐิธาตุของพระอรหันต์ทั้ง 3 องค์ด้วย ความศักดิ์สิทธิ์พระธาตุศรีคุณ ชาวอำเภอนาแกเคารพนับถือเป็นปูชนียสถานอันศักดิ์สิทธิ์ เป็นพระธาตุประจำวันเกิดของคนที่เกิดวันอังคาร เชื่อกันว่าผู้ใดได้มานมัสการจะมีโชคลาภทวีคูณเจริญด้วยสติปัญญา มีอานุภาพมาก และเจริญด้วย ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข ทุกประการ