“ประเพณีอุ้มพระดำน้ำ” เป็นประเพณีที่มีเพียงแห่งเดียวในโลก จัดขึ้นทุกวันสารทไทย ซึ่งตรงกับวันแรม 15 ค่ำ เดือน 10 ของทุกปีเกิดจากความศรัทธาที่มีต่อองค์พระพุทธรูปสำคัญคู่บ้านคู่เมืองของชาวเพชรบูรณ์  คือ พระพุทธมหาธรรมราชา โดยวันประกอบพิธีอุ้มพระดำน้ำนั้น ผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์ จะเป็นผู้อัญเชิญพระพุทธมหาธรรมราชา พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของเพชรบูรณ์ลงดำน้ำในแม่น้ำป่าสัก ด้วยความเชื่อที่ว่าเป็นพิธีกรรมอันศักดิ์สิทธิ์ซึ่งจะนำความสุข ความสงบร่มเย็นและความเจริญรุ่งเรืองมาสู่ชาวเพชรบูรณ์ ทั้งยังส่งผลให้ฝนฟ้าตกตามฤดูกาล ทำให้พืชผลการเกษตรอุดมสมบูรณ์และทำให้ชาวเพชรบูรณ์มีความเจริญรุ่งเรืองอยู่เย็นเป็นสุข

นอกเหนือจากพิธีอุ้มพระดำน้ำแล้ว ยังมีการแสดงแสงเสียงตำนานมหัศจรรย์แห่ง “เพชบุระ”, กิจกรรมทางพระพุทธศาสนา,พิธีบวงสรวงและเจริญพระพุทธมนต์ พระพุทธมหาธรรมราชาเฉลิมพระเกียรติฯ, พิธีรำถวายพระพุทธมหาธรรมราชา, กิจกรรมการแข่งขันพายเรือทวนน้ำ, การจำหน่ายสินค้าหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์และอาหารขึ้นชื่อของเพชรบูรณ์ ตลอดจนกิจกรรมบันเทิงต่างๆ ตลอดงาน

ต่อมานายสืบศักดิ์ เอี่ยมวิจารณ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์พร้อมด้วย ดร.เสกสรร นิยมเพ็ง นายกเทศมนตรีเมืองเพชรบูรณ์นายสบธนา อั๋นประเสริฐ ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยสำนักงานพิษณุโลก นายวิโรจน์ เข็มเหล็ก ผู้แทนจากองค์การบริหารส่วนจังหวัดเพชรบูรณ์ และ นางเยาวภา โตสงวน วัฒนธรรมจังหวัดเพชรบูรณ์ แถลงข่าวต่อสื่อมวลชนท้องถิ่นถึงการจัดงานประเพณีอุ้มพระดำน้ำจังหวัดเพชรบูรณ์ ประจำปี 2563 ประกอบด้วย กิจกรรมที่องค์การบริหารส่วนจังหวัดเพชรบูรณ์ เกี่ยวข้องและการสนับสนุนงบประมาณ, เรื่อง การประชาสัมพันธ์ส่งเสริมการท่องเที่ยวและการสนับสนุนงบประมาณ, เรื่องกิจกรรมที่กระทรวงวัฒนธรรมเกี่ยวข้องและการสนับสนุนงบประมาณ โดยมีพระราชปริย้ติบัณฑิต เจ้าคณะจังหวัดเพชรบูรณ์ (ธ) ตลอดจนหัวหน้าส่วนราชการฝ่ายพลเรือน ทหาร ตำรวจ ข้าราชการ และแขกผู้มีเกียรติ ร่วมงานแถลงข่าวเป็นจำนวนมาก ท่ามกลางบรรยากาศเต็มไปด้วยความอบอุ่น เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2563 ที่ผ่านมา ณ หอวัฒนธรรมนครบาลเพชรบูรณ์ อำเภอเมืองเพชรบูรณ์ จังหวัดเพชรบูรณ์

