Ecology หรือ นิเวศวิทยา คือ การศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อมเพื่อให้ทราบว่าสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดดำรงชีวิตอย่างไร ในสภาพแวดล้อมที่แตกต่าง รวมถึงการมีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งมีชีวิตอื่นๆ และองค์ประกอบที่ไม่มีชีวิตในระบบนิเวศนั้น

ซึ่งคำว่า Ecology หรือที่รู้จักกันโดยทั่วไปว่า “ECO” หมายถึง การรักษาและการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ อันจะส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เพื่อสร้างการพัฒนาสู่ความยั่งยืนอย่างแท้จริง

สรุปความสำคัญของนิเวศวิทยาต่อสังคมไทยมีดังนี้

1.การอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพ (Biodiversity Conservation)

-การรักษาความหลากหลายทางชีวภาพเป็นสิ่งสำคัญในการปกป้องชนิดพันธุ์ที่หายากและใกล้สูญพันธุ์ในประเทศไทย เช่น ช้างไทย เสือโคร่ง และพืชพรรณพื้นเมืองเป็นต้น

-การส่งเสริมความยั่งยืนของระบบนิเวศ ที่สามารถสนับสนุนชีวิตมนุษย์และสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ได้อย่างยั่งยืน

2.การจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน (Sustainable Natural Resource Management)

-การใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การจัดการน้ำเพื่อการเกษตร การใช้พลังงานหมุนเวียน เพื่อลดการพึ่งพาทรัพยากรฟอสซิล

-ลดการสูญเสียทรัพยากรและสร้างความยั่งยืนในการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ

3.การลดผลกระทบต่อสภาพภูมิอากาศ (Climate Change Mitigation)

-การลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกและการฟื้นฟูป่าไม้ช่วยลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

-ประเทศไทยมีโครงการปลูกป่าและการใช้พลังงานหมุนเวียนเพื่อช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก

4.การปรับปรุงคุณภาพชีวิต (Improving Quality of Life)

-การรักษาสิ่งแวดล้อมที่ดีช่วยส่งเสริมสุขภาพและยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน

-พื้นที่สีเขียวในเมืองและการรักษาพื้นที่ธรรมชาติเป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจและสนับสนุนสุขภาพจิตที่ดีของประชาชน

5.การส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ (Promoting Ecotourism)

-การท่องเที่ยวเชิงนิเวศส่งเสริมการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและสร้างรายได้ให้กับชุมชนอย่างยั่งยืน

-การท่องเที่ยวที่ยั่งยืนช่วยสนับสนุนเศรษฐกิจอย่างมีประสิทธิภาพและการรักษาธรรมชาติในระยะยาว

นอกจากนี้ สัญลักษณ์ ECO ยังพบเห็นโดยทั่วไป ผ่านการใช้รถ ECO Car ซึ่งเป็นยานพาหนะที่มีเครื่องยนต์ขนาดเล็กประมาณ 1000-1400 ซีซีที่ผลิตขึ้นเพื่อช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม โดยจะมีอัตราการปล่อยมลพิษต่ำ มีการเผาไหม้ที่สมบูรณ์ และมีการใช้น้ำมันเชื้อเพลิงในการเผาไหม้น้อย ทำให้ประหยัดน้ำมัน ช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายในการเดินทางอีกด้วย

แหล่งอ้างอิง :

-กระทรวงพลังงาน

-กรมควบคุมมลพิษ

-Begon, M., Townsend, C. R., & Harper, J. L. (2006). “Ecology : From Individuals to Ecosystems.” Blackwell Publishing.

-United Nations Environment Programme (UNEP). UNEP

สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.)