ค่าฝุ่น PM2.5 ทั่วไทย 50 จังหวัดยังอ่วม เกินมาตรฐานในหลายพื้นที่ด้าน มท.1 กำชับผู้ว่าฯทั่วประเทศลงพื้นที่ติดตามแก้ปัญหาฝุ่นพิษสั่งเข้มลดกิจกรรมต้นตอปัญหาด้าน ผบ.ทบ.ย้ำบูรณาการทุกภาคส่วน แก้ปัญหา ขณะที่ส่วน ดร.เอ้ แนะประกาศเขตมลพิษต่ำ ลดควันดำกรุงเทพฯ ชั้นใน ให้เห็นผลเป็นรูปธรรม

เมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ น.ส.ไตรศุลี ไตรสรณกุล เลขานุการ รมว.มหาดไทย และโฆษกกระทรวงมหาดไทย กล่าวว่า นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และ รมว.มหาดไทย ได้กำชับถึงผู้ว่าราชการทุกจังหวัดทั่วประเทศ ให้ความสำคัญลำดับต้นๆ กับการแก้ไขปัญหาฝุ่น PM2.5 ที่ขณะนี้ถือเป็นภัยคุกคามต่อสุขภาพของพี่น้องประชาชน และเป็นนโยบายที่นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี และ รมว.คลัง ให้ความสำคัญอย่างยิ่ง โดยให้ผู้ว่าฯ ช่วยเน้นลงพื้นที่และสั่งการให้ลดกิจกรรมใดๆ ที่ก่อให้เกิดมลภาวะ ฝุ่นพิษ ตามนโยบายและข้อสั่งการของนายกฯ

“ขอให้มีการออกมาตรการตามความเหมาะสมของแต่ละพื้นที่ ให้เห็นเป็นรูปธรรม ว่าทางกระทรวงมหาดไทย ได้ขับเคลื่อนเรื่องการป้องกันฝุ่นพิษอย่างจริงจัง โดยท่านอธิบดีกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย กำลังทำหนังสือเวียนเพื่อทำความเข้าใจและหลักปฏิบัติ” น.ส.ไตรศุลี กล่าว

น.ส.ไตรศุลี กล่าวต่อว่า เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา นายอนุทิน ได้ประชุมมอบนโยบายและติดตามการปฏิบัติราชการขับเคลื่อนนโยบายสำคัญของรัฐบาลและกระทรวงมหาดไทย ที่ อ.เมือง จ.เชียงราย โดยมีหัวหน้าส่วนราชการกระทรวงมหาดไทย หัวหน้าส่วนราชการและหัวหน้าหน่วยงานรัฐวิสาหกิจใน จ.เชียงราย ผู้บริหารองค์กรส่วนท้องถิ่น (อปท.) และนายอำเภอทั้ง 18 อำเภอของ จ.เชียงราย เข้าร่วม ซึ่งปัญหาฝุ่นละอองข้ามแดน เป็นหนึ่งในประเด็นที่นายอนุทิน กำชับให้ผู้บริหารส่วนราชการในพื้นที่ให้ความสำคัญ เนื่องจากเป็นเรื่องเร่งด่วนและกำลังส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนมากขึ้นทุกปี

ที่กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร (กอ.รมน.) พล.อ.เจริญชัย หินเธาว์ ผบ.ทบ.ในฐานะรอง ผอ.รมน.เป็นประธานในพิธีวันคล้ายวันสถาปนา กอ.รมน.(ส่วนกลาง) ที่สวนรื่นฤดี โดยมีส่วนราชการและหน่วยงานภาคีเครือข่าย เข้าร่วมพิธีอย่างพร้อมเพรียง โดย พล.อ.เจริญชัย กล่าวว่า นายกฯ ได้กล่าวชื่นชม จ.เชียงใหม่ ที่บูรณาการป้องกันไฟป่า พร้อมกับมอบหมายให้ ผอ.รมน.ภาค 3 หรือแม่ทัพภาคที่ 3 เป็นผู้บังคับบัญชา ร่วมบูรณาการกับทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ก็เป็นที่ประจักษ์ว่าปัจจุบันงานต่างๆ ที่ จ.เชียงใหม่ เป็นผลและเห็นเป็นรูปธรรม เป็นแนวทางแก่ทุกภาคส่วน ว่าต้องมีเจ้าภาพ แล้วแต่ว่าใครจะเป็น ซึ่ง กอ.รมน.จะเป็นผู้ประสาน อำนวยการ และบูรณาการเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด

พล.อ.เจริญชัย กล่าวอีกว่า ในส่วน จ.กาญจนบุรี ที่นายกฯ มีความเป็นห่วง ทั้งเรื่องของจุดความร้อนที่เพิ่มขึ้น และปัญหาของเถื่อนต่างๆ นั้น ทราบว่า จ.กาญจนบุรี ได้ดำเนินการคู่ขนานกันไป เพียงแต่บางอย่างไม่ได้ขับเคลื่อนเป็นไปตามเป้าหมาย แต่ผู้ว่าราชการจังหวัด และส่วนราชการในพื้นที่ ได้ร่วมมือกัน ประสานกับพื้นที่ใกล้เคียงไปจนถึงประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งก็ต้องใช้ความพยายามต่อไป

ด้าน ศ.ดร.สุชัชวีร์ สุวรรณสวัสดิ์ หรือ ดร.เอ้ รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ โพสต์ข้อความเฟซบุ๊กหัวข้อ “ผมขอเสนอ Bangkok Low Emission Zone” มีเนื้อหาโดยสรุปว่า ให้ประกาศกำหนดเขตมลพิษต่ำ ลดควันดำกรุงเทพฯ ชั้นใน ได้อากาศสะอาดคืนมา เชื่อว่านี่คือเป้าหมาย และวิธีแก้ปัญหาอย่างเป็นรูปธรรม ต้องทำทันที รอไม่ได้ เพราะกรุงเทพฯ มีความหนาแน่นขึ้น ส่งผลให้ปริมาณการใช้รถยนต์เพิ่มขึ้น ตามมาด้วย ปัญหาการจราจรติดขัด และมลพิษทางอากาศก็ตามมา โดยเฉพาะฝุ่น PM 2.5 ที่ส่งผลต่อสุขภาพ

เมืองที่สู้จนชนะสงครามกับฝุ่นพิษ เน้นควบคุมต้นกำเนิดของ PM 2.5 ในตัวเมือง หนึ่งในวิธีนั้นคือ “การกำหนดพื้นที่เขตมลพิษต่ำ” หรือ Low Emission Zone (LEZ) นั่นเอง หนึ่งในเมืองต้นแบบที่นำวิธีการนี้มาใช้จนประสบความสำเร็จและเห็นผลอย่างเป็นรูปธรรม คือกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ที่ลดปัญหาฝุ่น PM 2.5 ตั้งแต่เหตุการณ์วิกฤตหมอกควัน จนขณะนี้กลับกลายเป็นเมืองที่อากาศสะอาดกว่ากรุงเทพฯ ไปแล้ว

การประกาศ “เขตมลพิษต่ำ” ในกรุงลอนดอน ทำให้สามารถจำกัดการเข้ามาของยานพาหนะที่ปล่อยมลพิษสูงในเมือง ไม่ว่าจะเป็นรถบรรทุกเก่าควันดำ รถเมล์ควันโขมง หรือรถอื่นๆ ที่ปล่อยมลพิษอันตรายน่ากลัว โดยจะมีการกำหนดอัตราค่าธรรมตามปริมาณมลพิษรถที่ปล่อยออกมา เมื่อผ่านเขตที่กำหนด ยิ่งรถปล่อยมลพิษสูง ค่าธรรมเนียมยิ่งแพง ส่วนรถที่ปล่อยมลพิษตามมาตรฐาน รถยนต์ไฟฟ้าพลังสะอาด จะไม่มีค่าธรรมเนียม เข้าได้ฟรี เพื่อกระตุ้นให้คนหันมาดูแลรักษารถยนต์ให้มีมาตรฐาน ปล่อยมลพิษน้อยลง ใช้รถพลังงานสะอาดมากขึ้น หรือหันมาเลือกใช้ระบบขนส่งสาธารณะแทน ทำให้ลอนดอนลดมลพิษจากท้องถนนได้ รวมทั้งควบคุมการก่อสร้างที่ไร้ความรับผิดชอบ ขณะที่ให้ประโยชน์ทางภาษีแก่โครงการก่อสร้างที่ป้องกันฝุ่น หรือทำดีต้องได้ดี ทำไม่ดีก็ต้องถูกปรับ

