สภากาชาดไทย โดยสำนักงานบรรเทาทุกข์และประชานามัยพิทักษ์ ร่วมกับสำนักงานเหล่ากาชาดจังหวัดกาญจนบุรี ปฏิบัติงานพิเศษ "หน่วยแพทย์เคลื่อนที่ตามรอยพระราชดำริเรือพระราชทานเวชพาหน์" เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 เนื่องในโอกาสพระชนมพรรษา 72 พรรษาในปี พ.ศ.2567

เมื่อเวลา 10.00 น.วันนี้ (31 ต.ค.66) ณ โรงเรียนห้วยมาลัย ตำบลหนองลู อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี พล.ท.นายแพทย์อำนาจ บาลี ผู้อำนวยการสำนักงานบรรเทาทุกข์และประชานามัยพิทักษ์ สภากาชาดไทย เป็นประธานในพิธีเปิดการปฏิบัติงานพิเศษ หน่วยแพทย์เคลื่อนที่ตามรอยพระราชดำริเรือพระราชทานเวชพาหน์ เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 เนื่องในโอกาสพระชนมพรรษา 72 พรรษา ในปี พ.ศ. 2567

โดยมีร้อยโท ทศพล ไชยโกมินทร์ ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี ให้การต้อนรับพร้อมด้วยนายสุทธิพร ศิวเวทพิกุล นายอำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี กล่าวรายงานโดยหน่วยแพทย์เคลื่อนที่ฯในครั้งนี้ปฏิบัติงาน ณ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ระหว่างวันที่ 30 ตุลาคม - 2 พฤศจิกายน 2566

ทั้งนี้ สำนักงานบรรเทาทุกข์และประชานามัยพิทักษ์ ได้ดำเนินกิจกรรมหน่วยแพทย์เคลื่อนที่ตามรอยพระราชดำริเรือพระราชทานเวชพาหน์มาตลอด โดยให้บริการตรวจรักษาโรคทั่วไป ตรวจรักษาโดยวิธีฝังเข็มประยุกต์ บริการด้านทันตกรรม มอบตู้ยาสามัญประจำบ้านพร้อมยาจำนวน 10 ตู้ ให้แก่โรงเรียน ชุดยาชุมชนจำนวน 50 ชุด รถเข็นสำหรับผู้ป่วย (Wheel Chair) จำนวน 10 คัน เครื่องวัดความดันโลหิตชนิด Digital พกพาจำนวน 10 เครื่อง และชุดของขวัญ จากสภากาชาดไทย จำนวน 500 ชุด แก่ผู้พิการ ผู้ด้อยโอกาส ผู้สูงอายุ และให้ความรู้ด้านสุขศึกษา โภชนาการ การป้องกันโรค การดูแลสุขภาพตนเองและครอบครัว 

รวมทั้งความรู้ในด้านที่เกี่ยวกับการป้องกัน การรับมือและการปฏิบัติตนเมื่อเกิดสาธารณภัย โดยเฉพาะประชาชนที่อาศัยอยู่ริมฝั่งแม่น้ำที่เดือดร้อนจากอุทกภัย ผสมผสานกับการจัดกิจกรรมนันทนาการที่ประชาชนในท้องถิ่นมีส่วนร่วม ก่อให้เกิดสัมพันธภาพที่ดีระหว่างเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานกับเจ้าหน้าที่ท้องถิ่น และประชาชนที่มารับบริการโดยประสานงานกับเหล่ากาชาดจังหวัด ซึ่งเป็นผู้แทนของสภากาชาดไทย และสืบทอดพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ผู้ทรงห่วงใย พระราชทานความร่มเย็นเป็นสุขแก่ประชาชนชาวไทยมาโดยตลอดตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน 

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช (พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร) มีพระราชปรารภว่า ราษฎรที่ตั้งบ้านเรือนอยู่ตามลำแม่น้ำในหลายตำบล ตั้งอยู่โดดเดี่ยว ยังไม่มีทางหลวงเชื่อมต่อจังหวัด แม้ว่าจะมีการคมนาคมติดต่อกับจังหวัดทางน้ำได้ก็ห่างไกลโรงพยาบาลประจำจังหวัดมาก ถ้าเจ็บป่วยก็ต้องรักษาพยาบาลด้วยแผนโบราณ ซึ่งไม่ค่อยได้ผลในโรคหลายอย่าง จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้บริษัทอู่เรือกรุงเทพ ฯ จำกัด ต่อเรือยนต์ขึ้นด้วยพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ เพื่อพระราชทานให้สภากาชาดไทยใช้เป็นหน่วยเคลื่อนที่รักษาพยาบาลประชาชนตามลำน้ำต่างๆ 

โดยพระราชทานชื่อว่า “เวชพาหน์” (อ่านว่า เวด-ชะ-พา) และได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงประกอบพิธีพระราชทานเรือ เมื่อวันที่ 19 มกราคม พ.ศ.2498 เวลา 12.00 น. ณ ท่าวาสุกรี กรุงเทพ ฯ  เมื่อพระองค์ได้ทรงเจิมเรือและพระราชทานให้แล้วกองบรรเทาทุกข์และอนามัย (ชื่อเรียกในสมัยนั้น) ได้ออกปฏิบัติงานทันทีที่จังหวัดนนทบุรี ระหว่างวันที่ 19 มกราคม – 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2498 และในวันที่ 20 กันยายน พ.ศ.2498 

ปัจจุบันเรือพระราชทานเวชพาหน์ มีอายุ 68 ปี ด้วยโครงสร้างที่เป็นไม้ทั้งลำเรือและผ่านการปฏิบัติงานมาโดยตลอด ฝ่ายเรือยนต์หลวง กองพระราชพาหนะ สำนักพระราชวัง จึงนำเรือไปซ่อมแซมและบำรุงรักษา