ดร.เสกสรร นิยมเพ็ง นายกเทศมนตรีเมืองเพชรบูรณ์ กล่าวว่า การจัดงานประเพณีอุ้มพระดำน้ำจังหวัดเพชรบูรณ์ ประจำปี2563 กำหนดจัดขึ้นระหว่างวันที่ 15-20 กันยายน 2563 ณ พุทธอุทยานเพชบุระ วัดไตรภูมิ และวัดโบสถ์ชนะมาร โดยวันแรก วันที่ 15 กันยายน2563 มีพิธีรำถวายพระพุทธมหาธรรมราชา เวลา 18.00 น. ณพุทธอุทยานเพชบุระ จำนวน 2563 คน และวันที่ 16 กันยายน 2563 มีพิธีเจริญพระพุทธมนต์ พิธีพุทธาภิเษกเหรียญ และพิธีบวงสรวงในช่วงเช้า เวลา 07.00 น. ณ วัดไตรภูมิ ส่วนในช่วงเย็น มีพิธีอัญเชิญองค์พระพุทธมหาธรรมราชา แห่รอบเมืองเพชรบูรณ์ เวลา 17.00 น.โดยกำหนดจุดรับชมการแสดง และพิธีเปิดงานประเพณีอุ้มพระดําน้ำณ หอโบราณคดีเพ็ชรบูรณ์อินทราชัย ซึ่งได้รับเกียรติจากนายสันติ พร้อมพัฒน์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง จะเดินทางมาเป็นประธานพิธีเปิดงานอย่างเป็นทางการ  

ส่วนบริเวณหน้าวัดมหาธาตุ พระอารามหลวง ได้กำหนดเป็นจุดรับชมขบวนการแสดงอีก 1 จุด และ  วันที่ 17 กันยายน 2563 มีพิธีอัญเชิญองค์พระพุทธมหาธรรมราชา จากท่าน้ำวัดไตรภูมิ ไปประกอบพิธีอุ้มพระดำน้ำ ที่ท่าน้ำวัดโบสถ์ชนะมาร เวลา 10.39 น. โดยมีนายอิทธิพลคุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานพิธีเปิด ส่วนการแข่งขันพายเรือทวนน้ำ หนึ่งเดียวในโลก ประเภท เรือสั้น ประเภทเรือยาว ชิงถ้วยรางวัลรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม จัดขึ้นระหว่างวันที่ 18-19 กันยายน 2563 ณ ท่าน้ำวัดไตรภูมิ/และการแสดงแสงเสียงตำนานอุ้มพระดำน้ำ แสดงในเวลา 20.00 น. ระหว่างวันที่ 17-20 กันยายน 2563 ณ เวทีกลางพุทธอุทยานเพชบุระ ตำบลสะเดียง อำเภอเมืองเพชรบูรณ์ จังหวัดเพชรบูรณ์

สำหรับผู้ร่วมอัญเชิญองค์พระพุทธมหาธรรมราชา ประกอบพิธีอุ้มพระดำน้ำ ประจำปี 2563 ณ ท่าน้ำวัดโบสถ์ชนะมารประกอบด้วย เจ้าเมือง นายสืบศักดิ์ เอี่ยมวิจารณ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์, กรมการฝ่ายเวียง นายปริญญา วิชาโคตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดเพชรบูรณ์, กรมการฝ่ายวัง นายนิเวศน์ หาญสมุทร์รองผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์,กรมการฝ่ายคลัง นายชัยวัฒน์ ทองไหม นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดเพชรบูรณ์, และกรมการฝ่ายนา นายยชญ์สุทธา วิชัยธนพัฒน์ ประธานหอการค้าจังหวัดเพชรบูรณ์, เทวดา ได้แก่ นายพิชิฎฏ์ ชิดไพฑูรย์ ท้องถิ่นจังหวัดเพชรบูรณ์ และ ดร.ภูวนาท มูลเขียน ศึกษาธิการจังหวัดเพชรบูรณ์,ผู้ลั่นฆ้อง ได้แก่ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สันติ สิทธิจันดารองอธิการบดีมหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติ วิทยาเขตเพชรบูรณ์ ส่วนผู้อ่านคำทำนาย ได้แก่ นายประดิษฐ์ เหมฤดี นักจัดการงานทั่วไปชำนาญการ และผู้อ่านคำอธิษฐาน คือ นายไชยยงค์ ไชยปันนักสื่อสารมวลชนชำนาญการ หัวหน้าฝ่ายรายการ สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยจังหวัดเพชรบูรณ์

ณัฏยา หารบุตร