สงครามในพม่ารุนแรง พบผู้ลี้ภัยเข้าไทยกว่าแสน จี้รัฐหามาตรการรองรับ

1 พ.ค.67 นายสุรพงษ์ กองจันทึก ประธานมูลนิธิผสานวัฒนธรรม ชี้แม้จะส่งกลับผู้ลี้ภัยสงครามที่แม่สอดกลับหมดแล้ว แต่ยังมีผู้ลี้ภัยการสู้รบอีกกว่าแสนคน ที่กระจายอยู่ทั้งแถบชายแดนและเข้ามาเมืองชั้นใน แนะรัฐบาลต้องเร่งมีมาตรการมารองรับจากกรณีการสู้รบระหว่างกองกำลังกะเหรี่ยง KNLA สหภาพกะเหรี่ยง KNU และกองกำลังประชาชน PDF กับทหารพม่า บริเวณจังหวัดเมียวดี ประเทศพม่า ฝั่งตรงข้ามอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ของไทย รุนแรงต่อเนื่องมากว่าเดือนแล้ว  ส่งผลให้มีผู้อพยพลี้ภัยเข้ามาสู่ประเทศไทย

ผู้ลี้ภัยเหล่านี้ทางไทยจัดพื้นที่ปลอดภัยชั่วคราวรองรับ 5 พื้นที่ คือ ท่าทรายรุจิรา สำนักสงฆ์วังข่า บ้านวังตะเคียนใต้ ท่าข้ามสินค้า 33 และท่าข้ามสินค้า 35 มีผู้ลี้ภัย 3,000 คน ต่อมาทางไทยได้อำนวยความสะดวกส่งกลับโดยสมัครใจหมดแล้ว

นายสุรพงษ์ กล่าวว่า ที่กลับไปเป็นเพียงจำนวนที่อยู่ในที่ควบคุม  แต่ผู้ลี้ภัยจริงๆที่อยู่นอกพื้นที่ควบคุมมีอีกจำนวนมาก  เนื่องจากสถานการณ์ด้านตะวันตกเปลี่ยนไปไม่เหมือนเมื่อก่อน  จากเดิมอพยพมาไปกี่วันก็กลับไปได้เอง เพราะการสู้รบมีเพียงประปราย ชั่วคราวระยะสั้นๆ แล้วกลับสู่ความสงบสุข แต่ปัจจุบันเป็นการสู้รบที่ยืดเยื้อยาวนาน และรุนแรงมากขึ้นมาก  และไม่มีแนวโน้มที่จะสงบสุขหรือมีสันติภาพในเร็ววัน  ทำให้มีผู้ลี้ภัยที่ลี้ภัยถาวรไม่สามารถอยู่ในพื้นที่ได้ เนื่องด้วยไม่สามารถทำกินได้ ระบบการศึกษาล่ม ไม่เปิดการเรียนการสอน พื้นที่อยู่อาศัยมีอันตรายจากการสู้รบ ฯ อพยพมาสู่ประเทศไทยจำนวนมากนับแสนคน

ผู้อพยพเหล่านี้ทราบดีว่าไม่สามารถกลับไปสู่ถิ่นฐานเดิมของตนเองได้ จึงอพยพมาทั้งครอบครัว ขนทรัพย์สินทั้งหมดมาด้วย ด้วยหวังจะมาตั้งถิ่นฐานในประเทศไทย ที่สามารถไปประเทศที่สามก็เดินทางต่อไปประเทศที่สาม  เมื่อประเทศไทยไม่เปิดให้คนเหล่านี้เข้าสู่ค่ายผู้ลี้ภัยหรือที่พักพิงที่ปลอดภัยได้  คนเหล่านี้จึงไปอาศัยอยู่ตามบ้านญาติ โรงงาน หรือที่ต่างๆ นอกพื้นที่ควบคุมและค่ายผู้ลี้ภัย  โดยบางส่วนก็เข้ามาสู่เมืองชั้นใน เช่น สมุทรสาครซึ่งเป็นพื้นที่มีญาติอยู่แล้ว

