6 มีนาคม 2568 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นครพนม เป็นจังหวัดที่มีพระธาตุศักดิ์สิทธิ์ รวมทั้งพระธาตุประจำวันเกิด ประมาณ 21 แห่ง ถือว่ามากที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย โดยมีพระธาตุพนมเป็นองค์ปฐม พร้อมจัดให้มีงานนมัสการประจำทุกปี ซึ่งในเดือนมีนาคม ตั้งแต่ต้นถึงกลางเดือน จะมีงานบุญเดือนสี่ หรือบุญผะเหวด ถือเป็นประเพณีที่ยิ่งใหญ่สำหรับชาวอีสาน รวม 8 พระธาตุด้วยกัน

เริ่มจากงานนมัสการพระธาตุโพนสวรรค์  อ.โพนสวรรค์ วันที่ 5-7 มีค. ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ สถานที่เคารพสักการะของชาวอำเภอโพนสวรรค์ และเป็นพระธาตุที่มีความสวยงาม จากนั้นวันที่ 7-13 มีค. งานนมัสการพระธาตุท่าอุเทน ซึ่งเป็นพระธาตุประจำวันเกิดของผู้ที่เกิดวันศุกร์ ตั้งอยู่ริมแม่น้ำโขง อ.ท่าอุเทน เชื่อกันว่าผู้ที่มานมัสการพระธาตุฯ จะได้รับอานิสงส์ส่งผลให้ชีวิตมีแต่ความรุ่งโรจน์ เปรียบเหมือนพระอาทิตย์ขึ้นยามอรุณรุ่ง

วันที่ 8-10 มี.ค. งานนมัสการพระธาตุศรีสงคราม อ.ศรีสงคราม โดยชาวบ้านกำลังช่วยกันสร้าง ม้า-ช้างจำลอง รวมถึงตัวชูชก เพื่อใช้แห่ในบุญผะเหวด คราวพระพุทธองค์เสวยพระชาติเป็นพระเวสสันดร วันที่ 10-13 มี.ค. เป็นงานนมัสการพระธาตุประสิทธิ์ อ.นาหว้า ซึ่งเป็นพระธาตุประจำวันเกิดของผู้ที่เกิดวันพฤหัสบดี ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และพระอรหันตธาตุรวม 14 พระองค์ เชื่อกันว่าหากได้มาสักการะแล้ว ผู้นั้นก็จะได้รับอานิสงส์ให้ประสบผลสำเร็จในหน้าที่การงาน

วันที่ 11-13 มี.ค. งานนมัสการพระธาตุมหาชัย อ.ปลาปาก เป็นพระธาตุประจำวันเกิดของผู้ที่เกิดวันพุธ (กลางวัน) บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และพระอรหันตธาตุของพระอัญญาโกณฑัญญะ พระสารีบุตร พระอนุรุทธเถระ เชื่อกันว่าผู้ที่มานมัสการจะประสบแต่ชัยชนะในชีวิต พูดจามีคนเชื่อถือ การกราบไหว้ช่วยเสริมบารมีค้าขายร่ำรวย

และงานนมัสการพระธาตุเรณู อ.เรณูนคร พระธาตุประจำวันเกิดของผู้ที่เกิดวันจันทร์ ภายในบรรจุพระไตรปิฎก พระพุทธรูปทองคำ พระพุทธรูปเงิน ซึ่งเชื่อกันว่าหากใครมานมัสการ จะได้อานิสงส์ส่งผลให้มีวรรณะงดงามผุดผ่องดังแสงจันทร์ เนื่องจากองค์พระธาตุเป็นสีชมพูอ่อนและมีความสวยงามนั่นเอง

วันที่ 12-13 มี.ค. งานนมัสการพระธาตุสามร่มโพธิ์ศรี อ.วังยาง ภายในบรรจุพระทันตธาตุ (ฟัน) พระพุทธเจ้า บางคนก็เรียกว่าพระธาตุเขี้ยวแก้ว และวันที่ 12-15 มี.ค. เป็นงานนมัสการพระธาตุศรีคุณ อ.นาแก พระธาตุประจำวันเกิดของผู้ที่เกิดวันอังคาร เชื่อกันว่าผู้ที่ได้มานมัสการ จะส่งผลให้เกิดเกียรติยศ ศักดิ์ศรี เสริมพลังนักสู้ และมีจิตใจที่เข้มแข็ง

ทั้งนี้ มูลเหตุหรือความเชื่อในเรื่องของการทำบุญผะเหวด มีเรื่องเล่าว่า ในสมัยพุทธกาล พระมาลัยได้ขึ้นไปไหว้พระธาตุเกษแก้วจุฬามณีบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ได้พบและสนทนาธรรมกับพระศรีอริยเมตไตยโพธิสัตว์ ผู้ซึ่งจะมาเป็นพระพุทธเจ้าองค์ต่อไปในภัททกัปป์นี้ เมื่อพระศรีอริยเมตไตยโพธิสัตว์ได้ทราบความประสงค์ของมนุษย์จากพระมาลัยแล้ว จึงได้สั่งความว่าถ้ามนุษย์ต้องการพบและเกิดร่วมกับท่านในอนาคต ให้เชื่อฟังพ่อแม่อย่าได้ฆ่าตีฑีโบยพ่อแม่ สมณพราหมณ์ ครูบาอาจารย์ อย่าทำร้ายพระพุทธเจ้า และอย่ายุยงให้สงฆ์แตกจากกัน และให้พากันตั้งใจฟังเทศน์มหาเวสสันดรให้จบภายในวันเดียว แล้วจะได้เกิดร่วมและพบเห็นพระองค์ด้วย อาศัยเหตุนี้ชาวอีสานจึงได้เอาบุญผะเหวดหรือบุญเทศน์มหาชาติ โดยได้กำหนดเอาในช่วงเดือนสี่ แต่ในส่วนของภาคกลางนิยมทำกันในช่วงเข้าพรรษา

.025