สธ.เต้นถกสู้PM2.5

สั่งเข้ม4มาตรการ

แจกแมสก์กลุ่มเสี่ยง

กทม.ฝุ่นพิษแดงโร่

รมว.สาธารณสุขเรียกถกสสจ.ทั่วปท. ขันนอตรับมือฝุ่น PM2.5 –หมอกควัน เตรียมป้องกันดูแลปชช.โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง หลังแนวโน้มเกินมาตรฐานเกือบทั้งปท.ถึง 15มกราคม เตรียมทั้งห้องปลอดฝุ่น-มุ้งสู้ฝุ่นแจกหน้ากากอนามัย ย้ำ 4 มาตรการเคร่งครัด ด้านกทม.-ปริมณฑลเกินมาตรฐานทุกเขต “หนองแขม-บางบอน-ธนบุรี”แดงโร่ กระทบสุขภาพ ปริมณฑลแดง 5 จว. ขณะที่ผู้ว่าฯกทม.ชี้อากาศปิด-จุดความร้อนรอบกทม. ต้นเหตุPM2.5กระฉูด

เมื่อวันที่ 9 มกราคม ที่ศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินด้านการแพทย์และสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข เป็นประธานประชุมติดตามสถานการณ์และเตรียมความพร้อมด้านการแพทย์และสาธารณสุข กรณีหมอกควันและฝุ่นละอองขนาดเล็ก มีนพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข พญ.อัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมอนามัย และสาธารณสุขทุกจังหวัดร่วมประชุมพร้อมเพรียง

นายสมศักดิ์กล่าวว่า การประชุมครั้งนี้เพื่อติดตามสถานการณ์สิ่งแวดล้อม ฝุ่นละอองขนาดเล็ก หรือ PM 2.5 ที่แนวโน้มสูงขึ้นส่งผลกระทบต่อสุขภาพประชาชน สธ.จึงต้องเตรียมความพร้อมดูแลสุขภาพประชาชน โดยขอให้สาธารณสุขทุกจังหวัด สถานพยาบาล เตรียมป้องกันกลุ่มเสี่ยงตามมาตรการอย่างเคร่งครัด เพราะจากข้อมูลพบว่า ระหว่างวันที่ 11 ตุลาคม 2567-9 มกราคม มี 53 จังหวัดที่ฝุ่น PM 2.5 เกินค่ามาตรฐาน และมีถึง 14 จังหวัดที่ฝุ่น PM 2.5 มีผลกระทบต่อสุขภาพ ซึ่งสถานการณ์มีแนวโน้มเกินมาตรฐานไปถึงวันที่ 15 มกราคม

นายสมศักดิ์กล่าวต่อว่า สธ.เตรียมพร้อมช่วยเหลือประชาชน ทั้งห้องปลอดฝุ่น 4,700 ห้อง ใน 56 จังหวัด ซึ่งอยู่ในสถานบริการ สธ. 3,009 ห้อง ศูนย์พัฒนาด็ก/โรงเรียน 858 ห้อง อาคารสำนักงาน 457 ห้อง และร้านอาหาร 376 ห้อง รวมถึงเตรียมความพร้อม มุ้งสู้ฝุ่น นวัตกรรมที่ลดปริมาณฝุ่น ช่วยให้ประชาชนเข้าถึงพื้นที่ปลอดฝุ่นในบ้าน โดยเฉพาะผู้ป่วยติดบ้าน ติดเตียง ซึ่งขณะนี้ มีมุ้งสู้ฝุ่น 1,338 ชุด ใน 34 จังหวัด

นอกจากนี้ สธ. ยังมีข้อเสนอเพื่อดำเนินการคือ กิจกรรมแจกหน้ากากอนามัยให้กลุ่มเสี่ยง เช่น ผู้ประกอบอาชีพกลางแจ้ง อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) กิจกรรมแจกมุ้งสู้ฝุ่น พร้อมหน้ากากอนามัย รณรงค์สร้างความรู้ในการดูแลสุขภาพจากมลภาวะทางอากาศ ส่วนการเฝ้าระวังโรคที่เกี่ยวข้องกับการสัมผัสฝุ่น PM 2.5 คือ กลุ่มโรคทางเดินหายใจ กลุ่มโรคหัวใจหลอดเลือด กลุ่มโรคผิวหนังอักเสบ และกลุ่มโรคตาอักเสบ ซึ่งจะมีการคัดกรองสุขภาพเชิงรุกในชุมชนที่พบฝุ่นเกินค่ามาตรฐานด้วย