แนวโน้มความรุนแรงที่เพิ่มขึ้น ทำให้มีผู้ลี้ภัยเข้ามาไทย และมาประกอบอาชีพเลี้ยงตนเองและครอบครัว เพิ่มมากขึ้นในช่วง 3-4 ปีที่ผ่านมา เฉพาะในแม่สอดพบว่าเศรษฐกิจที่ควรจะซบเซาตามเศรษฐกิจประเทศ กลับเฟื่องฟู มีคนมาซื้อบ้านเรือนและที่ดินเพิ่มขึ้นจำนวนมาก  ยิ่งความรุนแรงที่เพิ่มขึ้นในช่วง 3-4 เดือนที่ผ่านมา ยิ่งมีผู้อพยพเข้ามาเพิ่มขึ้นอีก

นายสุรพงษ์ กล่าวว่า รัฐบาลต้องมีมาตรการรองรับผู้ลี้ภัยที่อพยพมาอยู่ในประเทศไทยแล้วกว่าแสนคนอย่างเป็นระบบ ไม่ใช่ทำเป็นไม่รู้ไม่เห็นดังเช่นในปัจจุบัน โดยการจัดทำทะเบียนคนเหล่านี้ให้ครบถ้วน เปิดโอกาสให้คนเหล่านี้เข้าถึงระบบทะเบียนราษฎร์ของกลุ่มที่ไม่มีสัญชาติไทย มีนโยบายและมาตรการรองรับคนเหล่านี้ระหว่างอยู่ในประเทศไทยและไม่สามารถกลับประเทศต้นทางหรือไปประเทศที่สามได้  

โดยหากเป็นผู้ใหญ่ในวัยทำงาน จะสามารถทำงานเพื่อเลี้ยงชีพและครอบครัวอย่างถูกต้องได้อย่างไร ในขณะที่ในภาคแรงงานประเทศไทยยังขาดแคลนแรงงานระดับล่างจำนวนมาก เพราะคนไทยมีการศึกษาสูงขึ้นไม่ทำงานประเภทนี้

ในส่วนเด็กและเยาวชนในวัยเรียนจะสามารถเรียนต่อในระบบการศึกษาไทยอย่างต่อเนื่องได้อย่างไร  แม้ประเทศไทยจะมีมติคณะรัฐมนตรี และระเบียบกระทรวงศึกษาธิการที่ให้คนทุกคนในประเทศไทยทั้งที่ไม่มีสัญชาติไทยหรือไม่มีหลักฐานทางทะเบียนราษฎร สามารถได้รับการศึกษาในระบบและนอกระบบ ถึงชั้นสูงสุดคือปริญญาเอกได้ทุกคน มาตั้งแต่พ.ศ. 2548 แต่ในการปฏิบัติจริงพบว่ามีปัญหาอยู่มาก ทำให้มีเด็กและเยาวชนเข้าไม่ถึงและไม่ได้รับการศึกษานับแสนคน

เฉพาะที่อำเภอแม่สอด พบว่ามีโรงเรียนจำนวนมากไม่รับเด็กที่ไม่มีหลักฐานทางทะเบียนราษฎรเข้าเรียนในสถานศึกษา ซึ่งทางรัฐบาลและสำนักงานการศึกษาขั้นพื้นฐานต้องสั่งกำชับและลงโทษผู้บริหารที่ไม่ปฏิบัติรับเด็กเข้าเรียนตามกฎหมาย  รวมทั้งมีการเทียบวุฒิการศึกษาเพื่อให้เด็กและเยาวชนสามารถเรียนต่อได้โดยไม่ขาดช่วง

นายสุรพงษ์ กล่าวว่า ผู้ลี้ภัยเหล่านี้ต้องสามารถอาศัยอยู่ในประเทศไทยได้อย่างชั่วคราวตามกฎหมาย และสามารถเดินทางไปทำงานหรือไปเรียนหนังสือได้  เพื่อไม่ให้ตกเป็นเหยื่อของขบวนการค้ามนุษย์ รับจ้างขนคน รวมทั้งเจ้าหน้าที่ที่ทุจริตเรียกไถหาผลประโยชน์จากผู้ลี้ภัยเหล่านี้

รัฐบาลต้องยอมรับความเป็นจริง ถึงการมีอยู่จริงของคนเหล่านี้กว่าแสนคน และมีมาตรการแก้ไขปัญหาอย่างตรงไปตรงมา นำคนเหล่านี้เข้าสู่ระบบ ยอมรับตัวตน มีเอกสารกำกับเพื่อควบคุมและดูแล จะนำมาสู่ความมั่นคง ทั้งความมั่นคงของประเทศและความมั่นคงของมนุษย์