สำหรับกรุงเทพมหานคร ผมขอเสนอให้มีการกำหนดเขตมลพิษต่ำ “Bangkok Low Emission Zone” หรือ “B-LEZ” (บีเลส) นำร่อง 16 เขตกรุงเทพฯ ชั้นใน บริเวณเขตพระนคร ป้อมปราบฯ สัมพันธวงศ์ ดุสิต พญาไท ราชเทวี ปทุมวัน สาทร บางรัก บางคอแหลม บางพลัด บางกอกน้อย บางกอกใหญ่ คลองสาน ธนบุรี และเขตยานนาวา ครอบคลุมพื้นที่กว่า 130 ตารางกิโลเมตร เพื่อแก้ปัญหาฝุ่น PM 2.5 อย่างจริงจัง ผมเชื่อว่าสิ่งนี้จะทำให้ชาวกรุงเทพฯ ได้รับอากาศสะอาดกลับคืนมาได้ครับ เมื่อ PM2.5 คืออันตรายตายจริง และขอย้ำ “ปล่อยฝุ่นว่าโหดร้าย ปล่อยไว้โหดยิ่งกว่า” หากเป็นเช่นนี้ต่อไปแสดงว่าเราไม่ได้ห่วงลูกหลาน

ส่วนศูนย์สื่อสารการแก้ปัญหามลพิษทางอากาศ รายงานการติดตามตรวจสอบคุณภาพอากาศ ดังนี้ ภาพรวมปริมาณ PM2.5 ในประเทศ พบเกินค่ามาตรฐานใน จ.ปทุมธานี กทม. จ.นนทบุรี จ.นครปฐม จ.สมุทรสาคร จ.สมุทรปราการ จ.เชียงราย จ.น่าน จ.พะเยา จ.ลำพูน จ.ลำปาง จ.แพร่ จ.อุตรดิตถ์ จ.สุโขทัย จ.พิษณุโลก จ.ตาก จ.กำแพงเพชร จ.พิจิตร จ.เพชรบูรณ์ จ.นครสวรรค์ จ.อุทัยธานี จ.ชัยนาท จ.สิงห์บุรี จ.ลพบุรี จ.สระบุรี จ.สุพรรณบุรี จ.พระนครศรีอยุธยา จ.กาญจนบุรี จ.ราชบุรี จ.สมุทรสงคราม จ.เพชรบุรี จ.นครนายก จ.ปราจีนบุรี จ.สระแก้ว จ.ฉะเชิงเทรา จ.ระยอง จ.หนองคาย จ.เลย จ.อุดรธานี จ.หนองบัวลำภู จ.มุกดาหาร จ.ขอนแก่น จ.กาฬสินธุ์ จ.ชัยภูมิ จ.ยโสธร จ.นครราชสีมา จ.บุรีรัมย์ และ จ.สุรินทร์

ภาคเหนือ เกินค่ามาตรฐานเป็นส่วนใหญ่ ตรวจวัดได้ 15.3–84.9 ไมโครกรัม (มคก.)/ลูกบาศก์เมตร (ลบ.ม.) ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เกินค่ามาตรฐานเป็นส่วนใหญ่ ตรวจวัดได้ 26.9 – 67.6 มคก./ลบ.ม. ภาคกลางและตะวันตก เกินค่ามาตรฐานเป็นส่วนใหญ่ ตรวจวัดได้ 34.0–120.2 มคก./ลบ.ม. ภาคตะวันออก เกินค่ามาตรฐาน 5 พื้นที่ ตรวจวัดได้ 24.8–69.5 มคก./ลบ.ม. ภาคใต้ ภาพรวมอยู่ในเกณฑ์ดี ตรวจวัดได้ 12.8–24.9 มคก./ลบ.ม. กทม.และปริมณฑล โดยสถานีตรวจวัดของกรมควบคุมมลพิษ ร่วมกับกรุงเทพมหานคร เกินค่ามาตรฐานเป็นส่วนใหญ่ ตรวจวัดได้ 13.2–64.8 มคก./ลบ.ม.

อีกด้านหนึ่ง ผู้สื่อข่าวรายงานว่าเว็บไซต์ IQAir รายงานการจัดอันดับเมืองที่มีคุณภาพอากาศแย่ที่สุด และดีที่สุดในแต่ละวันแบบเรียลไทม์ โดยพบว่า จ.เชียงใหม่ ประเทศไทย อยู่อันดับที่ 22 ของเมืองใหญ่ทั่วโลกที่มีมลพิษมากที่สุด วัดได้ 104 AQI US ซึ่งเป็นระดับคุณภาพอากาศที่มีผลกระทบต่อทุกคน ตามมาด้วย กทม.ประเทศไทย อยู่อันดับที่ 28 ของเมืองใหญ่ที่มีมลพิษมากที่สุด วัดได้ 84 AQI US

ขณะเดียวกัน กรมอุตุนิยมวิทยา พยากรณ์อากาศว่า บริเวณความกดอากาศสูงหรือมวลอากาศเย็นกำลังปานกลางที่ปกคลุมประเทศไทยตอนบนมีกำลังอ่อนลง ลักษณะเช่นนี้ทำให้ประเทศไทยตอนบนมีอุณหภูมิสูงขึ้นอีกเล็กน้อย กับมีหมอกในตอนเช้า และมีอากาศร้อนในตอนกลางวัน โดยภาคเหนือยังคงมีอากาศเย็นถึงหนาวในตอนเช้า ส่วนภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง มีอากาศเย็นในตอนเช้า ขอให้ประชาชนบริเวณประเทศไทยตอนบนดูแลรักษาสุขภาพเนื่องจากสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลง รวมทั้งเพิ่มความระมัดระวังในการสัญจรผ่านบริเวณที่มีหมอก

ขณะที่ลมใต้และลมตะวันออกเฉียงใต้พัดปกคลุมภาคกลางตอนล่าง รวมทั้ง กทม.และปริมณฑล และภาคตะวันออก ทำให้บริเวณดังกล่าวมีฝนฟ้าคะนองกับมีลมกระโชกแรงเกิดขึ้นได้บางพื้นที่ ขอให้ประชาชนระวังอันตรายจากฝนฟ้าคะนองและลมกระโชกแรงที่อาจจะเกิดขึ้น

สำหรับลมตะวันออกและลมตะวันออกเฉียงใต้พัดปกคลุมอ่าวไทยและภาคใต้ ลักษณะเช่นนี้ทำให้ภาคใต้ยังคงมีฝนฟ้าคะนองบางแห่ง ส่วนคลื่นลมบริเวณอ่าวไทยและทะเลอันดามันมีกำลังปานกลาง โดยอ่าวไทยตอนล่างมีคลื่นสูง 1-2 เมตร บริเวณที่มีฝนฟ้าคะนองคลื่นสูงกว่า 2 เมตร อ่าวไทยตอนบนและทะเลอันดามันมีคลื่นสูงประมาณ 1 เมตร ห่างฝั่งและบริเวณที่มีฝนฟ้าคะนองคลื่นสูงกว่า 1 เมตร ขอให้ชาวเรือบริเวณอ่าวไทยและทะเลอันดามันเดินเรือด้วยความระมัดระวังและหลีกเลี่ยงการเดินเรือในบริเวณที่มีฝนฟ้าคะนอง ด้านฝุ่นละอองในระยะนี้ประเทศไทยตอนบนมีการสะสมของฝุ่นละออง/หมอกควันอยู่ในเกณฑ์ปานกลางถึงสูง เนื่องจากลมที่พัดปกคลุมมีกำลังอ่อน