"สว.อังคณา" เรียกร้องขอหน่วยงานเกี่ยวข้องอนุญาต "นักวิชาการอิสระ" เข้าเยี่ยมชาว "อุยกูร์" บอกขนาด สว.ยังเข้าไม่ได้ เหตุ จนท.แจ้งเกี่ยวข้องพรรคการเมือง ยัน”สว.“เป็นอิสระ หวั่น กระบวนการส่งกลับผิดพันธะกรณีระหว่างประเทศ  ชี้ สภาพห้องกับแย่กว่าเรือนจำมาก เผย กมธ.เตรียมศึกษาการปฏิบัติกับผู้ถูกกักขัง หวังได้ถก "ภูมิธรรม" หาแนวทางออก

วันที่ 29 มกราคม 2568 ที่รัฐสภา นางอังคณา นีละไพจิตร สมาชิกวุฒิสภา ในฐานะประธานคณะกรรมาธิการ (กมธ.) การพัฒนาการเมือง การมีส่วนร่วมของประชาชน สิทธิมนุษยชน สิทธิเสรีภาพและการคุ้มครองผู้บริโภค วุฒิสภา แถลงข่าวถึงกรณีการที่ทางการไทยจะส่งนักโทษชาวอุยกูร์กลับประเทศ ว่า หลายฝ่ายก็กังวลว่าเขาอาจจะเผชิญอันตรายถ้าหากส่งกลับ ถ้าจำกันได้เมื่อปี 2558 ประเทศไทยเองก็เคยส่งชาวอุยกูร์ 109 คนกลับประเทศจีนมาแล้ว ซึ่งในวันนี้ ญาติพี่น้องของเขายังยืนยันว่าไม่ทราบชะตากรรมคนที่ถูกส่งกลับ เมื่อวานนี้(28 ม.ค.)ทาง กมธ.การพัฒนาการเมืองฯ สว. ได้มีการเชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง , กรมเอเชียตะวันออก กระทรวงการต่างประเทศ และสภาความมั่นคงแห่งชาติ (สมช.) ร่วมกันให้ข้อมูล สิ่งที่ กมธ.ได้พยายามทำตลอดมา คือส่งหนังสือถึงสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง 3 ฉบับ เพื่อที่จะขอเข้าเยี่ยมชาวอุยกูร์กลุ่มนี้ เนื่องจากได้รับทราบว่ามีคนที่กำลังอดอาหารประท้วง แต่ทางสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองไม่อนุญาตให้เข้าเยี่ยม จากที่ สมช.และ สำนักงานตรวจคนเข้าเมืองชี้แจง เป็นเพราะวุฒิสภาเกี่ยวข้องกับการเมือง เราจึงได้ชี้แจงว่าวุฒิสภาไม่ได้เกี่ยวข้องกับการเมือง กมธ. เองก็ทำหน้าที่ในการตรวจสอบเรื่องของการละเมิดสิทธิมนุษยชนอยู่แล้ว   กมธ. ในฐานะที่มีอิสระควรจะได้เข้าเยี่ยมคนที่อาจถูกละเมิดสิทธิ

นางอังคณา กล่าวอีกว่า สำนักงานตรวจคนเข้าเมืองแจ้งว่ามีผู้ต้องขังทั้งสิ้น 39 คน อยู่ที่โรงพยาบาล 1 คน เป็นผู้ป่วยหนักติดเตียงและมีแผลกดทับ ปีที่แล้วมีผู้เสียชีวิตด้วย และมีคนหนึ่งที่อดอาหารประท้วง  กมธ. ก็แสดงความห่วงใย เนื่องจากผู้กักขังอาจจะไม่ได้มีความเชี่ยวชาญในการที่จะดูแลเรื่องอาหารในระยะเวลานาน การที่อาจจะมาเริ่มทานอาหารใหม่ อาจจะส่งผลต่อสุขภาพเหมือนกรณีของนางสาวเนติพร เสน่ห์สังคม หรือบุ้ง ซึ่ง กมธ.ได้มีการแนะนำให้กาชาดระหว่างประเทศเข้าเยี่ยมและให้คำแนะนำในเรื่องของการส่งกลับ

“หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็น สมช.และกระทรวงการต่างประเทศก็ได้ยืนยันว่าประเทศไทยจะไม่ละเมิดพันธะกรณีระหว่างประเทศ  รับประกันว่าจะไม่มีการผลักดันผู้ลี้ภัยหรือผู้แสวงหาที่พักพิงกลับไปเผชิญอันตราย ซึ่งเมื่อปีที่แล้วทางผู้เชี่ยวชาญแห่งสหประชาชาติได้มีหนังสือถึงประเทศไทย กังวลว่าประเทศไทยจะส่งกลับ โดยทาง กมธ. ต้องขอขอบคุณสำหรับการยืนยันนี้ ดังนั้นการเปิดให้ผู้เชี่ยวชาญอิสระเข้าไปเยี่ยมจะถือเป็นการยืนยันว่าไทยปฏิบัติตามหลักสากล แม้ว่าคนกลุ่มนี้อาจจะถูกกล่าวหาว่ากระทำผิด แต่ถ้าหากว่าเชื่อว่าเขากลับประเทศต้นทางแล้วจะได้รับอันตราย ประเทศไทยก็ไม่สามารถที่จะส่งกลับได้ ไม่ว่ากรณีใด สิ่งหนึ่งที่เรากังวลก็คือการไม่อนุญาตให้ผู้เชี่ยวชาญอิสระเข้าเยี่ยม ซึ่งในรายงานของผู้เชี่ยวชาญแห่งสหประชาชาติได้เรียกร้องให้ประเทศไทยตรวจสอบศพผู้เสียชีวิตให้เป็นไปตามหลักสากล" นางอังคณา กล่าว

นางอังคณา กล่าวว่า ตนหวังว่า กมธ.จะได้พูดคุยกับนายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ที่ดูแลเรื่องความมั่นคง ตนคิดว่าเรายินดีที่จะไปพบและหารือ เนื่องจากเราก็ยืนยันว่าในฐานะวุฒิสมาชิก เราไม่ได้เกี่ยวข้องอะไรกับพรรคการเมือง ซึ่งสภาพห้องกับแย่กว่าเรือนจำมากแล้วทาง กมธ.เองก็คงจะศึกษาในเรื่องการกักตัวผู้ที่เข้าเมืองผิดกฎหมายในห้องกัก เพื่อมีข้อเสนอแนะและข้อสังเกตให้รัฐบาลต่อไป