รมว.สาธารณสุขยังเน้นย้ำ 4 มาตรการหลักที่ต้องดำเนินการคือ 1.สร้างความรอบรู้และส่งเสริมองค์กรลดมลพิษ พร้อมประชาสัมพันธ์ ให้ความรู้และแจ้งเตือน รวมถึงนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้สื่อสารให้ความรู้และแจ้งเตือน โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง ได้แก่ เด็ก หญิงตั้งครรภ์ ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคหัวใจ และโรคระบบทางเดินหายใจ ให้เข้าถึงมากยิ่งขึ้น 2.ลดและป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพ โดยป้องกันกลุ่มเปราะบาง กลุ่มเสี่ยง ซึ่งกำหนดมาตรการ Work From Home และงดกิจกรรมกลางแจ้ง 3.จัดบริการด้านการแพทย์และสาธารณสุข โดยจัดทีมปฏิบัติการดูแลสุขภาพกลุ่มเสี่ยงในชุมชน และ4.เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ โดยยกระดับศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินด้านการแพทย์ (PHEOC) และสาธารณสุข ให้ตอบสนองทันท่วงที

นายสมศักดิ์ให้สัมภาษณ์หลังประชุมว่า สถานการณ์ฝุ่น PM 2.5 ปัจจุบันเกินค่ามาตรฐาน 37.5 ไมโครกรัม/ลูกบาศก์เมตร ดังนั้น เมื่อค่าฝุ่นเกินมาตรฐาน สธ.ก็ต้องดูแลสุขภาพประชาชน โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง จากสถิติของกรมควบคุมโรค มีผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2566 – 31 ธันวาคม 2567 จำนวน 1,048,015 ราย แต่ป่วยจากการสัมผัสฝุ่นแน่นอนเพียง 28 ราย จากนี้สธ.จะเน้นดูแลกลุ่มเปราะบาง พร้อมแจ้งเตือนประชาชน ด้วยกลไกลอสม. อสส. และเปิดห้องปลอดฝุ่น มุ้งสู้ฝุ่น โดยกรมอนามัย จะดำเนินการให้กับประชาชน ถ้าพบกลุ่มเสี่ยง ก็จะมอบมุ้งสู้ฝุ่นให้ นอกจากนี้ ตนได้เน้นย้ำให้ กระทรวงสาธารณสุข ดำเนินการตามแนวทาง 4 มาตรการ และสนับสนุนอุปกรณ์ป้องกันในกลุ่มเสี่ยง

ช่วงเช้าวันเดียวกัน ศูนย์ข้อมูลคุณภาพอากาศกรุงเทพมหานคร รายงานสถานการณ์ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM 2.5) ในกรุงเทพมหานครตรวจวัดได้เฉลี่ย 64.2 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (มคก./ลบ.ม.) พบว่าเกินมาตรฐานระดับสีส้ม เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ โดยมาตรฐานไม่เกิน 37.5 มคก./ลบ.ม.) จำนวน 47 เขต และระดับสีแดง มีผลกระทบต่อสุขภาพ 3 เขต

โดย 5 เขตที่วัดค่าฝุ่น PM 2.5 เขตสูงสุด 5 อันดับในกรุงเทพมหานคร ได้แก่ เขตหนองแขม 94.2 มคก./ลบ.ม. ตามด้วยเขตบางบอน 76.8 มคก./ลบ.ม. เขตธนบุรี 75.5 มคก./ลบ.ม. เขตบางขุนเทียน 74.9 มคก./ลบ.ม. และเขตบางนา 74.5 มคก./ลบ.ม.

สำหรับพื้นที่ปริมณฑล พื้นที่ที่อยู่ในระดับสีแดง ได้แก่ ต.นครปฐม อ.เมือง จ.นครปฐม 82.7 มคก./ลบ.ม. ต.บางพูด อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี 77.8 มคก./ลบ.ม. ต.ปากน้ำ อ.เมือง จ.สมุทรปราการ 76.7 มคก./ลบ.ม. ต.อ้อมน้อย อ.กระทุ่มแบน, สมุทรสาคร 82.8 มคก./ลบ.ม. ต.มหาชัย อ.เมือง จ.สมุทรสาคร 87.8 มคก./ลบ.ม.

