"ภูมิธรรม"ตั้งโต๊ะแถลง ส่ง"อุยกูร์"กลับจีน ย้ำ!สมัครใจ ไร้บังคับ ยึดกฎหมายสากล และ พรบ.อุ้มหาย พร้อมเช็คความปลอดภัยความเป็นอยู่เป็นระยะ หลังจีนรับประกัน วอนอย่ามโนส่งไปตาย

เมื่อเวลา 19.30 น.วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2568 ที่กระทรวงยุติธรรม นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และรมว.กลาโหม พร้อมด้วย พ.ต.ท.ทวี สอดส่อง รมว.ยุติธรรม , นายมาริษ เสงี่ยมพงษ์ รมว.ต่างประเทศ และ พล.ต.ต.ธนิต ไทยวัชรามาศ รองผู้บัญชาการตำรวจตรวจคนเข้าเมือง ร่วมแถลงข่าวส่งตัวชาวอุยกูร์กลับประเทศจีน โดยมีการโทรศัพย์ทางไกลร่วมกับ นายฉัตรชัย บางชวด เลขาธิการ สมช.และ พล.ต.อ.ไกร บุญทวดทรง รอง ผบ.ตร.ที่เดินทางร่วมไปส่งชาวอุยกูร์ที่จีน

นายภูมิธรรม กล่าวว่า เราได้วางแนวทางปฏิบัติมาตั้งแต่ต้น เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหารัฐบาลเป็นห่วงว่าหากส่งชาวอุยกูร์กลับไปแล้วจะเกิดปัญหาหรือไม่ ยืนยันเราการทำตามกระบวนการที่มั่นใจว่าถูกต้อง ทั้งกฎหมายภายในประเทศ กฎหมายระหว่างประเทศ กฎหมายสากล และ พ.ร.บ.การอุ้มหาย ซึ่งปัจจุบันไม่พบปัญหาตามที่ทุกคนมีข้อกังวล และไม่อยากให้จินตนาการ จะทำให้เกิดปัญหาและเรื่องราวตามมา ไม่ส่งผลดีต่อประเทศ

ซึ่งที่ผ่านมาชาวอุยกูร์อยู่ประเทศไทย ประมาณ 10 ปี โดยเราจะใช้แนวทางในการส่งไปประเทศที่ 3 หรือเจ้าของประเทศขอรับกลับ เราก็จะพิจารณาโดยยึดความสมัครใจ ว่าหากเดินทางกลับไปแล้ว จะไม่ก่อให้เกิดปัญหา และทางจีนยืนยันว่า บุคคลกลุ่มดังกล่าวไม่ใช่ผู้ที่ทำความผิดร้ายแรงอะไร เมื่อเดินทางกลับไปแล้วจะจัดหาอาชีพ

โดยก่อนหน้านี้ นายกฯ เดินทางไปประเทศจีน ก็ได้มีการพูดคุนในประเด็นดังกล่าว ซึ่งจีนรับประกันว่าไม่ต้องเป็นห่วง ยืนยันในเรื่องความปลอดภัย วันนี้เมื่อส่งตัวกลับแล้ว กระทรวงการต่างประเทศจะมีการตรวจสอบเป็นระยะ โดยนับจาก 7 วันหลังจากนี้ พ.ต.ท.ทวี จะเดินทางไปตรวจสอบ และหลังจากนั้นก็จะเป็นหน้าที่ของสถานทูตไทยในจีน เพื่อดูแลว่าคนกลุ่มดังกล่าวยังดูอยู่ดีปลอดภัยหรือไม่

ทั้งนี้ การส่งขาวอุยกูร์ขึ้นเครื่องบินถือว่าเสร็จภารกิจแล้ว แต่รัฐบาลไทยจะขอดูจนมั่นใจ รัฐบาลทำด้วยความรู้สึกความรับผิดชอบ ยึดหลักมนุษยธรรม เราไม่สบายใจ ที่เขาอยู่ในการควบคุมของเรา เขาควรจะกลับไปอยู่ในประเทศของ ไปอยู่กับญาติของเขา การตัดสินใจครั้งมีบนพื้นฐานมนุษยธรรม ขออย่างเดียว ถือเป็นเรื่องสำคัญระหว่างประเทศ และหลายคนมีความคิดเห็นที่แตกต่าง ไม่อยากให้เอาความเชื่อที่ตัวเองคิดว่าจะเป็นอย่างโน้นอย่างนี้ หรือส่งไปตาย ตนมองว่าภาพจะอธิบายแทนคำตอบ ส่วนที่มีการส่งตัวชาวอุยกูร์ในช่วงเวลากลางคืน เพื่อให้เกิดความระเบียบเรียบร้อย เพื่อหลีกเลี่ยงความวุ่นวายทั้งหลาย

