นางอังคณา พุทธศรี ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 7 ชัยนาท (สศท.7) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงผลการศึกษาแนวทางการพัฒนาเกษตรอินทรีย์รายสินค้า กรณีศึกษา น้ำนมดิบอินทรีย์ ในพื้นที่จังหวัดสระบุรี ตามกรอบแนวคิด BCG Economy Modelซึ่งเป็นแนวทางในการยกระดับการผลิตน้ำนมดิบอินทรีย์และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาสินค้าเกษตรอินทรีย์อื่นๆ เพื่อสร้างรายได้เกษตรกรนำไปสู่ความเป็นอยู่และสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืน
จากผลการศึกษาของ สศท.7 พบว่า ปัจจุบันมีฟาร์มโคนมอินทรีย์ในพื้นที่จังหวัดสระบุรีจำนวน 8 ฟาร์ม มีพื้นที่ฟาร์มเลี้ยงโคนมอินทรีย์ จำนวน 1,852 ไร่มีโคนมอินทรีย์ จำนวน 998 ตัวโดยมีกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์ตำบลซับสนุ่น อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี เป็นกลุ่มหลักในการดำเนินการ และมีเครือข่ายฟาร์มโคนมภายใต้การดำเนินงานของกลุ่มวิสาหกิจฯ จำนวน 5 ฟาร์ม ผู้ประกอบการรายเดี่ยว 2 ฟาร์ม และส่วนองค์กรรัฐวิสาหกิจ 1 ฟาร์ม ได้แก่ องค์การส่งเสริมกิจการโคนมแห่งประเทศไทย (อ.ส.ค) สำนักงานภาคกลางโดยทุกฟาร์มผ่านการรับรองมาตรฐานระบบเกษตรอินทรีย์ Organic Thailandและได้มีการดำเนินงานและบริหารจัดการตามรูปแบบเศรษฐกิจ BCG Model (Bio-Circular-Green Economy) อย่างเป็นรูปธรรม
ด้านสถานการณ์การผลิต พบว่าเกษตรกรนิยมเลี้ยงโคนมอินทรีย์สายพันธุ์โฮลสไตน์ฟรีเชี่ยนหรือสายพันธุ์ขาวดำ เนื่องจากเป็นโคสายพันธุ์ที่มีขนาดใหญ่ ให้น้ำนมฉลี่ยสูงที่สุด ปัจจุบันการเลี้ยงโคนมอินทรีย์ของจังหวัดสระบุรี มีโคที่สามารถรีดนมได้ 304 ตัวได้ผลผลิตน้ำนมดิบอินทรีย์ทั้งจังหวัด129,600 กิโลกรัม/เดือน หรือ 129.6 ตัน/เดือนผลผลิตน้ำนมดิบอินทรีย์เฉลี่ย 13.90กิโลกรัม/ตัว/วัน ราคาขายน้ำนมดิบอินทรีย์(ราคา ณ วันที่ 9 กันยายน 2567) เฉลี่ยอยู่ที่ 23บาท/กิโลกรัม ซึ่งราคาจะสูงกว่าน้ำนมดิบทั่วไปที่มีราคาอยู่ที่ 20.10 บาท/กิโลกรัมเนื่องจากน้ำนมจากโคนมอินทรีย์ เป็นน้ำนมที่ไม่มีการปรุงแต่งกลิ่นและรสใดๆ ไม่มีสารเคมี ยาปฏิชีวนะ และฮอร์โมนตกค้างในน้ำนม ซึ่งมีคุณค่าทางอาหารสูงผลผลิตน้ำนมดิบอินทรีย์ของเกษตรกรส่วนใหญ่จำหน่ายให้กับบริษัท แดรี่โฮม วิสาหกิจเพื่อสังคม จำกัด ซึ่งรับซื้อผลผลิตโดยมีหลักเกณฑ์ในการคัดเลือกเกษตรกรสมาชิกเครือข่ายคือสมาชิกต้องปฏิบัติตามมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ในด้านปศุสัตว์อินทรีย์ของสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตร สมาชิกต้องไม่ยึดถือผลกำไรเป็นหลัก และสมาชิกต้องมีความพร้อมในการผลิตพืชอาหารสัตว์ได้ด้วยตนเอง ลดการพึ่งพาปัจจัยจากภายนอกและในส่วนของน้ำนมดิบอินทรีย์ของอ.ส.ค.จะส่งผลผลิตน้ำนมดิบอินทรีย์ภายในฟาร์มเข้าสู่โรงงานนมออร์แกนิคของ อ.ส.ค.
สำหรับแนวทางพัฒนาสินค้าน้ำนมดิบอินทรีย์ตามกรอบแนวคิด BCG Economy Model ด้านเศรษฐกิจชีวภาพมีการนำเทคโนโลยี และนวัตกรรม มาเพิ่มมูลค่าประสิทธิภาพการผลิต พัฒนาปรับปรุงพันธุ์โคนมพันธุ์ดีให้มีความต้านทานโรค ให้น้ำนมสูง การจัดการฟาร์ม จะคำนึงถึงหลักสวัสดิภาพสัตว์ (Animal Welfare) มีการผลิตสินค้าที่มีคุณภาพ แปรรูปสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับน้ำนมดิบอินทรีย์ได้แก่ นมพาสเจอร์ไรส์โยเกิร์ตกรีกโยเกิร์ต (Organic Greek Yogurt)เต้าฮวยนมสดน้ำมะพร้าวนมสดเบเกอรี่ และไอศกรีม ด้านเศรษฐกิจหมุนเวียน มีการจัดการวัสดุเหลือใช้โดยนำน้ำนมอินทรีย์ตกเกรด (น้ำนมเหลืองที่โคคลอดใหม่) มาผลิตเป็นน้ำนมหมักชีวภาพเพื่อใช้บำรุงพืช นำมูลโคมาผลิตเป็นมูลโคตากแห้งใส่แปลงหญ้าอาหารสัตว์ สำหรับเลี้ยงโคอินทรีย์และมาผลิตทำปุ๋ยคอกหมักเพื่อใช้หว่านแปลงพืชอาหารสัตว์และนำมาผสมเป็นอาหารข้น เลี้ยงโคนมอินทรีย์ และด้านเศรษฐกิจสีเขียว การผลิตตามมาตรฐานเกษตรอินทรีย์อย่างเข้มงวด มีการเพิ่มพื้นที่ป่าธรรมชาติเพื่อเพิ่มพื้นที่สีเขียวภายในฟาร์มโดยปลูกหญ้า เลี้ยงโคนมอินทรีย์ และปลูกไม้ยืนต้น
ทั้งนี้ เพื่อสร้างความยั่งยืนในการผลิตน้ำนมดิบอินทรีย์เกษตรกรควรยึดหลักการพึ่งพาตนเอง ลดการนำเข้าวัตถุดิบอาหารสัตว์จากภายนอก คัดเลือกสารอาหารที่สำคัญในวัตถุดิบแต่ละชนิด และพัฒนาอาหารที่มีสัดส่วนคุณค่าทางโภชนาการสูงมาผลิตเป็นอาหารสัตว์เพื่อลดต้นทุน เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต และภาครัฐควรเพิ่มการประชาสัมพันธ์ สนับสนุนให้ผู้บริโภคเห็นประโยชน์ของการดื่มน้ำนมอินทรีย์มากขึ้น สำหรับท่านที่สนใจผลการศึกษาเชิงลึกสามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ สศท.7 โทร 056405008 หรืออีเมลล์ zone7@oae.go.th
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี