5 กุมภาพันธ์ 2568 ที่บริเวณริมฝั่งแม่น้ำโขง ท่าเทียบเรือข้ามฟากไทย-ลาว อ.ธาตุพนม จ.นครพนม นายปรีชา มณีสร้อย นายอำเภอธาตุพนม ตัวแทนข้าโอกาสพระธาตุพนม เป็นผู้อัญเชิญพระอุปคุตขึ้นจากเเม่น้ำโขง โดยมี นายปราชญา อุ่นเพชรวรากร ผวจ.นครพนม เป็นประธานในพิธีอัญเชิญพระอุปคุต ในงานนมัสการองค์พระธาตุพนม (งานบุญเดือนสาม)  ประจำปี 2568 ระหว่างวันที่ 5-13 กุมภาพันธ์ 2568 โดยมี รอง ผวจ.นครพนม อัยการ ศาล ทหาร ตำรวจ นำพุทธศาสนิกชนและนักท่องเที่ยวจำนวนมาก ร่วมพิธีเพื่อความเป็นสิริมงคล

พิธีอัญเชิญพระอุปคุต จัดขึ้นจากน้ำในช่วงเช้าของวันเปิดงาน โดยสมมติว่าแม่น้ำโขงคือมหาสมุทรที่พระอุปคุตท่านจำศีลอยู่ มีพิธีอัญเชิญขึ้นจากน้ำตามความเชื่อว่าท่านเป็นพระผู้มีอิทธิฤทธิ์ในการปราบมาร และนำพาความสงบร่มเย็น ก่อนจะนำขึ้นบุษบกบนเสลี่ยง แห่ไปประดิษฐานยังวัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร

ทั้งนี้ งานนมัสการองค์พระธาตุพนมถือเป็นประเพณีสำคัญสืบทอดมายาวนาน โดยชาวพุทธทั้งไทยและชาวลาวเชื่อสืบต่อกันมาว่า ถ้าใครมีโอกาสเดินทางไปกราบไหว้ถวายเครื่องสักการบูชาหน้าองค์พระธาตุด้วยตนเองแล้ว จิตใจจะสงบเยือกเย็นอย่างน่าอัศจรรย์ ถ้ายังไม่บรรลุนิพพานในชาตินี้ เมื่อเสียชีวิตไปแล้ววิญญาณก็จะได้ไปสู่สวรรค์ ชาวพุทธในถิ่นนี้ถือกันว่า องค์พระธาตุพนมไม่เพียงแต่จะเป็นเจดีย์ที่บรรจุพระอุรังคธาตุเท่านั้น แต่ยังเป็นสถานที่ซึ่งครั้งหนึ่งพระพุทธเจ้าเมื่อยังทรงพระชนม์อยู่ ได้เสด็จมาประทับแรมอยู่หนึ่งราตรีอีกด้วย ทำให้ทุกปีจะมีประชาชนจากทั่วทุกสารทิศของไทยและเทศ ต่างเดินทางกันมาร่วมพิธีมากมายนับแสนคน จัดเป็นงานบุญที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในภาคอีสาน

ส่วนคำว่า ‘ข้าโอกาส’ กล่าวกันว่าเกิดขึ้นราว พ.ศ.500 ในสมัยเจ้าพระยาสุมิตตธรรมวงศา ผู้ครองเมืองมรุกขนคร ท่านทรงมีความเลื่อมใสศรัทธาต่อองค์พระธาตุพนมยิ่งนัก จึงเกณฑ์ไพร่พลร่วมกันบูรณะจนแล้วเสร็จ จึงเกิดคำว่า ‘ข้าโอกาส’ คือข้าอุปัฏฐากพระธาตุพนม ติดปากมาถึงปัจจุบัน ซึ่งผู้ที่เดินทางไปนมัสการองค์พระธาตุพนม จะเห็นข้าโอกาสสวมชุดสีขาว คอยทำความสะอาด ปัดกวาดเช็ดถูเก็บสิ่งของ หรือจัดดอกไม้รอบองค์พระธาตุพนม นั่นคือข้าโอกาสผู้อุทิศตนเป็นสาวกรับใช้ใกล้ชิดกับองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า

.025