"ยืนยันรัฐบาลทำได้ด้วยความโปร่งใส และทำให้เกิดความชัดเจน ไม่อยากให้เรื่องชางอุยกูร์ค้างคาไปเรื่อยๆ" นายภูมิธรรม กล่าว

ด้าน พ.ต.ท.ทวี กล่าวว่า พ.ร.บ.การอุ้มหา มีตนเป็นประธาน เรื่องอุยกูร์มีเรื่องร้องเรียนเข้ามานานแล้ว ที่ถูกกักขัง เข้าข่ายการทรมาน โดยการแก้ไขปัญหาคือส่งกลับประเทศจีน หากไม่มีประเทศที่ 3 แสดงความจำนงค์ขอรับตัว แต่การส่งกลับจีน มีเงื่อนไขต้องสมัครใจ และมีเงื่อนไขไม่ให้ส่งตัว หากบุคคลนั้นตกในอันตราย แต่มีจดหมายรับรองทูตฯ จีน

"การอยู่ประเทศไทย เขาทรมาน แต่เมื่อกลับไปแล้ว เขาได้พบกับพี่น้อง เขามีความสุข จากนั้นจะมีการตรวจสอบเป็นระยะ เพราะเราคำนึงถึงมาตรา 13 เพื่อให้เห็นว่า เราแก้ปัญหาถูกต้อง เพราะ 10 ปีแล้ว ที่เราเอาเขามาทรมาน และการดำเนินการดังกล่าวของรัฐบาลไทย เป็นการประกาศว่าเราได้ยกระดับเพื่อช่วยเหลือชีวิตคน"

ด้าน พล.ต.ต.ธนิต ยืนยันว่า ก่อนส่งกลับได้การทำความเข้าใจ ไม่มีการทำร้ายหรือใช้กำลัง มีการเจรจาพูดคุย และชาวอุยกูร์ยินยอมที่จะเดินทางกลับ โดยมีข้อตกลงเรื่องความปลอดภัย ไม่มีการซ้อมทรมานใดๆ ทั้งสิ้น

ขณะที่ นายจิรายุ ห่วงทรัพย์ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวย้ำขั้นตอนส่งชาวอุยกูร์ ดังนี้

1.รัฐบาลจีนได้มีคำขออย่างเป็นทางการโดยหนังสือทางการทูต ขอให้รัฐบาลไทยส่งคนจีนเชื้อสายอุยกูร์ จำนวน 45 คน ที่กระทำความผิดโดยได้หลบหนีเข้ามาในประเทศไทยอย่างผิดกฏหมาย จึงถูกจับกุม และกักกันอยู่ในประเทศไทยมากว่า 10 ปีแล้ว โดยไม่มีข้อหาอื่นใด (ยกเว้นบางคนที่ทำการแหกห้องขัง และทำร้าย จนท.)

2.รัฐบาลจีนยืนยันว่าบุคคลดังกล่าวเป็นคนสัญชาติจีนทั้งหมด พร้อมได้มอบหลักฐาน และเอกสารประกอบ

3.รัฐบาลจีนระบุว่า บุคคลเหล่านี้มีความผิดเพียงเล็กน้อย เป็นเรื่องการเดินทางออกนอกประเทศโดยไม่ถูกต้องตามกฏหมาย และไม่พบว่ามีความเกี่ยวข้องกับการกระทำความผิดที่ร้ายแรงอื่นใด ดังนั้นเมื่อเดินทางกลับถึงประเทศจีน จะได้รับอนุญาตให้กลับคืนสู่ครอบครัวได้โดยตรง และกลับคืนสู่การดำรงชีวิตโดยปกติ และให้การรับรองอย่างเป็นทางการ และหนักแน่นว่าจะให้ความปลอดแก่บุคคลเหล่านนี้อย่างเต็มที่

