ศ.กิตติคุณ ดร.วรศักดิ์ กนกนุกุลชัย ราชบัณฑิตวิศวกรโครงสร้าง ไขกลไกเหตุตึก สตง.ถล่มแบบแพนเค้ก ใช้เวลา 8 วิ เป็นสถิติโลก

วันที่ 15 เมษายน 2568 ศ.กิตติคุณ ดร.วรศักดิ์ กนกนุกุลชัย ราชบัณฑิตวิศวกรโครงสร้างชาวไทย ผู้บริหารมหาวิทยาลัย และศาสตราจารย์กิตติคุณของสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย ได้ออกมาโพสต์ ข้อความระบุว่า  บทสันนิษฐานสุดท้าย - 8 วินาทีวิกฤติของตึก สตง.

เหตุการณ์การพังทลายโดยสิ้นเชิงแบบแพนเค้ก (หรือขนมชั้น) ของอาคาร สตง. ได้ผ่านมากว่า 2 สัปดาห์แล้ว ภารกิจเร่งด่วนเรื่องการช่วยเหลือผู้ประสบภัยและกู้ร่างผู้เสียชีวิตได้ดำเนินการไปแล้ว ประเด็นสำคัญต่อไปคือ การหาสาเหตุของการวิบัติของอาคาร ซึ่งทำสถิติโลกใหม่เป็นอาคารสูงที่สุดที่เกิดวิบัติแบบแพนเค้กโดยธรรมชาติ (ไม่นับกรณี WTC ที่เกิดจากการก่อการร้าย)

แม้รัฐบาลได้ตั้งคณะกรรมการสอบสวนหาสาเหตุโดยมีกำหนดเสร็จภายใน 7 วัน แต่ยังไม่มีผลการสอบสวนออกมา ผมเป็นกังวลว่าอาจเกิดความสับสนในประเด็นหลัก ทำให้หลงเสียเวลาไปสอบสวนในประเด็นย่อยที่ไม่มีผลต่อการถล่มของอาคาร

สิ่งที่สังคมต้องการทราบคือ อาคารถล่มลงมาเป็นแพนเค้กภายในเวลาเพียง 8 วินาทีได้อย่างไร ซึ่งเป็นเหตุให้ผู้อยู่ในอาคารแทบไม่มีโอกาสรอด การวิบัติลักษณะนี้ถือเป็นสิ่งต้องห้ามที่สุดในหลักการออกแบบก่อสร้างอาคารสูง ส่วนประเด็นการวิบัติเฉพาะที่ (Local Failure) หรือประเด็นอื่นที่ไม่เกี่ยวข้องกับการถล่มแบบแพนเค้ก ถ้าต้องการควรจะแยกนำไปพิจารณา เพื่อไม่ให้เกิดความสับสนในสังคม

ในคลิปที่ผมใช้เวลาช่วงสงกรานต์ทำให้นี้ ผมได้อธิบายกลไกการถล่มของอาคาร สตง. อย่างละเอียดชนิดวินาทีต่อวินาที โดยการสนับสนุนจากคลิปวิดีโอสามมุมมองที่ซิงค์เวลาตรงกัน โดย Slow Motion 10%  

สำหรับผู้สนใจที่เป็นวิศวกรและนักวิทยาศาสตร์ ผมได้สนับสนุนข้อสันนิษฐานของผม ด้วยทฤษฎีการรับแรงบิดแบบ St. Venant Torsion และผลการทดลองจากบทความวิชาการด้านวิศวกรรมโครงสร้าง ที่แสดงการลักษณะการวิบัติของแท่งคอนกรีตเสริมเหล็กเมื่อได้รับแรงบิดกลับไปกลับมา (Cyclic Torsion)

สุดท้าย ผมขอยืนยันว่า การสันนิษฐานกลไกการเกิดวิบัตินี้เป็นไปตามหลักนิติวิศวกรรม ที่ปราศจากอคติ โดยอาศัยหลักฐานและข้อมูล ตามหลักวิชาการเท่านั้น​​​​​​​​​​​​ ส่วนสาเหตุใดที่องค์อาคารถึงรับมือกับแรงบิดไม่ได้ ผมพยายามจะไม่แตะต้อง เพราะถือเป็นหน้าที่ของคณะกรรมการที่จะต้องสอบสวนเป็นทางการต่อไป

ผมขอให้ชมคลิปยูทูปให้จบ ท่านไม่ต้องเป็นวิศวกร ก็สามารถเข้าใจกลไกการพังราบเป็นขนมชั้นได้ครับ

ศ. กิตติคุณ ดร. วรศักดิ์ กนกนุกุลชัย ราชบัณฑิต