ส่วนสถานการณ์ฝุ่น PM 2.5 ทั่วประเทศ แยกรายภาค เริ่มจาก ภาคเหนือ ส่วนใหญ่อยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ วัดได้ 15.8-80.8 มคก./ลบ.ม. โดย ต.ในเมือง อ.เมือง จ.พิษณุโลกอยู่ในระดับมีผลกระทบต่อสุขภาพ วัดได้ 80.8 มคก./ลบ.ม. ภาคกลางและตะวันตกส่วนใหญ่อยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ วัดได้ 39.5-92.2 มคก./ลบ.ม. โดยอยู่ในระดับมีผลกระทบต่อสุขภาพ 3 พื้นที่ ได้แก่ ต.หน้าเมือง อ.เมือง จ.ราชบุรี 75.2 มคก./ลบ.ม. ต.หน้าพระลาน อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.สระบุรี วัดได้ 83.5 มคก./ลบ.ม. ต.คลองกระแชง อ.เมือง จ.เพชรบุรี วัดได้ 92.2 มคก./ลบ.ม.

ภาคตะวันออก ส่วนใหญ่อยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพวัดได้ 20.1-76.4 มคก./ลบ.ม. โดย ต.ปลวกแดง อ.ปลวกแดง จ.ระยองวัดได้ 76.4 มคก./ลบ.ม. อยู่ในระดับมีผลกระทบต่อสุขภาพวัดได้ 76.4 มคก./ลบ.ม. ภาคตะวันออกเฉียงเหนืออยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ 8 พื้นที่วัดได้ 28.5-56.9 มคก./ลบ.ม. ภาคใต้อยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ 1 พื้นที่ วัดได้ 16.9-43.2 มคก./ลบ.ม.

ขณะที่ IQ Air รายงานสภาพอากาศแบบเรียลไทม์ว่า ระดับค่ามลภาวะทางอากาศของกรุงเทพมหานครพุ่งขึ้นเป็นอันดับ 8 ของโลก

ด้านนายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครกล่าวถึงมาตรการป้องกันฝุ่น PM2.5 ว่า สัปดาห์นี้หลายพื้นที่ทั่วประเทศประสบปัญหาค่าฝุ่น PM 2.5 สูง ไม่ใช่แค่กทม.แต่พื้นที่ภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปัจจัยมาจากสภาพการหมุนเวียนของอากาศช่วงนี้ยังปิด บวกกับช่วงหลังปีใหม่ในพื้นที่โดยรอบของกทม. และประเทศเพื่อนบ้าน เริ่มมีจุดความร้อน (hotspot) เพิ่มขึ้นจากการเผาในที่โล่ง และลมเริ่มพัดมาจากทางตะวันออกเข้ามาในกทม. ซึ่งพื้นที่กทม.พบมีค่าฝุ่นระดับสีแดง ในเขตหนองแขม คาดว่าค่าฝุ่นช่วงวันเด็ก อาจดีขึ้นจากสีส้มเริ่มคลี่คลายเป็นระดับสีเหลืองหรือสีเขียวช่วงวันที่ 13 มกราคมทิศทางอากาศจะเริ่มเปิด ส่งผลให้ปริมาณฝุ่นแนวโน้มเบาบางลง

นายชัชชาติยังขอความร่วมมือประชาชนไม่เผาในที่สาธารณะ ลดการเผาเกษตรโดยเฉพาะอ้อย หมั่นตรวจเช็กสภาพรถยนต์ เนื่องจากตอนนี้มีรถยนต์เข้าระบบ Green list เปลี่ยนน้ำมันเครื่องเพียง 160,000 คัน จากเป้าหมาย 500,000 คัน และกทม.ยังคุมเข้มมาตรการลดฝุ่นในสถานประกอบการและแพลนท์ปูน สถานที่ก่อสร้าง การมอนิเตอร์ Hotspot หรือจุดความร้อน ที่อาจเป็นการเผาไหม้ที่ทำให้เกิดฝุ่น

“ถ้าสถานการณ์ฝุ่นวิกฤตสีแดง 5 เขตและสองวันต่อเนื่อง จะไม่ให้รถบรรทุกเข้ามาในกทม.ซึ่งมาตรการนี้จะเป็นครั้งแรกของไทย แต่ตอนนี้ยังไม่ถึงจุดนี้ สำหรับโครงการห้องเรียนปลอดฝุ่น มีห้องต้นแบบแล้ว ปีนี้ได้รับงบประมาณแล้ว สำนักการศึกษากำลังเร่งทำทั้ง 1,743 ห้องเร็วที่สุด”ผู้ว่าฯกทม.ระบุ