4.รัฐบาลจีนพร้อมให้ฝ่ายไทยร่วมสังเกตุการณ์ในขณะที่คนเหล่านี้เดินทางไปถึงเพื่อยืนยันว่า เป็นไปด้วยความปลอดภัย และกลับคืนสู่ครอบครัวด้วยความปลอดภัย และเพื่อแสดงให้เห็นว่าจีนให้ความเคารพต่อเรื่องสิทธิมนุษยชน

5.รัฐบาลจีนพร้อมให้คณะผู้แทนจากฝ่ายไทยเข้าไปสังเกตการณ์เป็นระยะๆ ว่าคนเหล่านี้ได้กลับไปสู่ครอบครัว และกลับไปดำรงชีวิตโดยปกติ และได้รับความปลอดภัย

6.รัฐบาลจีน (ทั้ง กต และกงอัน) พร้อมที่จะแถลงอย่างเป็นทางการยืนยันในการให้ความปลอดภัยแก่บุคคลเหล่านี้

7.สำหรับการพิจารณาของฝ่ายไทย ได้คำนึงถึงประเด็นต่างๆ เหล่านี้เป็นสำคัญ

7.1 การส่งตัวชาวต่างชาติกลับประเทศเป็นอำนาจอธิปไตยของประเทศไทย เป็นไปเพื่อผลประโยชน์ของประเทศเป็นสำคัญ โดยเฉพาะเมื่อคำนึงถึงประเด็นที่ว่าประเทศไทยไม่ได้เป็นผู้สร้างปัญหาดังกล่าว ไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องใดๆ กับปัญหา แต่กลับต้องแบกรับภาระในการดูแลบุคคลเหล่านี้มาเป็นระยะเวลากว่า 10 ปี และแทนที่จะได้รับความเห็นใจ ได้รับความชื่นชม ได้รับความช่วยเหลือ สนับสนุน ที่ทุกฝ่าย (ทุกประเทศ) ที่มีส่วนเกี่ยวข้องยอมรับร่วมกันได้ กลับถูกตำหนิ กดดันให้ดำเนินการตามความต้องการของตนเอง โดยไม่คำนึงถึงเหตุผลใดๆ

ขอยืนยันว่า การส่งตัวบุคคลเหล่านี้กลับประเทศ มิได้เป็นไปเพื่อประโยชน์ของประเทศอื่นใดทั้งสิ้น แต่เป็นไปเพื่อการแก้ไขปัญหาที่กลุ่มบุคคลเหล่านี้ถูกละเมิดสิทธิมากว่า 10 ปี ในขณะเดียวกันประเทศไทยต้องแบกรับภาระมาโดยตลอด

7.2 การดำเนินการเป็นไปตามหลักกฏหมายภายในของประเทศไทย

7.3 เป็นไปตามผลประโยชน์ของประเทศไทยในมิติของความสัมพันธ์ระหว่างประเทศไทยกับประเทศต่างๆ อย่างรอบคอบ

7.4 เป็นไปตามพื้นฐาน และหลักการเคารพด้านสิทธิมนุษยชน โดยเฉพาะหลักการเรื่อง non refoulment ที่จะไม่ส่งคนกลับไปโดยได้รับอันตราย เนื่องจากได้รับการยืนยันจากรัฐบาลจีนอย่างเป็นทางการ และให้คำรับรองอย่างหนักแน่นว่าจะให้การดูแล และรักษาความปลอดภัยให้กับบุคคลกลุ่มนี้อย่างเต็มที่

7.5 ได้รับการพิจารณาโดยรอบครอบโดยหน่วยราชการที่เกี่ยวข้อง

7.6 บุคคลเหล่านี้ถูกกักขังด้วยข้อหาเข้าเมืองโดยผิดกฏหมาย และจะต้องถูกส่งกลับประเทศของตน ถูกกักขังอยู่ในสถานที่กักกันที่คับแคบมากว่า 10 ปีแล้ว และประชาคมโลกก็เห็นว่าเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรง ทั้งนี้ รัฐบาลไทย จะติดตามตรวจสอบหลังจากนี้ต่อไป

- 006