(ต่อจากอาทิตย์ที่แล้ว)

2) ผู้ที่จะได้รับพระราชทานเหรียญจักรมาลาต้อง (มาตรา 6)

(1) เป็นข้าราชการที่มียศทหารหรือตำรวจตลอดจนว่าที่ยศนั้น

(2) ต้องเป็นผู้รับราชการประจำการหรือในกองประจำการ

(3) ต้องมีเวลาราชการรวมกันเป็นเวลาไม่น้อยกว่า 15 ปี

(4) เวลาราชการให้นับตั้งแต่อายุครบ 18 ปีบริบูรณ์หรือ ตั้งแต่วันที่ทะเบียนกองประจำการตามกฎหมายว่าด้วยการรับราชการทหาร แล้วแต่กรณี

6.ส่วนเหรียญจักรพรรดิมาลา (มาตรา 7) มีลักษณะเป็นเหรียญเงินกลมรูปจักร

- ด้านหน้า มีรูปครุฑพ่าห์อยู่ในวงจักร

- ด้านหลัง มีรูปช้างอยู่ในวงจักร จารึกอักษรโดยรอบว่า “บำเหน็จแห่งความยั่งยืนและมั่นคงในราชการ”

- เบื้องบน เหรียญมีเครื่องหมายพระวชิราวุธห้อยกับแพรแถบกว้าง 3 เซนติเมตรสีแดงขอบสีเหลืองกับสีเขียว

- ประดับที่อกเสื้อเบื้องซ้าย (ผู้ชาย) สำหรับพระราชทานสตรีใช้ห้อยกับแพรแถบผูกเป็นรูปแมลงปอประดับที่หน้าบ่าซ้าย

ผู้ที่จะได้รับพระราชทานเหรียญจักรพรรดิมาลา (มาตรา 8) ต้อง

1) เป็นข้าราชการฝ่ายพลเรือน

2) เป็นผู้รับราชการมาด้วยความสงบเรียบร้อย เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 25 ปี

3) เวลาราชการให้นับโดยคำนวณเวลาราชการทั้งหมดของผู้นั้น รวมกันแต่ถ้าผู้นั้นเข้ารับราชการก่อนอายุครบ 18 ปีบริบูรณ์ ก็ให้เริ่มนับตั้งแต่วันอายุครบ 18 ปีบริบูรณ์เป็นต้นไป

7. กรณีพิเศษ หากข้าราชการรายใดรับราชการเป็นทหารและตำรวจรวมเวลาราชการด้วยกันแล้วไม่น้อยกว่า 25 ปี หากไม่เข้าเกณฑ์ที่จะได้รับพระราชทานเหรียญจักรมาลาตามมาตรา 6 ก็ให้ได้รับพระราชทานเหรียญจักรพรรดิมาลาตามมาตรา 8 (มาตรา 9)

8.ผู้ซึ่งได้รับพระราชทานเหรียญแต่ละประเภท จะได้รับประกาศนียบัตร ทรงลงพระปรมาภิไธย และประทับพระราชลัญจกร (มาตรา 10)

9.การพระราชทานเหรียญทั้งสองประเภท เป็นการพระราชทานให้เป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ได้รับพระราชทาน เมื่อผู้ได้รับพระราชทานวายชนม์ให้ทายาทโดยธรรมรักษาไว้เป็นที่ระลึก แต่ถ้าผู้ได้รับพระราชทานหรือทายาทโดยธรรมแล้วแต่กรณี ประพฤติตนไม่สมเกียรติ อาจทรงเรียกคืนได้ถ้าส่งคืนไม่ได้ด้วยประการใดๆ ภายในกำหนด30 วันจะต้องใช้ราคาเหรียญนั้น (คงจะต้องนับแต่วันที่ได้รับแจ้งการเรียกคืนนะ) (มาตรา 11)

10. เหรียญทั้งสองประเภทดังกล่าว จะพระราชทานให้แก่ผู้ควรได้รับเพียงประเภทใดประเภทหนึ่งเท่านั้น (มาตรา 12)

11. ผู้ซึ่งได้รับพระราชทานเหรียญจักรมาลา หรือเหรียญจักรพรรดิมาลาอยู่ก่อน (ตามพระราชบัญญัติเดิม (มาตรา 3))มีสิทธิ์และหน้าที่ตามพระราชบัญญัติใหม่(พ.ศ.2484) ทุกประการ (มาตรา 13)

12. เมื่อบอกกล่าวเกี่ยวกับเหรียญทั้ง 2 ประเภทตามพระราชบัญญัติเหรียญจักรมาลาและเหรียญจักรพรรดิมาลา พุทธศักราช 2484 และที่แก้ไขเพิ่มเติมแล้ว ก็มาถึงการเสนอขอพระราชทานเหรียญทั้งสองประเภทดังกล่าวทางส่วนราชการเจ้าสังกัดจะต้องปฏิบัติประการใดบ้าง ตรงนี้ สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีได้เคยกำหนดแนวทางปฏิบัติมาเป็นเวลานาน และมีการปรับปรุงแนวทางมาเป็นระยะๆ จนกระทั่งพ.ศ.2561 ตามหนังสือสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ที่ นร 0508/ว(ท)2509 ลงวันที่ 30 มีนาคม 2561

13. แนวทางปฏิบัติในการเสนอขอพระราชทานเหรียญจักรมาลาและเหรียญจักรพรรดิมาลา โดยทางปฏิบัติที่ผ่านมา การเสนอขอพระราชทานเหรียญทั้งสองประเภทมักจะมีปัญหาเกี่ยวกับคุณสมบัติของข้าราชการหรือพนักงานไม่ครบถ้วน เช่น ระยะเวลารับราชการไม่ครบหรือมิได้รับราชการมาด้วยความเรียบร้อยตลอดจนส่วนราชการหลายแห่งมีปัญหาเกี่ยวกับคุณสมบัติของผู้สมควรได้รับการเสนอขอพระราชทานจนต้องหารือมายังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ซึ่งทางราชการก็ได้กำหนดแนวทางปฏิบัติและซักซ้อมความเข้าใจมาโดยตลอด