มหาวิทยาลัยขอนแก่น (มข.) ตอกย้ำความมุ่งมั่นในการเป็นผู้นำด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและการพัฒนาอย่างยั่งยืน ด้วยโครงการ “Zero Food Waste” มีเป้าหมายในการลดปริมาณขยะอาหารภายในมหาวิทยาลัยอย่างเป็นรูปธรรม โครงการนี้ไม่เพียงแต่จะช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมแต่ยังสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนขององค์การสหประชาชาติ (SDGs) เป้าหมายที่ 12 ว่าด้วยการสร้างหลักประกันให้มีรูปแบบการผลิตและการบริโภคที่ยั่งยืน

จากการสำรวจล่าสุดพบว่ามหาวิทยาลัยขอนแก่นมีปริมาณขยะอาหารเกิดขึ้นเฉลี่ยถึง 661 กิโลกรัมต่อวัน จากโรงอาหารทั้ง 26 แห่ง ภายในมหาวิทยาลัย โดยยังไม่รวมขยะอาหารจากหอพักนักศึกษาและบุคลากร ตัวเลขนี้สะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นเร่งด่วนในการจัดการปัญหาขยะอาหารอย่างเป็นระบบ โครงการ Zero Food Waste มข.ได้รับการสนับสนุนอย่างเต็มที่จากผู้บริหารระดับสูง นำโดย ศ.ดร.ธิดารัตน์ บุญมาศ รองอธิการบดีฝ่ายวิสาหกิจและสังคมยั่งยืน และรศ.ดร.ชูพงษ์ ทองคำสมุทร รองอธิการบดีฝ่ายกายภาพและสิ่งแวดล้อม โดยมีการดำเนินงานหลายด้าน ดังนี้:

1.การติดตั้งจุดรวบรวมขยะอาหาร : มีการติดตั้งจุดรวบรวมขยะอาหารทั้งหมด 21 จุดในโรงอาหารต่างๆ ทั่วมหาวิทยาลัย 2.การให้ความรู้และสร้างความตระหนัก : จัดกิจกรรมให้ความรู้เกี่ยวกับการคัดแยกขยะอาหารแก่ผู้ประกอบการร้านค้า นักศึกษา และบุคลากรที่เกี่ยวข้อง 3.การพัฒนานวัตกรรม :นำโดยทีมนักวิจัยจากคณะเกษตรศาสตร์ ศ.ดร.ยุพาหาญบุญทรง และ ดร.ชุตินันท์ ชูสาย ในการพัฒนาเทคโนโลยีการใช้แมลงโปรตีน Black Soldier Fly(BSF) เพื่อกำจัดขยะอินทรีย์ หนึ่งในไฮไลท์ของโครงการคือการใช้นวัตกรรมแมลงโปรตีน BSF ในการจัดการขยะอาหาร โดยมหาวิทยาลัยได้พัฒนาโรงเรือนต้นแบบสำหรับการวิจัยและผลิตแมลงโปรตีน ซึ่งมีกระบวนการครบวงจรตั้งแต่การเลี้ยงหนอน การแปรรูป ไปจนถึงการใช้โปรตีนแมลงเป็นอาหารสัตว์ นวัตกรรมนี้ไม่เพียงแต่ช่วยลดปริมาณขยะ แต่ยังสร้างมูลค่าเพิ่มโดยการผลิตโปรตีนคุณภาพสูงสำหรับอุตสาหกรรมเกษตร

ด้วยมาตรฐานการผลิตที่ได้รับการรับรองและเทคโนโลยีที่ทันสมัย โรงเรือนต้นแบบนี้ได้กลายเป็นศูนย์กลางการถ่ายทอดเทคโนโลยีให้แก่เกษตรกรและผู้ประกอบการกว่า 3,000 ราย ที่สนใจนำแมลงโปรตีนไปใช้ในการเลี้ยงสัตว์ ความสำเร็จของโครงการ Zero Food Waste ไม่อาจเกิดขึ้นได้หากปราศจากความร่วมมือจากทุกภาคส่วนในมหาวิทยาลัย โดยมีศูนย์อาหารและโรงอาหารทั้งหมด 22 แห่ง เข้าร่วมโครงการ ครอบคลุมทั้งโรงอาหารคณะต่างๆ ศูนย์อาหารกลาง และโรงอาหารในหอพักนักศึกษา นอกจากนี้ ยังได้รับความร่วมมือจากผู้ประกอบการร้านค้า นักศึกษา และบุคลากรในการคัดแยกขยะอาหารอย่างจริงจัง

โครงการ Zero Food Waste ของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ไม่เพียงแต่เป็นการแก้ปัญหาขยะอาหารเท่านั้น แต่ยังเป็นส่วนหนึ่งของวิสัยทัศน์ที่กว้างไกลในการเป็นผู้นำด้านการพัฒนาที่ยั่งยืน โครงการนี้สอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนขององค์การสหประชาชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป้าหมายย่อยที่ 12.3 ที่มุ่งลดของเสียอาหารลงครึ่งหนึ่งภายในปี 2573 มหาวิทยาลัยขอนแก่นมุ่งมั่นที่จะเป็นต้นแบบในการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมผ่านแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน และการสร้างความร่วมมือกับทุกภาคส่วน เพื่อสร้างสังคมที่ยั่งยืนในทุกมิติ โครงการ Zero Food Waste จึงไม่เพียงแต่เป็นการจัดการขยะอาหาร แต่ยังเป็นก้าวสำคัญสู่การเป็นมหาวิทยาลัยสีเขียวที่ยั่งยืนอย่างแท้จริง

สมใจ นามสุดตา