โครงการสารานุกรมไทยสําหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้ถือกําเนิดขึ้นด้วยพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ที่มีพระราชประสงค์ให้ทุกคนมีโอกาสได้อ่านหนังสือสารานุกรมไทยสําหรับเยาวชนฯ ที่เป็นสารานุกรม แบบที่คนไทยทํา

โดยทรงกําหนดหลักการบรรจุสรรพวิชาและเนื้อหาสาระ เพื่อตอบสนองความสามารถ ซึ่งเป็น ปัจจัยสําคัญในการดํารงชีวิต อันจะช่วยให้ผู้อ่านเพิ่มพูนปัญญา พึ่งพาตนเอง และทําประโยชน์ให้ส่วนรวมได้ ในอนาคต ปัจจุบันโครงการสารานุกรมไทยสําหรับเยาวชนฯ มีหนังสือสารานุกรมไทยสําหรับเยาวชนฯ เล่มที่ ๑๒ – ๔๑ หนังสือสารานุกรมไทยสําหรับเยาวชนฯ ฉบับเสริมการเรียนรู้ เล่มที่ ๑ - ๒๑ หนังสือสารานุกรมไทย ฉบับกาญจนาภิเษก หนังสือสารานุกรมไทยฉบับเฉลิมพระเกียรติ หนังสือสารานุกรมไทยฉบับเทิดพระเกียรติ “เรื่องธรรมิกราชาธิคุณ” หนังสือสารานุกรมไทยฉบับผู้สูงวัย และหนังสือที่ระลึกงานวิ่ง “อ่านชีวิต พิชิตเส้นชัย” 

ในโอกาสที่โครงการสารานุกรมไทยสําหรับเยาวชนฯ ได้ดําเนินงานต่อเนื่องมาครบ ๕๐ ปี ใน พ.ศ. ๒๕๖๒ เพื่อน้อมรําลึกในพระมหากรุณาธิคุณ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดช มหาราช บรมนาถบพิตร ผู้มีพระราชประสงค์ให้เกิดโครงการฯ และเพื่อสื่อสารรณรงค์ให้ประชาชนเกิดความ ตระหนักในคุณค่าของการแสวงหาความรู้เพิ่มมากขึ้น